«Σήμα κινδύνου» για τις εκατοντάδες αποτροπές αλλά και τις πολυάριθμες συλλήψεις παράτυπων μεταναστών, προσφύγων και διακινητών, που πραγματοποιούνται καθημερινά στον Έβρο, εκπέμπουν οι συνοριοφύλακες της περιοχής.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος συνοριακών φυλάκων Έβρου, Χρυσοβαλάντης Γιαλαμάς, τονίζει πως «μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στη γείτονα χώρα, οι μεταναστευτικές ροές στο βόρειο και νότιο τμήμα του νομού έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Οι αποτροπές καθημερινά είναι κυριολεκτικά εκατοντάδες» και αποδίδει την αύξηση στη λειτουργία των δύο hot spot στην περιοχή των Ιψάλων και της Αδριανούπολης.
«Ανοίγουν την κάνουλα και μας στέλνουν κόσμο όποτε θέλουν. Αυτή την πληροφόρηση έχουμε εμείς» σημειώνει. Παραθέτει επίσημα στοιχεία του εξαμήνου από το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, σύμφωνα με τα οποία, στον Έβρο, οι συλλήψεις παράτυπων μεταναστών και προσφύγων «άγγιξαν» το 91%, ενώ τριπλάσιος ήταν ο αριθμός του ποσοστού σε συλλήψεις διακινητών.
«Από τις αρχές του καλοκαιριού το 80-85% των συλλήψεων διακινητών αλλά και παράτυπων μεταναστών αφορούν πλέον υπηκόους Πακιστάν, άνδρες ηλικίας 20 έως 40 ετών. Οι πρόσφυγες και ειδικότερα οι Σύροι είναι ελάχιστοι, περίπου 10%, ενώ σπάνια πια έχουμε γυναικόπαιδα» επισημαίνει. Όσο για τους διακινητές: «Πολύ σπάνια είναι Έλληνες. Το τελευταίο διάστημα η διακίνηση ανατίθεται σε Πακιστανούς, Βούλγαρους, Ρουμάνους, Μαροκινούς. Τα κυκλώματα αναζητούν διακινητές με χαμηλό μεροκάματο. Αποκαλύπτεται ότι οι συλληφθέντες Μαροκινοί, Αλγερινοί και Πακιστανοί είχαν σχέση με ναρκωτικά, πορνεία και άλλες παράνομες δραστηριότητες».
Ο κ. Γιαλαμάς διευκρινίζει πως από τα στοιχεία των μέχρι τώρα συλλήψεων προκύπτει πως η πλειονότητα των διακινητών μένουν χρόνια στην Ελλάδα και γνωρίζουν τη γλώσσα. Βούλγαροι και Ρουμάνοι είναι κυρίως οικονομικοί μετανάστες στην Ελλάδα.
Κατά τον πρόεδρο των συνοριοφυλάκων το εύκολο χρήμα (1.500 ευρώ για μεταφορά έξι ατόμων στη Θεσσαλονίκη), η άγνοια της ισχύουσας νομοθεσίας, της γεωγραφίας της περιοχής και του γεγονότος ότι «εδώ κάνουμε καλά τη δουλειά μας», ωθούν τους διακινητές στο να αναλάβουν το ρίσκο της μεταφοράς.
«Έχουν στη διάθεσή τους τον πλέον σύγχρονο εξοπλισμό, όπως GPS κ.α. Έχουμε δει στα κινητά τους τη διαδρομή που έπρεπε να ακολουθήσουν έως τον τελικό τους προορισμό. Τα πρώτα χρόνια αναζητούσαν μία κεραία που φώτιζε, μία μεγάλη πινακίδα, γενικά ένα “χτυπητό” σημείο για την παραλαβή του γκρουπ. Τώρα καθοδηγούνται από την τεχνολογία. Η συνεννόηση γίνεται με ενδιάμεσους και όχι με τους επικεφαλής της οργάνωσης».
Ως προς τη διαδικασία της σύλληψής τους, ο κ. Γιαλαμάς λέει: «Ουσιαστικά δεν καταδιώκουμε αλλά ακολουθούμε το όχημα του διακινητή που προσπαθεί να διαφύγει τη σύλληψη. Για την ασφάλεια των ατόμων που μεταφέρει (συνήθως στοιβαγμένους), των πολιτών, αλλά και τη δική μας, δεν αναπτύσσουμε υπερβολική ταχύτητα προς αποφυγή πρόκλησης ατυχήματος. Επίσης για λόγους ασφαλείας απαγορεύεται να πυροβολήσουμε πίσω από το όχημα, να ανακόψουμε την πορεία του χρησιμοποιώντας καρφιά ή παρατάσσοντας κάθετα στη διαδρομή του κάποιο όχημα, πρακτικές που εφαρμόζονται από συναδέλφους άλλων χωρών. Στις καταδιώξεις η αδρεναλίνη είναι σε υψηλά επίπεδα, οπότε δεν πυροβολείς ούτε καν για εκφοβισμό, με εξαίρεση την περίπτωση κινδύνου ζωής».
