Εκπρόσωπος του Ισραηλινού Υπουργείου Άμυνας δήλωσε οτι «ολόκληρη η Γάζα ειναι μια υπόγεια πόλη» λόγω των υπογειων σηραγγων της. Αν και αυτο ειναι υπερβολικό, δεν παύει να στηρίζεται σ’ενα ποσοστό αλήθειας.
Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις δήλωσαν οτι η επιχείρηση Protective Edge, έχει ως στόχο να αποτρέψει τις επιθέσεις της Χαμάς κατά του Ισραήλ. Και αυτές οι επιθέσεις, όπως φαίνεται, ειναι εξαρτημένες από αυτές τις σήραγγες.
Οι πολίτες της Γάζας σκάβουν και χρησιμοποιούν τις σήραγγες για χρόνια.
Μέχρι πρόσφατα, όμως, οι σήραγγες επεκτείνονταν μόνο στην Αίγυπτο και χρησιμοποιήθηκαν κυρίως για λαθρεμπόριο. Εξαιτίας του ισραηλινού αποκλεισμού της Γάζας, που επιβλήθηκε όταν η Χαμάς κέρδισε τις εκλογές το 2007 και χαλάρωσε μόλις πρόσφατα, πολλά είδη διατροφής – φυσικό αέριο, είδη ένδυσης, αυτοκίνητα- δεν ήταν διαθέσιμα μέσω των κανονικών συναλλαγών.
Τώρα οι πολίτες της Γάζας φαίνεται να εφαρμόζουν και την λογική των σηράγγων στην στρατηγική τους. Σύμφωνα με διάφορα δημοσιεύματα, ένα νέο δίκτυο σηράγγων της Χαμάς δημιουργήθηκε ειδικά για την εξαπόλυση επιθέσεων, κατά του Ισραήλ.
Η Eπιχείρηση Protective Edge ξεκίνησε αφου εμφανίστηκαν 13 Παλαιστίνιοι μαχητές από μια σήραγγα κοντά σε ένα κιμπούτς στο νότιο Ισραήλ.
Από τότε, το Ισραήλ έχει κυκλοφορήσει βίντεο (δειτε πιο κάτω) από τους στρατιώτες του να καταστρέφουν τις σήραγγες. «Υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος σηράγγων που διεισδύει στο Ισραήλ, δημιουργώντας την πιθανοτητα μιας τεράστιας επίθεσης» δήλωσε σε δημοσιογράφους ενας ισραηλινός υπουργός.
Σε μια δημόσια δήλωση που κυκλοφόρησε οταν άρχισε η εισβολή, η Χαμάς δήλωσε ότι οι νέες σήραγγες- μερικές απο τις οποίες επεκτείνονται εκατονταδες μέτρα κάτω απο το ισραηλινό έδαφος, είναι μόνο μία από τις πολλές «εκπλήξεις» που έχει προετοιμάσει για τους Ισραηλινούς.
Οι σήραγγες αποτελούν «μια νέα στρατηγική για την αντιμετώπιση της κατοχής και στη σύγκρουση με τον εχθρό κάτω και πάνω απο το έδαφος,» δήλωσε ο πρώην Πρωθυπουργός της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια.
Τα αιγυπτιακά και τα ισραηλινά υπόγεια δίκτυα συνδέονται, κι έτσι θεωρείται οτι η Χαμάς χρησιμοποίησε τις αιγυπτιακές σήραγγες για να περάσει λαθραία όπλα και πυραύλους – όπλα που χρησιμοποιούνται σήμερα κατά των Ισραηλινών – στη Γάζα.
Και το τσιμέντο που χρησιμοποιείται για την κατασκευή του δικτύου της Χαμάς από υπόγεια καταφύγια πιθανώς προήλθε, εν μέρει, από την Αίγυπτο. Το ίδιο μπορεί να ισχύει και για τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των νέων σηράγγων που καταλήγουν στο Ισραήλ.
