Γράφει η ΙΩΑΝΝΑ ΗΛΙΑΔΗ
Αναβρασμός στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, καθώς φαίνεται ότι το θέμα του εφάπαξ έχει παγώσει. Κι αν δεν έχει παγώσει εκτιμάται ότι οι ρυθμοί όσων ασχολούνται είναι εξαιρετικά αργοί.
Απόστρατοι καταγγέλλουν ότι γίνεται μόνο επικοινωνιακή και όχι ουσιαστική διαχείρηση του θέματος, καθώς, προκειμένου να συντηρείται στην επικαιρότητα διαρρέονται εντέχνως στον Τύπο προτάσεις του υπουργείου Άμυνας προς το υπουργείο Ε΅ργασίας, χωρίς ωστόσο στην πραγματικότητα να προχωράει κάτι.
Θέτουν μάλιστα ερωτηματικά, τα οποία χρήζουν απάντησης από το υπουργείο Εργασίας:
- Για ποιο λόγο δεν προβαίνει στην υπογραφή της ΚΥΑ που προβλέπεται για τη ρήτρα αξιόμαχου με αποτέλεσμα να υφίσταται κενό εφαρμογής νομού για τα έτη 2014 -2015 και να έχουν «παγώσει τα εφάπαξ από τον Ιουλ. 14.
- Σκοπεύει να διατηρήσει τη ρήτρα αξιόμαχου και με ποιο τρόπο θα διασφαλίσει τη μη περικοπή των εφάπαξ των στελεχών.
- Γιατί δεν αποδέχεται τις προτάσεις του συναρμόδιου Υπουργείου Άμυνας, οι οποίες προέκυψαν μετά από εισηγήσεις των διοικουσών επιτροπών των Ταμείων, οι οποίες αποφάνθηκαν περί της βιωσιμότητας αυτών.
Επιπλέον υποστηρίζουν ότι η ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας οφείλει άμεσα να πάρει ξεκάθαρη θέση, να προστατέψει τις αποταμιεύσεις των στελεχών, την αυτονομία και τη βιωσιμότητα των Μετοχικών Ταμείων των Κλάδων. Η αναβλητικότητα και η μη λήψη αποφάσεων που παρουσιάζεται επιτείνει την αγωνία και την ανασφάλεια στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων σε συνδυασμό με τη δυσχερή οικονομική συγκυρία και τις τεράστιες περικοπές που έχουν υποστεί από την αρχή της κρίσης.
Η οδύσσεια του εφάπαξ
Το καλοκαίρι ψηφίστηκε ο N.4281/14, που περιλαμβάνεται το άρθρο 220: Εγκύκλιος Ν.4281 της 26-9-2014. Με το άρθρο αυτό επεκτείνονται σε όλους τους φορείς του Δημοσίου που χορηγούν εφάπαξ (Ταμεία Πρόνοιας, Μετοχικά Ταμεία) οι ρυθμίσεις που ισχύουν ήδη για τους φορείς αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας. Η ρύθμιση ουσιαστικά αφορά την υποχρέωση εφαρμογής από όλα τα ταμεία νέου τρόπου υπολογισμού εφάπαξ με κατάλληλο μαθηματικό τύπο, ο οποίος θα διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρχουν στο μέλλον νέα ελλείμματα (ρήτρα μηδενικού ελλείμματος). Αυτός ο μαθηματικός τύπος θα είναι διαφορετικός για κάθε ταμείο και θα βασίζεται σε αναλογιστικές μελέτες βιωσιμότητας που θα πρέπει να εκπονηθούν με μέριμνα των Ταμείων, με βάση τα εκτιμώμενα έσοδα (από τους μετόχους και άλλες πηγές), τον αριθμό των μετόχων, το ρυθμό συνταξιοδότησης ανά έτος κλπ. Ειδικά για τα Ταμεία Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας καθορίσθηκε ρήτρα διατήρησης αξιόμαχου του στρατεύματος, μετά από πρόταση του κατά περίπτωση αρμοδίου Υπουργού, το οποίο σημαίνει ότι ο μαθηματικός τύπος δεν θα στηρίζεται αποκλειστικά στα οικονομικά δεδομένα (όπως ισχύει στα άλλα ταμεία), αλλά θα προβλέπεται η σταδιακή μείωση του εφάπαξ ώστε τα ελλείμματα να μηδενιστούν σε βάθος χρόνου.