Αναφερόμενος στα περάσματα που χρησιμοποιούν οι διακινητές, ο κ. Γιαλαμάς αποκαλύπτει: «Η οροσειρά της Ροδόπης χρησιμοποιείται τώρα τελευταία πάρα πολύ. Εκεί δεν υπάρχει πολύ έντονη αστυνομική παρουσία οπότε δεν έχει πάρα πολλούς ελέγχους, όπως έχει στον κεντρικό οδικό άξονα. Είναι πιο δύσκολο δρομολόγιο, με πιο πολλές στροφές, όμως το θεωρούν πιο σίγουρο. Η ανομβρία των τελευταίων έξι μηνών έκανε τον ποταμό Έβρο προσπελάσιμο σε πολλά σημεία και χωρίς βάρκα.
Οι διακινητές πάντα εκμεταλλεύονται τον καιρό. Ωστόσο, για να διασχίσεις το ποτάμι πρέπει να είσαι δεινός κολυμβητής, γιατί υπάρχουν οι δίνες και ο βαλτώδης βυθός, γι αυτό και κατά καιρούς σημειώνονται πνιγμοί παράτυπων μεταναστών και προσφύγων… Οι διακινητές προσπαθούν συνεχώς να βρουν πύλες εισόδου και εκτιμούν πως ο Έβρος προσφέρεται γιατί δεν έχει την επικινδυνότητα της θάλασσας. Ωστόσο, στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης είχαμε τις τελευταίες 15 ημέρες τέσσερις περιπτώσεις εντοπισμού Σύρων προσφύγων. Προφανώς η θάλασσα ενεργοποιήθηκε, γιατί κατάφεραν να περάσουν δύο τρία γκρουπ οπότε σκέφτηκαν να συνεχίσουν».
Απέναντι στην ένταση του φαινόμενου και την πίεση στα σύνορα του Έβρου, ο κ. Γιαλαμάς επισημαίνει την ανάγκη ενίσχυσης της συνοριακής αστυνομίας με προσωπικό και υλικά μέσα: «Εμείς είμαστε, όπως προσληφθήκαμε το 1999 και το 2000 στον Έβρο, 450 άτομα από 40 έως 50 ετών σήμερα. Την τελευταία τετραετία έχουμε την τύχη της μετακίνησης στον Έβρο, περίπου 300 συναδέλφων μέσω του προγράμματος “Ασπίδα”, για το οποίο έχουμε τη διαβεβαίωση πως θα συνεχιστεί έως το 2018. Επίσης αυτό το διάστημα έχουμε και την ενισχυτική εκατόν δέκα ατόμων που βρίσκονται εδώ με έξοδα του Δημοσίου. Σίγουρα χρειάζεται κι άλλο προσωπικό για να κάνουμε σωστά τη δουλειά μας που με τα χρόνια γίνεται δυσκολότερη, αλλά ο ζήλος, ο επαγγελματισμός και το φιλότιμο μας δεν μειώνονται με τίποτα».
Αντιπαραβάλλει δε, το ανθρώπινο δυναμικό φύλαξης των συνόρων στις δύο γείτονες χώρες και τα τεχνικά μέσα που χρησιμοποιούν, λέγοντας πως η Τουρκία έχει μόνον στρατό, που περιπολεί στο ποτάμι, ενώ στη Βουλγαρία, από κοινού στρατός και συνοριοφυλακή, επιχειρούν γύρω με 4,5 χιλιάδες άτομα σε μία ζώνη περίπου 100 χιλιομέτρων (το μήκος του φράχτη το οποίο θέλουν να αυξήσουν στα 260 χλμ). Σημειώνεται πως στον φράχτη του Έβρου, σύμφωνα με τον πρόεδρο των συνοριακών φρουρών, έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες διορθώσεις, με το προσωπικό όμως να ανέρχεται μόλις στα δύο άτομα.
«Στη Βουλγαρία, ο εξοπλισμός τους υπερτερεί του δικού μας. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις της αρμόδιας υπουργού της γείτονος, η συνοριακή φύλαξη ενισχύεται με άλλα τετρακόσια καινούρια οχήματα για δύσκολους δρόμους, τελευταίας τεχνολογίας σύστημα επικοινωνίας, ενώ θα δοθούν στους Βούλγαρους συναδέλφους περισσότερα από τέσσερις χιλιάδες κινητά τηλέφωνα για την υπηρεσιακή, και όχι μόνο, επικοινωνία και ένα ελικόπτερο που θα περιπολεί στην περιοχή πάνω από τον φράχτη. Όλα αυτά από το Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα alexpoli.gr o πρόεδρος των συνοριακών φυλάκων Έβρου διαπιστώνει: «Μία χώρα που τη θεωρούμε οικονομικά υποδεέστερη, υπερτερεί και ως προς το ανθρώπινο δυναμικό φύλαξης των συνόρων και ως προς τον εξοπλισμό, παρά το γεγονός ότι δεν αντιμετωπίζει τα μεταναστευτικά κύματα του Έβρου. Εμείς δεν διαθέτουμε θερμοβάν (οχήματα στο εσωτερικό των οποίων υπάρχουν οθόνες απεικόνισης της καταγραφής των θερμικών καμερών) και οι παρατηρήσεις μας γίνονται σε ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες κυρίως τον χειμώνα (υγρασία, ομίχλη, έντονη χιονόπτωση και βροχόπτωση), με συστήματα επικοινωνίας αδύναμης λήψης, φορητές θερμικές κάμερες στις οποίες ακόμη και οι μπαταρίες ή το σέρβις είναι ζητούμενα. Ο χειμώνας στον Έβρο είναι δύσκολος και η δουλειά μας είναι σε ενέδρες κοντά στο ποτάμι».