Καθώς το θερμόμετρο στο Αιγαίο ανεβαίνει ακόμα μία φορά επικίνδυνα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς έχει συγκαλέσει για τη Μεγάλη Τρίτη (26 Απριλίου) το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, με σκοπό την ενημέρωση των εκπροσώπων των πολιτικών κομμάτων στα κρίσιμα θέματα εξωτερικής πολιτικής με αιχμή τα Ελληνοτουρκικά.
Η σύσκεψη, σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Δημοκρατία» συγκαλείται μία ημέρα προτού τεθεί σε ισχύ η προκλητική τουρκική notam, με την οποία η Άγκυρα μέσω άσκησης Έρευνας και Διάσωσης (SAR) από τις 27 Απριλίου ως την 5η Μαΐου (δηλαδή μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα και μετά το Πάσχα) αμφισβητεί ευθέως τον ελληνικό εναέριο χώρο των 10 ν. μιλίων εκτοξεύοντας απειλές περί «προστασίας» των ασκούμενων μέσων, σε περίπτωση παρεμπόδισής τους από ελληνικά αεροσκάφη.
Οι Τουρκικές απειλές
Οι ελληνικές αρχές εξέδωσαν το πρωί της Δευτέρας 18 Απριλίου την ΝΟΤΑΜ (Notice to Airmen/Οδηγίες προς Αεροναυτιλομένους) Α0851/16 για τη γνωστοποίηση πραγματοποίησης άσκησης Έρευνας και Διάσωσης (SAR) από την Τουρκία από την 27η Απριλίου μέχρι την 5η Μαΐου σε μια εκτεταμένη περιοχή βόρεια των Οινουσσών, της Χίου και των Ψαρών μέχρι νότια της Λέσβου. Η διάρκεια της άσκησης και η έκταση της περιοχής που δεσμεύεται δεν είναι συνήθεις και αυτό αποκαλύπτει ότι οι προθέσεις της Αγκύρας δεν είναι και τόσο αγαθές.
Η ελληνική ΝΟΤΑΜ επισημαίνει ότι τα αεροσκάφη τα οποία θα συμμετάσχουν στην άσκηση θα πρέπει να εκπέμπουν διαρκώς το σήμα αναγνώρισης τους, κατά την πτήση τους δεν θα πρέπει να επηρεάζουν τον ελληνικό εναέριο χώρο των 10 ν.μ. και θα πρέπει να υποβάλλουν σχεδία πτήσης σύμφωνα με το AIP Greece.
Επίσης στην ίδια ΝΟΤΑΜ επισημαίνεται ότι το Κέντρο του Πειραιά (PIRAEUS JRCC) είναι η μοναδική Αρχή αρμόδια για τον συντονισμό των επιχειρήσεων SAR στην περιοχή ευθύνης της που συμπίπτει με το FIR Αθηνών και για τον λόγο αυτό ζητείται από τα μέσα που θα λάβουν μέρος στην άσκηση να αποφεύγουν άσκοπη πρόκληση συνηγόρων για Έρευνα και Διάσωση.
Η αντίδραση της Τουρκίας ήρθε λίγη ώρα αργότερα με τις ΝΟΤΑΜs Α1752/16 και Α1753/16 με τις οποίες απορρίπτει πλήρως την ελληνική ΝΟΤΑΜ με το επιχείρημα ότι παραβιάζει τους κανόνες του ICAO (International Civil Aviation Organization/Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας). Η Τουρκική πλευρά επίσης υποστηρίζει ότι η συγκεκριμένη περιοχή εμπίπτει στην τουρκική περιοχή ευθύνης (Search and Rescue Region –SRR) όπως έχει καταχωρηθεί στον ΙΜΟ (International Maritime Organization/ International Maritime Organization –και διχοτομεί επιχειρησιακά το Αιγαίο–, και συνεπώς όλες οι δραστηριότητες οι σχετικές με Έρευνα και Διάσωση σε αυτήν την περιοχή συντονίζονται από τις αρμόδιες τουρκικές αρχές.
