Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία δεν έχει την πολυτέλεια να πετά «χαλαρά» σε αποστολές ρουτίνας ή σε air shows. Η πρώτη λέξη του τίτλου της τα λέει όλα: είναι μια Αεροπορία που εκπαιδεύεται σκληρά για Πόλεμο και αυτό κάνει δεκαετίες τώρα. Αντίθετα με άλλες Αεροπορίες, η δική μας «πολεμά» καθημερινά υπερασπιζόμενη τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας και το μόνο που διαφοροποιεί τις αποστολές της από αυτές ενός κανονικού πολέμου είναι τα… εισαγωγικά.
Οι «αερομαχίες» με τους απέναντι χωρίς αυτά τα εισαγωγικά θα ήταν εντελώς διαφορετικές -και θα τελείωναν σε ελάχιστο χρόνο, χωρίς «κυνηγητά» και «κρυφτούλι» στο Αιγαίο. Οι Ιπτάμενοι της Π.Α είναι καθόλα έτοιμοι όμως για να γίνουν αληθινό «όπλο» πρέπει να εκπαιδευτούν όπως ακριβώς θα χρειασθεί να πολεμήσουν. Το Mirage 2000EGΜ που χάθηκε λίγο μετά το μεσημέρι νοτίως των Σποράδων ήταν μια απώλεια -χωρίς εισαγωγικά- σε αυτόν «πόλεμο». Απώλεια η οποία καταδεικνύει πόσο απαιτητική είναι η εκπαίδευση στους ελιγμούς εναέριας μάχης που φέρνει ανθρώπους και αεροπλάνα στα όριά τους.
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, ο κινητήρας του αεροσκάφος «δεν απέδωσε» την στιγμή ακριβώς που ο χειριστής του «Δίλιτρου» τον χρειαζόταν περισσότερο. Ενδεικτικό της εκπαίδευσης του 28χρονου Υποσμηναγού είναι το γεγονός ότι παρόλο που μια εικονική εμπλοκή παρασύρει τα συμμετέχοντα αεροσκάφη σε κυμαινόμενα ύψη -πληροφορίες φέρουν τα αεροσκάφη που εκτελούσαν την άσκηση «ένας εναντίον ενός» να βρίσκονται σε ύψος από 500 έως 100 πόδια την ώρα που «κράτησε» όπως όλα δείχνουν ο κινητήρας του Mirage- ο πιλότος πρόλαβε να επιχειρήσει δύο φορές επανεκκίνηση του κινητήρα αλλά μάταια.
Ξαφνικά, η άσκηση στους ελιγμούς και τις τακτικές εναέρια μάχης με τους συναδέλφους χειριστές της 332 Μοίρας Παντός Καιρού εξελίχθηκε σε αγώνα επιβίωσης για τον νεαρό Υποσμηναγό. Στις ακραίες συνθήκες υπό τις οποίες εκτελούνται για μέγιστο ρεαλισμό οι ασκήσεις αυτές, χίλια δυό πράγματα μπορούν να πάνε λάθος: «κράτηση» κινητήρα, απώλεια ελέγχου του αεροσκάφους, φωτιά, απώλεια προσανατολισμού (vertigo) του χειριστή… Αυτή τη φορά ήταν ο κινητήρας.
Στις 12:18 μμ, διαπιστώνοντας ότι δεν γίνεται τίποτα, ο πιλότος εγκαταλείπει το αεροπλάνο με το εκτινασσόμενο κάθισμά του 15 ναυτ. μίλια νοτίως των Σποράδων. Στην περιοχή σπεύδουν δύο ελικόπτερα Έρευνας και Διάσωσης Super Puma και στις 13:30 μμ ένα τον εντοπίζει προβαίνοντας στην περισυλλογή του πιλότου με καιρικές συνθήκες που λέγεται ότι δεν ήταν και οι καλύτερες. Ο 28χρονος χειριστής μεταφέρεται στο Στρατόπεδο Σακέτα, στον Καρέα, απ’ όπου τον παραλαμβάνει ασθενοφόρο για την διακομιδή του στο 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας για παρακολούθηση.
Ο χειριστής σώθηκε ενώ γίνεται προσπάθεια να εντοπισθεί το αεροσκάφος και, εάν οι συνθήκες το επιτρέψουν, να ανελκυσθεί και ενδεχομένως να επισκευασθεί. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά. Ένα μαχητικό του ιδίου τύπου που είχε πέσει στην θάλασσα ερχόμενο για προσγείωση στην Σκύρο (ο άτυχος πιλότος δεν μπόρεσε να απεγκλωβισθεί και πνίγηκε) ανελκύσθηκε αργότερα από δύτες της Π.Α και επισκευάσθηκε στην ΕΑΒ με την βοήθεια της κατασκευάστριας Dassault αλλά με… αλμυρό τίμημα καθώς το κόστος για να καταστεί εκ νέου πτήσιμο λέγεται ότι έφθασε στο 80% της αξίας του.
Σε μια αερομαχία, εικονική ή μη, οι αυξομειούμενες ταχύτητες στο πλαίσιο των ελιγμών εναέριας μάχης καταπονούν απίστευτα τους κινητήρες των μαχητικών, ασχέτως τύπου. Το αεροσκάφος που χάθηκε φέρεται να ανήκε στην πρώτη παρτίδα μαχητικών που παρελήφθησαν με την περίφημη “Αγορά του Αιώνα”, τα Mirage 2000EGM. Υπενθυμίζεται ότι από το 1988 που άρχισαν να παραλαμβάνονται τα συνολικά 40 μαχητικά Mirage 2000EGM/BGM που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο της συγκεκριμένης αγοράς, η Πολεμική Αεροπορία έχει απωλέσει 11 αεροσκάφη του τύπου -όλα στο πλαίσιο εκπαιδευτικών πτήσεων, με την πρώτη απώλεια το 1992.
Σήμερα, τα γαλλικά μαχητικά εξοπλίζουν δύο πολεμικές Μοίρες, την 331 Μοίρα Παντός καιρού «Θησεύς» και την 332 ΜΠΚ “Γεράκι”, αμφότερες με βάση τους την 114 Πτέρυγα Μάχης στην Τανάγρα. Η πρώτη Μοίρα πετά με τα νεώτερα Mirage 2000-5 Mk.II ενώ η 332 ΜΠΚ επιχειρεί με τα αρχικά «Δίλιτρα» -για τα οποία εκκρεμεί πρόγραμμα αναβάθμισης ύψους 1 δισ. ευρώ- έχοντας ως πρωτεύοντα ρόλο την αναχαίτιση. Όμως ο δευτερεύων ρόλος της είναι το “δυνατό χαρτί” της καθώς η Μοίρα είναι πιστοποιημένη για την διενέργεια αποστολών Ναυτικής Κρούσης ΤΑΝΥΕ (Τακτική Αεροπορική Υποστήριξη Ναυτικών Επιχειρήσεων) πετώντας με το επίφοβο βλήμα προσβολής στόχων επιφανείας AM-39 Exocet Block 2, τον πύραυλο που “αλλάζει το παιχνίδι” στο Αιγαίο.
Σήμερα η ρεαλιστική εκπαίδευση της Πολεμικής Αεροπορίας είχε μια εξίσου ρεαλιστική απώλεια η οποία ευτυχώς περιορίσθηκε στο υλικό. Ούτως ή άλλως, οι απώλειες είναι αναπόσπαστα δεμένες με την διαρκή επαγρύπνηση, το πραγματικό τίμημα της ειρήνης.