Ηθικές αμοιβές: Αυτά είναι τα παράσημα και τα μετάλλια των ηρώων – ΦΩΤΟ

Της Αγγελικής Μαξούρη

Στις 30 Ιουνίου 2016 ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμένος απένειμε τα Αναμνηστικά Μετάλλια Πολέμων ( 40-41, 41-45, Κορέας, Κύπρου) στη ΛΑΕΔ. (Λέσχη Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων). Τα μετάλλια αυτά απονεμήθηκαν σε βετεράνους του Στρατού Ξηράς που συμμετείχαν σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην Κορέα και στην Κύπρο.  

Με Μετάλλιο Εξόχου Πράξεως τιμήθηκε ο Στρατιώτης (ΠΖΝ) Ευστάθιος Κρόκος, ο οποίος τραυματίστηκε θανάσιμα κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής του δραστηριότητας.
Επίσης τιμήθηκε ο Κυβερνήτης της ακταιωρού «ΦΑΕΘΩΝ», Πλοίαρχος Δημήτριος Μητσάτσος. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 26 Μαΐου 2016, στην εκδήλωση για το Κίνημα του Ναυτικού και το Α/Τ «ΒΕΛΟΣ», ο Πάνος Καμένος δήλωσε τη δημιουργία Ειδικής Γραμματείας Βετεράνων, η οποία θα αποτελεί τμήμα της διοίκησης του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

Με αφορμή την καθυστερημένη παρασημοφόρηση αυτή των βετεράνων  ας δούμε τι είναι οι ηθικές αμοιβές γενικότερα, αμοιβές που μόνο οι ήρωες λαμβάνουν.

Λίγα λόγια για τις ηθικές αμοιβές

Οι ηθικές αμοιβές είναι με απλά λόγια τα παράσημα και τα στρατιωτικά μετάλλια που απονέμονται σε άτομα για εξέχουσες πράξεις με τις οποίες τίμησαν το Έθνος. Ήρωες των μαχών, ήρωες των τεχνών, των γραμμάτων, της επιστήμης . Τα παράσημα είναι διαφορετική κατηγορία από τα στρατιωτικά μετάλλια παρόλο που συγχέονται πολύ συχνά. Ποιες είναι όμως οι κατηγορίες ηθικών αμοιβών και ποια είναι τα παράσημα και τα μετάλλια του έθνους μας;

Οι ηθικές αμοιβές διακρίνονται σε: Παράσημα Ταγμάτων Αριστείας, στρατιωτικά μετάλλια, διαμνημονεύσεις, ηθικές αμοιβές με διαταγή και ηθικές αμοιβές ξένων κρατών και διεθνών οργανισμών. Στο παρόν κείμενο θα αναφερθούμε στα τάγματα αριστείας και στα στρατιωτικά μετάλλια.

Η ιστορία πίσω από τα Τάγματα αριστείας.

Τα Τάγματα Αριστείας είναι τα γνωστά σε όλους «παράσημα».

Σήμερα υπάρχουν 4 κατηγορίες ταγμάτων αριστείας.

Το Τάγμα Αριστείας του Σωτήρος
Το Τάγμα Αριστείας της Τιμής
Το Τάγμα Αριστείας του Φοίνικος
Το Τάγμα Αριστείας της Ευποιΐας

Κάθε Τάγμα Αριστείας περιλαμβάνει πέντε τάξεις, οι οποίες ιεραρχικά είναι οι παρακάτω:
Μεγαλόσταυρος
Ανώτερος Ταξιάρχης
Ταξιάρχης
Ιππότης του Χρυσού Σταυρού
Ιππότης του Αργυρού Σταυρού

Αρμόδιο για τις συγκεκριμένες ηθικές αμοιβές είναι το Υπουργείο Εξωτερικών. Σήμερα αρχηγός όλων των Ταγμάτων Αριστείας είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος απονέμει με προεδρικό διάταγμα όλες τις τάξεις αυτών, μετά από πρόταση του Υπουργείου Εξωτερικών. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Ελληνικής Δημοκρατίας, presidency.gr, η απονομή τιμητικών διακρίσεων ενός Τάγματος Αριστείας αφορά τις λαμπρές επιδόσεις σε κάποιο τομέα της δημόσιας ζωής όπως είναι τα γράμματα, οι τέχνες, η επιστήμη, το εμπόριο, η βιομηχανία και η ναυτιλία. Η απόφαση για τη σύσταση του πρώτου ελληνικού Τάγματος Αριστείας έγινε το 1829, κατά τη διάρκεια της Δ’ Εθνικής Συνέλευσης του Άργους. Ωστόσο, το σχετικό διάταγμα της σύστασης του Τάγματος υπεγράφη στο Ναύπλιο από τον Βασιλιά Όθωνα στις 20 Μαΐου 1833.