Σε ό,τι αφορά τον εναέριο χώρο, η τουρκική ΝΟΤΑΜ αναφέρει ότι τα «στρατιωτικά αεροσκάφη που θα συμμετάσχουν στην άσκηση δεν θα παραβιάσουν τον ελληνικό εναέριο χώρο των 6 ν.μ. και δεν θα υποβάλλουν σχεδία πτήσης». Οι τουρκικές αρχές μάλιστα δηλώνουν ότι η Τουρκία θα αναλάβει όλα τα αναγκαία μετρά για την ασφάλεια της αεροπλοΐας…
Τα θέματα στο Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής
«Τα Ελληνοτουρκικά σε όλο το εύρος τους θα κυριαρχήσουν στη συζήτηση του ΕΣΕΠ, στην οποία θα τεθούν όλα τα αεροναυτιλιακά προβλήματα που έχουν ανακύψει», στη σκιά του Προσφυγικού και των «παρενεργειών» της πρόσφατης ασταθούς συμφωνίας Ε.Ε. – Τουρκίας» ανέφερε διπλωματική πηγή στην εφημερίδα «Δημοκρατία» συμπεριλαμβανομένης και την τουρκικής notam.
Σε μία από τις κρισιμότερες συνεδριάσεις του διακομματικού αυτού οργάνου, που διαθέτει η Πολιτεία για θέματα της εξωτερικής πολιτικής, η ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών αναμένεται να αναζητήσει ευρύτερες συναινέσεις στους χειρισμούς που θα απαιτηθούν, σε περίπτωση που η Τουρκία δεν υποχωρήσει από τις αξιώσει της. Ήδη, για την τουρκική στάση η ελληνική πλευρά έχει ενημερώσει τη Νατσϊκή Συμμαχία, τους διεθνείς οργανισμούς, την Ε.Ε., και την Ουάσινγκτον, ενώ ο Νίκος Κοτζιάς μετέβη την Τρίτη (19 Απριλίου) εκτάκτως-εκτός προγράμματος- στο Παρίσι, προκειμένου να εκθέσει την κατάσταση στον νέο Γάλλο ομόλογό του Jean-Marc Ayrault, με τον οποίον είχε την Τετάρτη κατ’ ιδίαν συνάντηση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση που έγινε σε εξαιρετικά θερμό κλίμα ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην κατάσταση στο βόρειο Αιγαίο και ειδικότερα στην πρόσφατη προκλητική τουρκική συμπεριφορά, με τις υπερπτήσεις μαχητικών αεροσκαφών πάνω από τις Οινούσσες και τη νήσο Παναγιά, στην περιοχή της Χίου, που υποχρέωσε τον υπουργό Εθνικής Άμυνας να διατάξει τις πρωινές ώρες της Πέμπτης 14 Απριλίου 2016 ενεργοποίηση τμήματος της Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης «Δ» Βορείου Τομέα και ms αεράμυνας Χίου – Οινουσσών.
«Οδικός χάρτης»
«Η Γαλλία είναι η σταθερή φίλη χώρα μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε., υποστηρίζοντας τις ελληνικές προσπάθειες» σχολίασε στην «κυριακάτικη δημοκρατία» διπλωματική πηγή σημειώνοντας ότι αποφασίστηκε σε διμερές επίπεδο ένας «οδικός χάρτης» για την περαιτέρω σύσφιγξη και παρακολούθηση της προόδου των διμερών σχέσεων.
Σε αυτό το κλίμα το ΕΣΕΠ της Μ. Τρίτης υπό την προεδρία του υπουργού Εξωτερικών θα ασχοληθεί δευτερευόντως με τα λοιπά θέματα, Κυπριακό, Σκοπιανό, ελληνοαλβανικές σχέσεις, Βαλκάνια, και τη συνολική περιφερειακή κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
