Πηγές: Al Monitor, CNNturk
Επίσκεψη στην Τουρκία θα πραγματοποιήσει ο Ρώσος Πρόεδρος Πούτιν, λίγες ημέρες μετά τον χαρακτηρισμό από τον ίδιο ως στρατηγικής, της σχέσης Ρωσίας – Τουρκίας στον τομέα της ενέργειας!
Η επίσκεψη στην Τουρκία, όπως γράφει στην ιστοσελίδα του το CNNTurk, θα γίνει την 1η Δεκεμβρίου στο πλαίσιο της 5ης Σύνοδου του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Η Σύνοδος θα πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα και στο πλαίσιο της Συνόδου θα συζητηθούν οι διμερείς σχέσεις και θα γίνει ανταλλαγή απόψεων σε βασικά θέματα της περιοχής και σε διεθνή θέματα.
Να επισημανθεί ότι πριν μερικές ημέρες ο κ, Πούτιν, δέχθηκε στο Κρεμλίνο τους Πρέσβεις που αναλαμβάνουν τώρα καθήκοντα στη Ρωσία. μετάξύ των οποίων και του νέου Τούρκου Πρέσβη, κ.Ουμίτ Γιαρντίμ. Ο κ.Πούτιν του είπε ότι έχει ξεκινήσει μία νέα φάση στις σχέσεις Ρωσίας-Τουρκίας και ότι η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών απέκτησε στρατηγική διάσταση σε πολλούς τομείς και πρώτα στον τομέα της ενέργειας. Ο κ. Πούτιν φέρεται να τόνισε ότι βρίσκονται σε στενή συνεργασία με τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν και ότι στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας θα προβούν σε επαφές για να εξασφαλίσουν μία δυναμική πρόοδο στις σχέσεις των δύο χωρών. Στην ίδια εκδήλωση επέδωσε τα διαπιστευτήριά του στον Πρόεδρο Πούτιν και ο νέος Πρέσβης των ΗΠΑ στη Μόσχα κ. John Tefft. Και σίγουρα δεν θα άκουσε με ευχαρίστηση τα όσα είπε ο κ. Πούτιν στον νέο Τούρκο πρέσβη…
Φλερτ Ερντογάν – Πούτιν: Μια στενή σχέση …με πολλά αγκάθια
Σύμφωνα με το al Monitor, βασικό “αγκάθι” στις σχέσεις Τουρκίας – Ρωσίας είναι η Συρία και η στρατηγική που ακολουθούν οι δυο χώρες στον συριακό εμφύλιο. Η μεν Ρωσία εμμένει στην υποστήριξη του καθεστώτος Άσαντ, ενώ η Τουρκία τάσσεται υπέρ της “μετριοπαθούς ” αντιπολίτευσης του “Ελεύθερου Συριακού Στρατού” ανταρτών που έχουν αποσχιστεί από τον κυβερνητικό συριακό στρατό. Μάλιστα, η Ρωσία αποτελεί το βασικό εμπόδιο στις πολιτικές που ακολουθεί ο Ερντογάν σχετικά με την Συρία.
Σύμφωνα πάντα με το al Monitor, η Συρία δεν είναι το μόνο ζήτημα που επιβαρύνει τις ρωσοτουρκικές σχέσεις. Η Τουρκία είναι ενοχλημένη με τις εξελίξεις στην Ουκρανία και ειδικότερα στην Κριμαία. Στο μέτωπο της Μαύρης Θάλασσας και ειδικότερα στην Κριμαία ζει η φυλή των Τατάρων. Οι Τατάροι είναι συγγενικό φύλο με τους Τούρκους, αποτελούν δημογραφικά ένα σημαντικό ποσοστό του τοπικού πληθυσμού, αλλά μετά την αποσχιστική δυναμική των ρωσόφωνων, αντιμετωπίζουν όλο και αυξανόμενες πιέσεις και οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια στο περιθώριο. Δια στόματος Ερντογάν τον Οκτώβριο, η Τουρκία έχει απορρίψει τα μέτρα που έλαβε η Μόσχα κατά των ηγετών της κοινότητας των Τατάρων της Κριμαίας. Ταυτόχρονα η Τουρκία τάσσεται υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.
Όμως η Τουρκία, αντίθετα με τις χώρες της Ε.Ε. και άλλα μέλη του ΝΑΤΟ, δεν έχει προχωρήσει σε εμπάργκο έναντι της Ρωσίας, παρά τις κυρώσεις που επιβάλλονται στην Μόσχα από τη Δύση.
Η Κύπρος επίσης αποτελεί αν όχι αγκάθι, ένα “ευαίσθητο σημείο”, όπως χαρακτηρίζει το αλ Μόνιτορ, μεταξύ Άγκυρας και Δύσης, ιδιαίτερα μετά τις προσπάθειες της κυπριακής κυβέρνησης να εκμεταλλευτεί τα τεράστια κοιτάσματα φυσικού αερίου.