Το Τάγμα Αριστείας του Σωτήρος

Πρώτο δημιουργήθηκε το Τάγμα Αριστείας του Σωτήρος για τους αγωνιστές της Απελευθέρωσης, το οποίο αποτέλεσε για 80 περίπου χρόνια και το μοναδικό Τάγμα Αριστείας. Ο πρώτος που τιμήθηκε με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος ήταν ο Βασιλιάς της Βαυαρίας Λουδοβίκος Α΄, πατέρας του Βασιλιά Όθωνα. Μεταξύ των αρχικά τιμηθέντων ήταν ο Ανδρέας Μιαούλης, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο Λάζαρος Κουντουριώτης, ο Ανδρέας Ζαΐμης, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και, τέλος, ο Γεώργιος Κουντουριώτης και ο Κωνσταντίνος Κανάρης.
Σήμερα όλες οι τάξεις του υπόψη Τάγματος απονέμονται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

Μεγαλόσταυρος του Τάγματος Αριστείας του Σωτήρος

Το Τάγμα Αριστείας της Τιμής

Το Τάγμα συστάθηκε με τον Νόμο 106/1975 και αντικατέστησε το Τάγμα του Γεωργίου του Α΄, το οποίο καταργήθηκε. Ο τύπος των διασήμων του Τάγματος καθιερώθηκε το 1975, με το Π.Δ. 849/1975, (ΦΕΚ 273Α΄/4-12-1975) και ισχύει μέχρι σήμερα.

Μεγαλόσταυρος του Τάγματος Αριστείας της Τιμής

Το Τάγμα Αριστείας του Φοίνικος

Συστάθηκε με το Νομοθετικό Διάταγμα της 13ης Μαΐου 1926 (ΦΕΚ 180Α΄/3-6-1926). Μέχρι το 1927 αποτελούσε παράσημο, το οποίο απονεμόταν σε Έλληνες καθώς και αλλοδαπούς πολίτες. Όταν όμως, σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1927, απαγορεύθηκε η απονομή παρασήμων σε Έλληνες, το Τάγμα διατηρήθηκε για την αναγνώριση της προσφοράς αλλοδαπών μόνο πολιτών. Μετά την Παλινόρθωση της Μοναρχίας το 1935 και σύμφωνα με τον Α.Ν. 19-4-1935 (ΦΕΚ 170Α΄/30-4-1935) επετράπη η εκ νέου απονομή και σε Έλληνες υπηκόους.

Μεγαλόσταυρος του Τάγματος Αριστείας του Φοίνικος

Το Τάγμα Αριστείας της Ευποιίας

Η σύσταση του Τάγματος Αριστείας της Ευποιίας πραγματοποιήθηκε με το Νομοθετικό Διάταγμα 684 (ΦΕΚ 123Α΄/7-5-1948), έναν χρόνο μετά τον θάνατο του Βασιλέως Γεωργίου Β΄, καθώς αποτελούσε επιθυμία του. Για δυο χρόνια, μεταξύ των ετών 1973 και 1975 το Τάγμα είχε καταργηθεί και ανασυστάθηκε με τον Νόμο 106/1975 με ορισμένες τροποποιήσεις στα διάσημά του. Η απονομή αφορά αποκλειστικά γυναίκες. Αφορά και Ελληνίδες και αλλοδαπές, για εξαιρετικές υπηρεσίες που προσέφεραν στην Πατρίδα καθώς επίσης για πράξεις φιλανθρωπίας και για άριστες επιδόσεις στα γράμματα και τις τέχνες. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα www.sansimera.gr έχει τιμηθεί με τον Ταξιάρχη του Βασιλικού Τάγματος Ευποιίας (παλαιού τύπου) η πρώτη ελληνίδα βουλευτής Ελένη Σκούρα.

