Του Απόλλωνα Λεονταρίτη
Εντός του πλαισίου προϋπολογισμού του υπουργείου Εθνικής Άμυνας θα ληφθούν οι αποφάσεις για τα εξοπλιστικά προγράμματα της Πολεμικής Αεροπορία σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Εθνικής Άμυνας Δημήτρη Βίτσα.
Μιλώντας στο ραδιόφωνο της Θεσσαλονίκης North 98, ο κ. Βίτσας ανέφερε ότι υπάρχουν ζητήματα ασφάλειας στην περιοχή, πιθανόν και από άλλες απειλές, πέρα από τις εκφρασμένες. Ειδικότερα ο ΑΝΥΕΘΑ διευκρίνισε ότι ο εκσυγχρονισμός μαχητικών F-16 είναι μια υπόθεση που έχει προϊστορία περίπου μιας 10ετίας. Το σχετικό αίτημα «έφυγε» πριν από λίγες ημέρες από το ΥΕΘΑ προς τις Ηνωμένες Πολιτείες για να διερευνηθούν όλες οι πιθανές λύσεις χρηματοδότησης και οι τρόποι αναβάθμισης.
Θα ακολουθήσει η απάντηση που θα έχει και τα οικονομικά στοιχεία ενώ ο κ Βίτσας δεσμεύτηκε ότι όποιες αποφάσεις ληφθούν σε ότι αφορά το κόστος του προγράμματος, «θα είναι εντός πλαισίου προϋπολογισμού του υπουργείου Εθνικής Άμυνας»
Επιπλέον ανέφερε ότι η Ελλάδα έχει αποστείλει αίτημα ενδιαφέροντος προς τις ΗΠΑ για να διερευνηθούν «όλες οι πιθανές προοπτικές για μελλοντική προμήθεια μαχητικών 5ης γενιάς και επ’ αυτού αναμένεται η σχετική απάντηση».
Ο ΑΝΥΕΘΑ τόνισε ότι το ζητούμενο είναι να εξεταστούν οι τρόποι οι οποίοι τα μαχητικά τεχνολογίας Stealth θα ενταχτούν και υπό ποίους όρους, στο στόλο μαχητικών της ΠΑ. Κατέστη επίσης απολύτως σαφές ότι αυτό «δεν θα γίνει αύριο» αντίθετα με ορισμένα δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για άφιξη των F-35 στην Ελλάδα σε μια 3ετία.. Επιπλέον ο κύριος Βίτσας δεν παρέλειψε να επικρίνει την αναβλητικότητα προηγούμενων κυβερνήσεων που «επέλεξαν για δικούς τους λόγους να μην εισέλθουν νωρίτερα στο πρόγραμμα του F-35». Κάτι που σε διαφορετική περίπτωση θα επέτρεπε να γίνουν νωρίτερα παραδόσεις F-35 στην Ελλάδα, σε σχέση με τις σημερινές προβλέψεις.
«Δεν είμαστε σε μια λογική να ακολουθήσουμε μια κούρσα εξοπλισμών, Είμαστε στη λογική να διατηρήσουμε την ισορροπία των δυνάμεων στο Αιγαίο, στην λογική ότι εμείς κάνουμε μόνο αποτροπή καθώς αυτό μας επιβάλει το Σύνταγμα και η κυβερνητική πολιτική. Ζούμε σε μια περιοχή όπου χαρακτηρίζεται από αστάθεια Άρα και σε αυτή την ανάγκη εντάσσεται όλο το πρόγραμμα καθώς υπάρχει πιθανότητα απειλής» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Βίτσας
Η χαμένη ευκαιρία που κοστίζει σε χρόνο αναμονής
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αμερικανική κυβέρνηση είχε προσκαλέσει κατ επανάληψη την Ελλάδα το 2010, να εισέλθει στο πρόγραμμα του F-35 ως συνέταιρος δίχως όμως ανταπόκριση. Στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα η παραγωγή του αεροσκάφος χωρίζεται σε έτη παραγωγής (Lots) ή όπως αυτά είναι γνωστά “Low Rate Initial Production” (LRIP). Συνολικά έχουν παραγγελθεί 3.000+ μαχητικά από 8 διεθνείς εταίρους και 3 εξαγωγικούς πελάτες στο πλαίσιο προγραμμάτων FMS.
