Για ακόμη μια φορά ο ΥΕΘΑ Πάνος Καμμένος έκανε σαφές ότι περαιτέρω εμπλοκή των Ενόπλων Δυνάμεων στην αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης αποκλείεται.
“Οι Ένοπλες Δυνάμεις θα περιοριστούν στην παροχή διευκολύνσεων και δεν θα εμπλακούν στη διαχείριση του”,δήλωσε κατά τη διάρκεια της τελετής παραλαβής των καθηκόντων του στο ΥΠΕΘΑ και εξέφρασε την ελπίδα ότι “θα βρεθεί λύση υπό την αιγίδα του ΟΗΕ ώστε οι πρόσφυγες να επιστρέψουν στον τόπο τους”.
Ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη αντιστράτηγος ε.α Νίκος Τόσκας από την πλευρά του δήλωσε κατά τη διάρκεια της τελετής ανάληψης των καθηκόντων του ότι θεωρεί «πολύ σοβαρό πρόβλημα το προσφυγικό και, όπως άφησε να εννοηθεί, βλέπει θετικά τη χρησιμοποίηση των ενόπλων δυνάμεων (από τις οποίες προέρχεται), σε υποστηρικτικό ρόλο και όχι με δράσεις που παραπέμπουν σε «στρατιωτικοποίηση του προβλήματος».
Επειδή η συζήτηση για την εμπλοκή των ΕΔ γίνεται όλο και συχνότερα το τελευταίο διάστημα έχει σημασία να δούμε τι λένε οι πρωταγωνιστές που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης.
Η επικεφαλής του Κλάδου Αλλοδαπών και Προστασίας Συνόρων της Ελληνικής Αστυνομίας Ζαχαρούλα Τσιριγώτη, σε συνέντευξή της στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων βάζει πολλά πράγματα στη θέση τους:
«Η κατάσταση στο μεταναστευτικό είναι ελεγχόμενη από την Αστυνομία και το Λιμενικό, ενώ δεν πιστεύω ότι θα χρειαστεί η συνδρομή του στρατού, ακόμα και αν αυξηθεί η εισροή μεταναστών και προσφύγων”, υποστηρίζει.
Σύμφωνα με την κα.Τσιριγώτη ταυτοποιούνται καθημερινά 3.000 άτομα στα νησιά, ενώ θεωρεί ως κυριότερο πρόβλημα την έλλειψη χώρων πρώτης υποδοχής στα νησιά του Αιγαίου.
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
Ποιο ακριβώς είναι το έργο της Αστυνομίας στο καίριο θέμα της μετανάστευσης;
«Η Ελληνική Αστυνομία, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, έχει ως αρμοδιότητα την επιτήρηση των εξωτερικών χερσαίων συνόρων.
Δηλαδή, ελέγχει την ταξιδιωτική κίνηση και προστατεύει τα σύνορα, για την είσοδο και την έξοδο των αλλοδαπών. Ο,τι αφορά στα θαλάσσια σύνορα, εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Λιμενικού».
Πόσα άτομα ταυτοποιούνται καθημερινά στα νησιά;
«Αν λάβουμε υπόψη ότι έχουμε μία εισροή κατά μέσο όρο 3.500-4.000 ατόμων καθημερινά σε όλα τα νησιά του Βορείου και του Νοτίου Αιγαίου, η ταυτοποίηση είναι περίπου της τάξης των 3.000 μεταναστών και προσφύγων».
Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζετε στην προσπάθειά σας;
«Το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι η έλλειψη χώρων πρώτης υποδοχής. Είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα που αφορά όλα τα νησιά του Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, αφού είναι μικρά και δεν υπάρχει ένας χώρος που θα μπορούσε, τόσο η πρώτη υποδοχή όσο και εμείς, να μεταχειριστούμε τους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Να ξέρετε ότι η ταυτοποίησή τους εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής. Όμως, λόγω έλλειψης σε ανθρώπινο δυναμικό της υπηρεσίας, καλείται η Αστυνομία να φέρει εις πέρας ολοκληρωμένο το κομμάτι της διαχείρισης μεταναστών και προσφύγων. Η δακτυλοσκόπηση και η διαχείριση, όσον αφορά τη διοικητική αναστολή απέλασης, εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Ελληνικής Αστυνομίας».
Αν αυξηθεί κι άλλο το μεταναστευτικό ρεύμα στα νησιά, θα μπορέσει να υπάρξει κατάλληλη αντιμετώπιση από την Αστυνομία;
«Το φαινόμενο της μεγάλης εισροής προσφύγων και μεταναστών, το αντιμετωπίζει η χώρα μας για πρώτη φορά. Είναι βέβαιο ότι κανένα κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι στιγμής δεν έχει αντιμετωπίσει κάτι ανάλογο. Παρ’ όλα αυτά, με πολύ φιλότιμες προσπάθειες, τόσο της Ελληνικής Αστυνομίας, όσο και του Λιμενικού, των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, της Ύπατης Αρμοστείας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όλοι, μηδενός εξαιρουμένου, προσπαθούν με τον καλύτερο τρόπο να διαχειριστούν αυτό το πρωτοφανές φαινόμενο. Η εμπειρία μέχρι τώρα, τόσο στη Λέσβο, όσο και στην Κω, έχει δείξει πού είναι οι ατέλειες, σε τι μπορούμε να βελτιωθούμε και τι πρέπει να κάνουμε για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτό το φαινόμενο. Η αλληλεγγύη, ο συντονισμός και η φιλότιμη προσπάθεια, είναι πρωτίστως αυτό που πρέπει να γίνει από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτό το φαινόμενο. Μέχρι τώρα τα έχουμε καταφέρει μια χαρά. Πιστεύω ότι και ο κόσμος και η τοπική κοινωνία όλων των νησιών είναι ευχαριστημένοι, γιατί μέσα στην τουριστική περίοδο του καλοκαιριού, αν και επλήγησαν οι τοπικές κοινωνίες, εμείς ως Αστυνομία προσπαθήσαμε -παρά τα capital controls που αντιμετωπίσαμε και με τη μη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση- να αντεπεξέλθουμε στα καθήκοντά μας».