Το Δεκ 2014 επί κυβερνήσεως Νέας Δημοκρατίας το Υπουργείο Άμυνας απέστειλε στο Υπουργείο Εργασίας πρόταση για τη ρήτρα αξιόμαχου όπως προβλέπεται στο άρθρο 220 του ν. 4281. Αυτή υπολογίζεται με έναν ειδικό συντελεστή βάσει του οποίου τα χορηγούμενα εφάπαξ θα μειώνονται σταδιακά κάθε χρόνο σε ποσοστά της τάξης 1% ως 3%. Για παράδειγμα, όσοι θα αποστρατεύονταν εντός του 2015 θα ελάμβαναν εφάπαξ με μείωση 1%-3%, όσοι αποχωρήσουν το 2016 θα έχουν επιπλέον μείωση 1% ως 3% κ.ο.κ. Επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ ο ΥΕΘΑ Πάνος Καμμένος απέστειλε έγγραφο προς το Υπουργείο Εργασίας με την ίδια πρόταση 3 φορές (Μαρ. – Μαϊ. – Ιουν. 15) και καλούσε το Υπουργείο εργασίας για τις άμεσες ενέργειές του λόγω χρονικού περιορισμού και επείγοντος του θέματος.
Τον Οκτ. 15 η Ν.Δ. κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή ώστε να διευκρινισθούν οι λόγοι που δεν έχει υπογραφεί η σχετική ΚΥΑ για τη ρήτρα αξιόμαχου, στην οποία είχε επισημανθεί η αδυναμία των Ταμείων να υπολογίσουν το συνολικό ύψος των εφάπαξ βοηθημάτων και κατ επέκταση να μην μπορούν να τα καταβάλουν σε όσα στελέχη των ΕΔ αποστρατεύτηκαν από τον Αύγουστο του 2014 και μετά. Στην απάντηση που απέστειλε ο ΥΕΘΑ στην ερώτηση αυτή, ανέφερε ότι αρμόδιο Υπουργείο για να απαντήσει ήταν το Υπουργείο Εργασίας. Το Υπουργείο Εργασίας δεν απάντησε επί της ουσίας αλλά αρκέστηκε να δηλώσει ότι αφενός υπάρχει αδυναμία εφαρμογής του τρόπου υπολογισμού και αφ ετέρου ο τρόπος αυτός οδηγούσε σε μεγάλες μειώσεις. Ανέφερε επίσης ότι ο τρόπος υπολογισμού εξαρτάται από τις λύσεις που θα επιλεγούν για τον τρόπο υπολογισμού των εφάπαξ παροχών που χορηγούνται από τους φορείς πρόνοιας αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας. Όπως γίνεται κατανοητό η απάντηση αυτή δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα καθόσον με τη ρήτρα αξιόμαχου που έχει καθορισθεί οι μειώσεις θα είναι από μικρές έως ελάχιστες.
Το Υπουργείο Άμυνας στη συνέχεια με έγγραφό του (12 Νοε. 15), απέστειλε στο Υπουργείο Εργασίας προτάσεις αναφορικά με το θέμα, αφού έλαβε υπόψη του τις εισηγήσεις των διοικουσών επιτροπών των Ταμείων (Στρατού – Ναυτικού – Αεροπορίας).
Οι εισηγήσεις αυτές προέκυψαν μετά από αναλογιστικές μελέτες που υποβλήθηκαν σύμφωνα με τις οποίες τα εν λόγω ταμεία είναι βιώσιμα σε βάθος 10 ετίας. Κατόπιν των εισηγήσεων αυτών το Υπουργείο Άμυνας πρότεινε την εξαίρεση των ταμείων από τις διατάξεις του Ν.4281/2014 (άρθρο 220), καθώς επίσης μια σειρά άλλων μέτρων που πρέπει να ληφθούν προκειμένου να συνεχιστεί η απρόσκοπτη και έγκαιρη καταβολή των εφάπαξ βοηθημάτων στα στελέχη καθώς και η βιωσιμότητα των ταμείων. Λόγω δε της παρέλευσης μεγάλου χρονικού διαστήματος υπογραφής της σχετικής ΚΥΑ και κατά συνέπεια κενού εφαρμογής νόμου για τα έτη 2014 και 2015, προτάθηκε όπως ανεξάρτητα των μελλοντικών ρυθμίσεων που θα ισχύσουν να υπάρξει αναστολή των διατάξεων του Ν. 4821/14 (220)τουλάχιστον έως την 30 Ιουν. 16, προκειμένου να καταστεί εφικτό να χορηγηθούν εφάπαξ βοηθήματα που έχουν «παγώσει» χωρίς τη δημιουργία ληξιπρόθεσμων οφειλών. Επεσήμανε δε ότι θα υποβληθεί άμεσα Πράξη Νομοθετικής Ρύθμισης από το ΥΠΕΘΑ προς τα συναρμόδια Υπουργεία.