Όλες τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις για τις διαπραγματεύσεις της Ελλάδας με τους δανειστές της επιχειρεί να δώσει το Stratfor . Ο ειδικός στην Ευρώπη αναλυτής του Adriano Bosoni λίγες ώρες πριν από την συνάντηση Τσίπρα-Μέρκελ περιγράφει μέσω των ερωτήσεων και των απαντησεων την στρατηγική Ελλάδας και δανειστών.
Οι δεύτεροι είναι σαφές τι επιδιώκουν: οικονομικό στραγγαλισμό.
Διαβάστε την ανάλυσή του:
Ποια είναι τα άμεσα οικονομικά προβλήματα στην Ελλάδα;
Ελλάδα ασχολείται αυτή τη στιγμή με τρία βασικά προβλήματα:
Προβλήμα ρευστότητας. Η είσπραξη των φόρων μειώνεται, και η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποίησαν πρόσφατα ότι η Αθήνα απέτυχε να ανταποκριθεί στο στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα για το 2014. Κατά τις τελευταίες εβδομάδες, αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν πει ότι η Ελλάδα μπορεί να χρειαστεί ένα τρίτο πακέτο διάσωσης από τα μέσα του έτους με ένα ποσό 30 έως 50 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ουσιαστική αποπληρωμή του χρέους για το υπόλοιπο του έτους. Η Ελλάδα έχει την αποπληρωμή του χρέους προς το ΔΝΤ μεταξύ Μαρτίου και Ιουλίου, καθώς και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από τον Ιούλιο μέχρι και τον Δεκέμβριο. Μέχρι στιγμής, η Αθήνα έχει αποπληρώσει το χρέος της προς το ΔΝΤ, αλλά χρησιμοποιώντας ακόμη και τα αποθεματικά των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης, των υπουργείων και των κρατικών επιχειρήσεων.
Εκροές καταθέσεων από τις τράπεζες. Περίπου € 20 δισεκατομμύρια έχουν φύγει από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα από τον Δεκέμβριο. Οι εκροές επιβραδύνθηκαν προσωρινά αφού η Αθήνα κατέληξε σε συμφωνία με τους δανειστές της, στις 20, Φεβρουαρίου για να επεκτείνει το πρόγραμμα διάσωσης της για τέσσερις μήνες. Αλλά στις 18 Μαρτίου, οι ελληνικές τράπεζες είχαν εκροές καταθέσεων μεταξύ 300 και € 400 εκατομμύρια – το υψηλότερο σε μία μόνο ημέρα από τη συμφωνία του Φεβρουαρίου – μετά την επισήμανση του επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να αναγκαστεί να εφαρμόσει ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων .
Τι θέλει η Ελλάδα από τους δανειστές της;
Η Ελλάδα αναμένεται να παρουσιάσει μια πιο ολοκληρωμένη λίστα οικονομικών μεταρρυθμίσεων στις επόμενες εβδομάδες. Μια σύνοδο κορυφής του Eurogroup κατά πάσα πιθανότητα θα κληθεί να τις αξιολογήσει. Η Ελλάδα έχει βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αιτήματα για τους δανειστές της:
Βραχυπρόθεσμα αιτήματα: Η Ελλάδα χρειάζεται χρήματα και τα χρειάζεται όσο το δυνατόν συντομότερα. Η Ελλάδα θα ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση να απελευθερώσει την τελευταία δόση του πακέτου διάσωσης αμέσως. Η Ελλάδα θα ζητήσει επίσης από τις Βρυξέλλες να εγκρίνουν στην Αθήνα να εκδώσει ένα μεγαλύτερο εντόκων γραμματίων.
Μακροχρόνια αιτήματα: Από τα τέλη Ιουνίου, η Ελλάδα θα ζητήσει μια συμφωνία ανταλλαγής χρέους για να μειωθεί το βάρος του χρέους της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να αντιτίθεται και θα προσφέρουν μεγαλύτερες διάρκειες αποπλοηρωμής και χαμηλότερα επιτόκια. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πιθανό να εγκαταλείψει την εκλογική υπόσχεση του και να δεχθεί αυτή την προσφορά, αλλά το βασικό ζήτημα της διαφοράς θα είναι οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις που συνδέονται με τη συμφωνία.
Θα μπορούσε η Ελλάδα να αναγκαστεί να εισαγάγει ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων;
Από τις Βρυξέλλες δεν έχουν την εξουσία να επιβάλουν ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων για την Ελλάδα, αλλά θα μπορούσαν να στριμώξουν την Αθήνα σε μια γωνία, που δεν θα αφήνει καμία επιλογήι. Αν η φυγή καταθέσεων επιταχυνθεί, η Αθήνα θα μπορούσε να αναγκαστεί να εισαγάγει ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων για την προστασία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Μέχρι στιγμής, οι τράπεζες στην Ελλάδα έχουν διατηρηθεί στη ζωή, χάρη στην ενίσχυση της ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα – με τη βοήθεια ρευστότητας έκτακτης ανάγκης (ELA). Αλλά οι έλεγχοι κεφαλαίων θα μπορούσαν να γίνουν απαραίτητοι στις ακόλουθες περιπτώσεις:
Αν η ΕΚΤ σταματήσει να παρέχει χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης για την Ελλάδα. Εάν η Ελλάδα δεν καταλήξει σε συμφωνία με τους δανειστές της, η ΕΚΤ θα μπορούσε να σταματήσει να ενεργεί ως δανειστής στην Ελλάδα . Αυτό θα μπορούσε πιθανότατα να δημιουργήσει φόβους μεταξύ των αποταμιευτών και να οδηγήσει σε ένα σοκ τις τράπεζες στην Ελλάδα, κάτι που θα αναγκάσει την Αθήνα να εισαγάγει ελέγχους κεφαλαίων .