Κάθε μια από τις 12 χώρες οι οποίες έχουν παραγγείλει F-35 έχουν εισέλθει σε έναν μακροπρόθεσμο προγραμματισμό παραδόσεων ανάλογα με τη χρονική περίοδο παραδόσεων από την οποία εξαρτάται και το κόστος ανά μονάδα. Παράλληλα οι χώρες αυτές έχουν δαπανήσει μεγάλα ποσά προκειμένου να προετοιμάσουν εγκαίρως ιπτάμενο και τεχνικό προσωπικό που εκπαιδεύεται στις ΗΠΑ προκειμένου να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν όταν παραδοθούν.
Πρώτοι εξ αυτών είναι οι Πεζοναύτες των ΗΠΑ που κήρυξαν αρχική επιχειρησιακή ετοιμότητα (IOC) τον Ιούλιο του 2015, ακολούθησε η αμερικανική Αεροπορία τον Αύγουστο το 2016, ενώ το 2018 θα ακολουθήσει το αμερικανικό Ναυτικό και η Μεγάλη Βρετανία.
Παράλληλα οι παραδόσεις βρίσκονται σε εξέλιξη για χώρες όπως οι ΗΠΑ η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Νορβηγία, η Ιταλία, η Ολλανδία, και σε αναμονή βρίσκονται για έναρξη παραδόσεων από το 2018 η Ν. Κορέα, η Δανία και φυσικά η γειτονική Τουρκία. Ήδη έχουν συμπληρωθεί 70.000 ώρες πτήσης ενώ αυτή τη στιγμή πετάνε 180 μαχητικά 6 χωρών, εκπαιδεύοντας χειριστές στις ΗΠΑ και το Ισραήλ.
Το πρόγραμμα βρίσκεται στο στάδιο παραγωγής Low Rate Initial Production (LRIP) Lot 9 που περιλαμβάνει 57 αεροσκάφη, 34 για τις ΗΠΑ και 23 για τους διεθνείς πελάτες (Βρετανία, Νορβηγία, Ιταλία, Ιαπωνία, Ισραήλ) έχουν ως εξής:
42 F-35A (26 για τις ΗΠΑ, 16 για τους εταίρους που αναφέρθηκαν παραπάνω)
13 F-35B (6 για τις ΗΠΑ, 7 για το Ηνωμένο Βασίλειο)
2 F-35C (για το αμερικάνικο Ναυτικό)
Κατά συνέπεια η παράδοση των ελληνικών F-35 (εφόσον παραγγελθούν) βρίσκεται εκτός αυτού του χρονοδιαγράμματος.
Στον προθάλαμο.. αναμονής για F-35
Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις η χώρα μας βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε ένα αρχικό διερευνητικό στάδιο με εκδήλωση ενδιαφέροντος LOR for LOA για την μελέτη ενσωμάτωσης και ανάλυσης «F-35 Studies & Analysis».
Η μελέτη αυτή όπως ανέφερε και ο ΑΝΥΕΘΑ, θα δώσει τη δυνατότητα στην ΠΑ και την ηγεσία του υπουργείου να ενημερωθεί ενδελεχώς, για την εξέλιξη του προγράμματος, για τις επιχειρησιακές δυνατότητες του F-35 στο ελληνικό αμυντικό περιβάλλον και τις δυνατότητες διασύνδεσής του με υφιστάμενα ελληνικά αμυντικά συστήματα.
Άλλωστε το πρόγραμμα παραγωγής του F-35 αναμένεται να αποκτήσει πλήρη δυναμική καθώς η παραγωγή αεροσκαφών θα επιταχύνεται μέσω των παρτίδων LRIP (Low Rate Initial Production) ενόψει FRP (Full Rate Production) σε δύο χρόνια από σήμερα. Άρα ακόμα και αν (θεωρητικά) ήταν δυνατό να προμηθευτούμε τα αμερικανικά μαχητικά 5ης γενιάς σε τόσο σύντομο διάστημα, δεν θα συνέφερε την Ελλάδα να τα αποκτήσει με τιμές υψηλότερες από αυτές που θα προσφέρεται στη συνέχεια στη διεθνή αγορά.
Το συμπέρασμα λοιπόν που προκύπτει από όσους γνωρίζουν την κατάσταση τόσο των εξοπλιστικών της ΠΑ όσο και των οικονομικών δεδομένων, είναι ότι το F-35 είναι μια υπόθεση, που για την ΠΑ θα αρχίσει να λαμβάνει «σάρκα και οστά» από τα μέσα της επόμενης δεκαετίας και αφού προηγηθεί η υλοποίηση του εκσυγχρονισμού των ελληνικών F-16. Πρόγραμμα που αποτελεί στην παρούσα φάση κορυφαία προτεραιότητα για την ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της χώρας.