Πιστεύετε ότι θα χρειαστεί η συνδρομή του Στρατού, όπως έκαναν και άλλες χώρες;
«Μέχρι σήμερα, ο ελληνικός Στρατός έχει συνεισφέρει τόσο στο συσσίτιο των προσφύγων και μεταναστών, όσο και σε τεχνικά μέσα. Έχει βοηθήσει στο στήσιμο των σκηνών, αλλά και όπου αλλού έχει απαιτηθεί. Το αν θα χρησιμοποιηθεί ο Στρατός στα εξωτερικά σύνορα ή οπουδήποτε αλλού στο εσωτερικό της χώρας, είναι καθαρά μια πολιτική απόφαση, που πιστεύω ότι δε θα υπάρξει, γιατί δε θα χρειαστεί να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Η κατάσταση μέχρι στιγμής είναι ελεγχόμενη, τόσο από εμάς, ως Αστυνομία, αλλά και από το Λιμενικό».
Τα επιπλέον κομπιούτερ για την ταυτοποίηση μεταναστών και προσφύγων βοήθησαν ουσιαστικά το έργο σας;
«Η Αστυνομία είχε στη διάθεσή της 26 σταθμούς Eurodac ταυτοποίησης δακτυλικών αποτυπωμάτων. Ήταν πολύ μικρός ο αριθμός αυτός, όταν έχεις να αντιμετωπίσεις μία εισροή, μόνο στα νησιά, της τάξης των 4.000 καθημερινώς. Με απόφαση της Ελληνικής Αστυνομίας, αλλάξαμε το λογισμικό σε διάφορα μηχανήματα ταυτοποίησης που έχουμε για τα δακτυλικά αποτυπώματα. Έτσι, μπορέσαμε και ενισχύσαμε όλα τα νησιά και τις υπηρεσίες, που ασχολούνται με την ταυτοποίηση και την καταγραφή, με άλλες 30 συσκευές. Αυτό σαφώς βοηθά, γιατί όσο περισσότερα μηχανήματα έχεις, τόσο πιο εύκολο γίνεται το έργο της ταυτοποίησης. Μέχρι τώρα χρησιμοποιούσαμε τόσο τα Eurodac, όσο και τον πατροπαράδοτο τρόπο της μελάνης. Με τη μελάνη χρειάζεσαι περίπου δέκα λεπτά, για να λάβεις τα δακτυλικά αποτυπώματα από έναν άνθρωπο, ενώ με το σκάνερ χρειάζεσαι μόνο πέντε. Είναι καθαρά θέμα εξοικονόμησης χρόνου».
Έχετε την κατάλληλη βοήθεια από τους αρμόδιους φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μετανάστευση;
«Έχουμε μία παρά πολύ καλή συνεργασία με τη Frontex, τόσο εμείς, όσο και το Λιμενικό. Κατά διαστήματα αναπτύσσονται διάφορες επιχειρήσεις στα χερσαία σύνορα της χώρας. Αναπτύσσεται η επιχείρηση “Ασπίδα”, που αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν συνοριοφύλακες, τόσο από τα άλλα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και από την Ελλάδα. Υπάρχουν τα τεχνικά μέσα, όπως είναι τα ελικόπτερα ή τα οχήματα για την ξηρά, ενώ ταυτόχρονα στα νησιά αναπτύσσεται η επιχείρηση “Ποσειδώνας”.
Η επιχείρηση αυτή ήταν από άποψη χρηματοδότησης της τάξης των πέντε εκατομμυρίων ευρώ. Και από τότε που αντιμετωπίσαμε το φαινόμενο αυτό, της μεγάλης εισροής μεταναστών και προσφύγων, αυξήθηκε σε δεκαοκτώ εκατομμύρια ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι, όταν θα έχουμε πλήρη ανάπτυξη της επιχείρησης, αυτή θα γίνει τόσο στα θαλάσσια σύνορα της χώρας μας, όσο και στο χερσαίο μέρος των νησιών.
Έτσι, θα έρθουν περισσότεροι συνοριοφύλακες, για να μπορέσουν να βοηθήσουν το έργο της Αστυνομίας και ταυτόχρονα τα τεχνικά μέσα στα θαλάσσια και χερσαία σύνορα. Επιπλέον, μην ξεχνάμε, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με πρότασή της θα εφαρμόσει τα hot spot σε όλα τα σημεία εισόδου προσφύγων και μεταναστών.
Κάτι που θα είναι μεγάλη βοήθεια για μας, γιατί όλοι οι εμπλεκόμενοι διεθνείς και ευρωπαϊκοί οργανισμοί, όπως είναι η Frontex, η Europol, ο EASO, που είναι για το άσυλο, θα στείλουν εκπροσώπους τους και θα βοηθήσουν συστηματικά και εμάς και το Λιμενικό. Υπάρχει βοήθεια από εκπροσώπους της Frontex, που συνεισφέρουν ως ταυτοποιητές, ακόμα και ως διερμηνείς».