Αν η ΕΚΤ αρνηθεί να αυξήσει το όριο για την ενίσχυση της ρευστότητας της. Η τράπεζα είναι υπεύθυνη για τον καθορισμό του ύψους των χρημάτων που διατίθενται για τις ελληνικές τράπεζες μέσω του προγράμματος ELA. Αν οι εκροές καταθέσεων επιταχυνθούν και το πρόγραμμα ELA δεν αυξάνεται, τότε οι ελληνικές τράπεζες δεν θα είναι σε θέση να αντικαταστήσουν τις χαμένες καταθέσεις με χρηματοδότηση από την ΕΚΤ. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων, η ΕΚΤ έχει αυξήσει το όριο των διαθέσιμων κονδυλίων για την Ελλάδα, αλλά όχι τόσο πολύ όσο θέλει η Αθήνα.
Οι έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων θα λύσουν το πρόβλημα στην Ελλάδα;
Ενώ οι έλεγχοι κεφαλαίων θα σταθεροποιησουν προσωρινά τις ελληνικές τράπεζες, δεν θα λύσουν τα προβλήματα ρευστότητας της Αθήνας. Οι κεφαλαιακοί έλεγχοι θα μπορούσαν να εισαχθούν εάν η Αθήνα θα πρέπει να “αγοράσει” χρόνο για να διαπραγματευτεί με τους δανειστές της, ειδικά μετά το πρόγραμμα διάσωσης που λήγει στα τέλη Ιουνίου. Αλλά αυτό δεν θα σήμαινε μια μόνιμη λύση για τα προβλήματα χρηματοδότησης στην Ελλάδα. Εάν η Ελλάδα δεν καταλήξει σε συμφωνία με τους δανειστές της, οι έλεγχοι κεφαλαίων θα μπορούσαν πιθανότατα να ακολουθηθούν από την εισαγωγή ενός παράλληλου νομίσματος για να κρατηθεί το ελληνικό κράτος και οι τράπεζες σε λειτουργία.
Το Eurogroup είναι πεπεισμένο ότι μπορεί να πιέσει την ελληνική κυβέρνηση, αναγκάζοντας την Αθήνα να αρχίσει να κάνει παραχωρήσεις. Σύμφωνα με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 20 Φεβρουαρίου, το Eurogroup έχει μέχρι τα τέλη Απριλίου για να λάβει μια απόφαση για την αποδέσμευση της τελευταίας δόσης διάσωσης στην Ελλάδα. Ως αποτέλεσμα, το Eurogroup εξακολουθεί να πιστεύει ότι έχει χρόνο για να πιέσει την Αθήνα.
Οι εκροές καταθέσεων θα παίξουν σημαντικό ρόλο.
Η ελληνική κυβέρνηση.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το 60 τοις εκατό των Ελλήνων θέλουν η χώρα τους να παραμείνει στην ευρωζώνη, ακόμη και αν αυτό σημαίνει συνέχιση των μέτρων λιτότητας. Αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχέθηκε τη διατήρηση της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ αλλά και τη διακοπή των μέτρων λιτότητας. Οι πρόσφατες υποσχέσεις της Ελλάδας στο Eurogroup έχουν δημιουργήσει εντάσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, με ορισμένα μέλη του να λένε ότι η Αθήνα έχει παραχωρήσει πάρα πολλά. Ενώ η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να είναι πολύ δημοφιλής, πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η υποστήριξη μειώθηκε από 83 τοις εκατό στις αρχές Φεβρουαρίου σε 59,8 τοις εκατό στα τέλη Μαρτίου.
Τι θα συμβεί στη συνέχεια;
Η υπόσχεση από την Αθήνα για να παρουσιάσει έναν κατάλογο οικονομικών μεταρρυθμίσεων προς τους δανειστές της έχει ως στόχο να κατευνάσει τις αμφιβολίες και να εξασφαλίσει την εκταμίευση της τελευταίας δόσης του προγράμματος διάσωσης της. Η Ευρωομάδα θα συνεχίσει τη στρατηγική της για να πιέζει την Ελλάδα . Κατά πάσα πιθανότητα θα αποφασίσει να “σπάσει” την τελευταία δόση της διάσωσης σε μικρότερες δόσεις, και να συνεχίσουν να πιέζουν την Αθήνα να προβεί σε μεταρρυθμίσεις.
Ακόμη και αν η Ελλάδα λάβει την τελευταία δόση κατά τις προσεχείς εβδομάδες, οι έλεγχοι κεφαλαίων θα είναι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για μια ακόμη φορά, όταν το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας τελειώσει στα τέλη Ιουνίου. Χωρίς ένα πρόγραμμα διάσωσης, η Αθήνα θα είναι μόνη της, να αντιμετωπίσει την απόφαση αν θα πρέπει να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση περισσότερα χρήματα, να επιστρέψει στις αγορές – το οποίο σε αυτό το σημείο φαίνεται απίθανο λόγω του υψηλού κόστους δανεισμού στην Ελλάδα – ή να προχωρήσει σε αθέτηση των υποχρεώσεών της.