«Η πρώτη ελληνίδα βουλευτής, Ελένη Σκούρα, φέρει τον Ταξιάρχη του Βασιλικού Τάγματος Αριστείας της Ευποιίας (παλαιού τύπου)»

Μεγαλόσταυρος του Τάγματος Αριστείας της Ευποιίας

Τα Στρατιωτικά μετάλλια

“Υπάρχουν οι εξής κατηγορίες, Το Αριστείο Ανδρείας, ο Πολεμικός Σταυρός, το Μετάλλιο Εξαιρέτων Πράξεων, τα Αναμνηστικά Μετάλλια Πολέμων (1940-41, 41-45, Κορέας και Κύπρου).

Τα Στρατιωτικά Μετάλλια διακρίνονται σε πολεμικά και ειρηνικής περιόδου. Τα πολεμικά στρατιωτικά μετάλλια είναι: το Μετάλλιο Εξόχου Πρά­ξεως, το Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας και το Μετάλλιο Ευδοκίμου Υπηρεσίας.

Τα πολεμικά μετάλλια απονέμονται μόνο σε καιρό πολέμου ή σε περιπτώσεις κατά τις οποίες στρατιωτικοί εντάσσονται, με εντολή της ελληνικής Κυβερνήσεως, σε μονάδες με πολεμική δράση εκτός της Επικράτειας. Κατ’ εξαίρεση, πολεμικά μετάλλια, εκτός του Αριστείου Ανδραγαθίας και του Αριστείου Ανδρείας, δύνανται να απονέμονται και σε μη πολεμικές περιόδους, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες στρατιωτικοί διατίθενται και μετέχουν σε ενέργειες εναντίον ενόπλων ομάδων ή ατόμων, στρεφομένων κατά της έννομης τάξης και ασφάλειας.

ΔΕΙΤΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ μερικών μεταλλίων

Πολεμικός σταυρός 1974 

           Αριστείο Ανδρείας


    Αριστείο Ανδραγαθίας

Ήρωες και εξέχουσες προσωπικότητες – ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Δαβάκης Κωνσταντίνος, αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού και από τις θρυλικές μορφές του Ελληνοϊταλικού Πολέμου (1940-1941).

Ο Συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Δαβάκης φέρει διεμβολές παρασήμων και μεταλλίων. – Πολεμικό Μουσείο

Προτομή φιλέλληνα Εδουάρδου Φον Ραυνεκ.

Εδουάρδος Φον Ράυνεκ: Το 1822 ήρθε στην Κόρινθο ενισχύοντας οικονομικά την Ελληνική Επανάσταση. Έγινε υπασπιστής του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και πήρε μέρος στην υπεράσπιση του Μεσολογγίου. Τιμήθηκε για την ανδρεία του και έγινε συνταγματάρχης του Ελληνικού Στρατού. Το 1828 στάλθηκε από τον Καποδίστρια με στρατό στην Κρήτη, όπου διηύθυνε την Επανάσταση μέχρι το 1829. Ακολούθως προήχθη σε υποστράτηγο. – ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ, Πολεμικό Μουσείο

 «Ιωάννης Βελισσαρίου. Ο ήρωας των ηρώων» – Πολεμικό Μουσείο
Διακρίθηκε ιδιαίτερα στη Μάχη του Μπιζανίου όπου η ελληνική νίκη οφείλεται στην αποφασιστικότητά του, αναγκάζοντας τον οθωμανικό στρατό να παραδοθεί άνευ όρων.

Παράσημα, στολή και οπλισμός του Ιωάννη Βελισσαρίου – Πολεμικό Μουσείο 

Παράσημα Ελένης Τρικούπη. (Η Ελένη Τρικούπη ήταν σύζυγος του Στρατηγού Νικολάου Τρικούπη. Εργάστηκε ως νοσηλεύτρια στους Α’ και Β’ Βαλκανικούς Πολέμους και στην Μικρασιατική Εκστρατεία. )

Φωτογραφίες και πληροφορίες από: Πολεμικό Μουσείο, Army.gr. Hag.gr, sansimera, presidency.gr