Εντός των αμέσως επόμενων ημερών, τα πλοία της ναυτικής μοίρας SNMG 2 (Standing NATO Maritime Group), κάτω από τις εντολές του Γερμανού υποναύαρχου Γιοργκ Κλάιν, θα αναλάβουν δράση στο Αιγαίο με κεντρικό κανόνα το τρίπτυχο «εντοπισμός, αναγνώριση, επιτήρηση». Πέραν τούτου, τα μόνα σημεία που έχουν συμφωνηθεί ρητά ανάμεσα στις χώρες του ΝΑΤΟ σε καθαρά επιχειρησιακό επίπεδο, είναι ότι η διοίκηση της μοίρας δεν θα περάσει σε Ελληνα ή Τούρκο αξιωματικό, καθώς και ότι τα στρατιωτικά πλοία από αυτές τις δύο χώρες θα κινούνται εντός των χωρικών υδάτων τους.
Τις προηγούμενες ημέρες, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Καθημερινή» συνεδρίασε κάποιες φορές η Στρατιωτική Επιτροπή του ΝΑΤΟ, προκειμένου να καθορίσει τις ακριβείς λεπτομέρειες μιας επιχείρησης που θα διαρκέσει αρκετά χρόνια. Στις συζητήσεις ανάμεσα στους στρατιωτικούς, Μόνιμους Αντιπροσώπους των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, που έχουν ήδη ξεκινήσει και αναμένεται να ολοκληρωθούν ώς το τέλος αυτής της εβδομάδας, έχουν ήδη τεθεί μια σειρά ζητημάτων που δυσχεραίνουν τον τελικό επιχειρησιακό σχεδιασμό.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, που επικαλείται η «Καθημερινή» ετέθη ήδη από την Τουρκία το ζήτημα των αποστρατιωτικοποιημένων Δωδεκανήσων, κάτι που προκάλεσε την ενόχληση αρκετών από τις χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ. Στις συζητήσεις που έγιναν, αναφέρθηκε επανειλημμένως και από αρκετούς πως με βάση την επιχειρησιακή στόχευση που έχει τεθεί, θα ήταν αδύνατον να υπάρξουν εξαιρέσεις νησιών, τα οποία αντιμετωπίζουν ήδη σοβαρό πρόβλημα από τις αυξημένες εισόδους προσφύγων.
Η Ελλάδα διατηρεί χαμηλούς τόνους σε όλη αυτή τη συζήτηση, ωστόσο μέσα από πολλούς διαύλους αναδεικνύει την πραγματικότητα στο Αιγαίο Πέλαγος: Το πρώτο επιχείρημα αφορά τη δημιουργία hotspots σε νησιά όπως η Λέρος και (εν ευθέτω χρόνω) η Κως. Το δεύτερο αφορά τα στοιχεία που καταφθάνουν τις τελευταίες ημέρες για συρροή προσφύγων στο Καστελλόριζο.
Η συζήτηση αυτή πραγματοποιείται πάνω από έναν μεγάλο χάρτη, όπου γίνεται ορατή σε όλους τους συμμετέχοντες η περίπλοκη γεωγραφία του Ανατολικού Αιγαίου και με σοβαρή πολιτική πίεση από όλες τις πλευρές, προκειμένου οι επιχειρήσεις να αρχίσουν το ταχύτερο δυνατόν, καθώς η βελτίωση των καιρικών συνθηκών θα αυξήσει σε σημαντικό βαθμό την εισροή προσφύγων από τα τουρκικά παράλια. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι την εβδομάδα που πέρασε καταγράφονταν σταθερά πάνω από 4.000 – 4.500 πρόσφυγες καθημερινά στα ελληνικά νησιά.
Στρατιωτικές πηγές ανέφεραν στην «Κ» ότι ο τρόπος επιτήρησης των συνόρων μπορεί να γίνει και με εναέρια μέσα. Και υπενθύμιζαν ότι οι νατοϊκές φρεγάτες έχουν τη δυνατότητα μεταφοράς ελικοπτέρων, τα οποία θα μπορούσαν να ενταχθούν ακόμη και σε συνεργασία με τον Frontex για τη διάσωση προσφύγων ή μεταναστών που βρίσκονται σε κίνδυνο.
Πέρα από το καθεστώς της Δωδεκανήσου, όπως αυτό έχει τεθεί από την Τουρκία, στη Στρατιωτική Επιτροπή του ΝΑΤΟ αναμένεται να σημειωθούν προστριβές και για το τι θα συμβαίνει με τις βάρκες που θα εντοπίζονται από τα στρατιωτικά μέσα να πλέουν εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων και, ακολούθως, βάσει όσων έχουν συμφωνηθεί, θα πρέπει να επιστρέψουν στην Ανατολία. Εμπειροι παρατηρητές εντάσσουν την τουρκική συζήτηση για το καθεστώς της Δωδεκανήσου στο πλαίσιο των παράλληλων, πάγιων σχεδιασμών της Αγκυρας για το Αιγαίο, κάτι που, ούτως ή άλλως, εκδηλώθηκε και με την άρνηση έκδοσης σχεδίου πτήσης στο πρωθυπουργικό αεροσκάφος και τη NAVTEX του σταθμού Αττάλειας για δέσμευση του θαλάσσιου χώρου μεταξύ Ρόδου και Καστελλόριζου την περασμένη Τρίτη.