Η Τουρκία διεκδικεί μερίδιο των αποθεμάτων εκ μέρους της τουρκοκυπριακής πλευράς και δηλώνει ότι δεν μπορεί να προχωρήσει η αξιοποίηση αν δεν διευθετηθεί το Κυπριακό. Μάλιστα, σε μια κίνηση άσκησης πίεσης, έχει προχωρήσει σε σεισμικές έρευνες στην περιοχή συνοδεία πολεμικών πλοίων.
Η Ρωσία από την άλλη υποστηρίζει την Ελληνοκυπριακή πλευρά σε αυτήν τη διένεξη. Ο ίδιος ο Πούτιν σε διμερή επαφή που είχε τον Οκτώβριο στο Μιλάνο με τον Πρόεδρο της Κύπρου κο Νίκο Αναστασιάδη, έδωσε προσωπικά διαβεβαιώσεις στήριξης και στην συνέχεια ακολούθησαν σειρές διακοινώσεων της Ρωσίας προς την Τουρκία σχετικά με το σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και το “αναφαίρετο δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης (ΑΟΖ)”. Παράλληλα ακολούθησαν κοινές ναυτικές ασκήσεις Ρωσίας Κύπρου, οι οποίες έγιναν αντιληπτές ως επίδειξη ισχύος από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης.
Τέλος, η ανάπτυξη δυνάμεων του ΝΑΤΟ σε τουρκικό έδαφος, είναι μια ακόμη δυσμενής παράμετρος που έχει εξοργίσει τη Μόσχα.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις ζωτικής σημασίας διαφορές μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας είναι εύλογο το ερώτημα: Ποιούς “νέους ορίζοντες” οραματίζεται να ανοίξει ο Πούτιν κατά την επίσημη επίσκεψή του στην Τουρκία;
Πρώτα είναι ο ενεργειακός τομέας όπως προαναφέραμε.
Αλλά όπως επισημαίνει το αλ Μόνιτορ, οι δυο χώρες έχουν εκτεταμένες οικονομικές σχέσεις. Οι αμφίδρομες συναλλαγές μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας, εντός του 2013, ανήλθαν στα $32δις δολάρια και προήλθαν ως επί το πλείστον από από τουρκικές εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου. Η Τουρκία εντούτοις έχει εξελιχθεί στον δεύτερο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Ρωσίας, μετά την Γερμανία της Μέρκελ! Όμως, η Τουρκία στον τριτογενή τομέα, στον τομέα των υπηρεσιών, είναι η Νο.1 εμπορικός εταίρος της Ρωσίας, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία ρωσικής τράπεζας. Επιπλέον, πολλά κοινά σχέδια βρίσκονται στο στάδιο της προεργασίας σε στρατηγικούς τομείς, όπως είναι η πυρηνική ενέργεια, ενώ η Τουρκία παραμένει ένας πρωταρχικός προορισμός για εκατομμύρια Ρώσους τουρίστες κάθε χρόνο.
Ο Πούτιν επομένως δεν υπερβάλλει όταν ισχυρίζεται ότι βρίσκεται σε στενή επικοινωνία με τον Ερντογάν. Αλλά και ο Ερντογάν παραδέχθηκε ότι έχει στενούς δεσμούς με τον Πούτιν. Άλλωστε, οι δυο ηγέτες έχουν πολλά κοινά γνωρίσματα. “Φιλοδοξούν να γίνουν οι πατέρες του Έθνους τους. Η πολιτική τους αφήγηση αναμιγνύει εθνικιστικά και αντιφιλελεύθερα τετριμμένα. Το όραμά τους για την κοινωνία, καθώς και οι μέθοδοι διακυβέρνησής τους, έρχονται σε αντίθεση με τις αξίες που προωθεί η Ευρώπη. Συγκεντρώνουν την εξουσία, καταστέλλουν την αντιπολίτευση, περιορίζουν την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, τον έλεγχο του Διαδικτύου, και ελέγχουν το δικαστικό σώμα. Και οι δύο παίζουν με τις θρησκευτικές αντιλήψεις”.
Όμως η Άγκυρα πρέπει να προσέξει τις “τσαρικές” φιλοδοξίες της Μόσχας και το καθεστώς υπερδύναμης της Ρωσίας που μπορούν να θίξουν τα στρατηγικά συμφέροντα της Τουρκίας. Μάλιστα, πρέπει να προχωρήσει πολύ προσεκτικά διότι και οι σχέσεις της με τη Δυτική Ευρώπη είναι ζωτικής σημασίας.
Ωστόσο βάση των επιταγών της γεωπολιτικής ισορροπίας, οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ρωσία, προβλέπεται να παραμείνουν σταθερές στο προσεχές μέλλον.
Επιμέλεια – Μετάφραση: OnAlert
Πηγές: Al Monitor, CNNturk
Φωτογραφία (Αρχείο): REUTERS/Murad Sezer