Όταν η Αίγυπτος κατέστρεψε τις περισσότερες από τις παλαιότερες σήραγγες λαθρεμπορίου πέρυσι, στέρησε τη Χαμάς ζωτικής πηγής εσόδων. Η ανικανότητα της ομάδας στην παροχή βοήθειας προς τους κατοίκους της Γάζας που επιδεινώνεται από την έλλειψη πόρων, έχει στρέψει μερικούς εναντίον της Χαμάς.
Η πρόσφατη ιστορία των σηραγγων
Οι υπόγειες σήραγγες στην Ράφα δεν είναι καινούργιες, υπάρχουν σηραγγες στην επριοχή απο το 1982, αφου η πόλη χωρίστηκε το 1979 μετα την συνθήκη ειρήνης Αίγυπτου – Ισραήλ η οποία άφησε μέρος της στη Γάζα και μέρος στην Αίγυπτο.
Τότε οι άξονες των σηραγγων ηταν σκαμμένοι στα υπόγεια σπιτιών.
Ο ισραηλινός στρατός, γνωρίζοντας ότι οι σήραγγες χρησιμοποιούνταν για τη διακίνηση όπλων, άρχισαν να κατεδαφίζουν σπίτια που είχαν σήραγγες, όπως έκαναν και ορισμένοι Παλαιστίνιοι που θέλησαν να διατηρήσουν τα οικονομικά οφέλοι των σηραγγων υπό τον έλεγχό τους.
Όταν αυτό έθεσε τέλος στο λαθρεμπόριο, το Ισραήλ αργότερα επέκτεινε τις κατεδαφίσεις, δημιουργώντας μια ουδέτερη ζώνη μεταξύ των συνόρων και την πόλη. Σύμφωνα με την οργάνωση Human Rights Watch, περίπου 1.700 σπίτια καταστράφηκαν την περίοδο 2000-2004.
Οι σήραγγες της Γάζας αποτυπώθηκαν στην ισραηλινή κοινή συνείδηση το 2006, όταν μια ομάδα μαχητών συνδεδεμένη με την Χαμάς εμφανίστηκε στο Ισραήλ κοντά σε μια διάβαση των συνόρων και απήγαγε τον στρατιωτικό Gilad Shalit. Ο Shalit έγινε αμέσως η ενσάρκωση ενός ατελείωτου πολέμου, το πρόσωπό βρισκόταν σε πινακίδες παντου, τελικά αφέθηκε ελύθερος σε μια ανταλλαγή κρατουμένων το φθινόπωρο του 2011.
Μετά την εκλογική νίκης της Χαμάς το 2006, άρχισε ενας άγριος εμφύλιος ανάμεσα σε αυτους και την Φατάχ, που η Χαμάς τελικά κέρδισε την επόμενη χρονιά, αναλαμβάνοντας τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας με το Ισραήλ να εφαρμόζει σταδιακά εναν οικονομικό αποκλεισμό. Έκλεισε τα σύνορα στα πάντα απαγορεύοντας σχεδόν όλες τις εισαγωγές που θα έδιναν στους κατοικους της Γάζας την δυνατότητα να ζουν πάνω απο ενα επίπεδο διαβίωσης. Η Αίγυπτος συνεργάστηκε.
Μετα την αναχώρηση του Χόσνι Μουμπάρακ στις αρχές του 2011, οι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι έχουν εκφράσει μεταμέλεια για τη συνεργασία με το Ισραήλ. Η Αίγυπτος άνοιξε εκ νέου τα σύνορα στη Ράφα αν και εξακολουθεί να εμποδίζει την διέλευση ορισμένων κατοίκων της Γάζας. Ο νέος πρόεδρος της, ο Mohamed Morsi, ο οποίος ήθελε να κρατήσει τη Χαμάς σε απόσταση, δεν δεσμεύθηκε να βοηθήσει τη Γάζα όπως πολλοί κάτοικοι της Γάζας ήλπιζαν ότι θα έκανε. Τον Αύγουστο, αφου 16 Αιγύπτιοι στρατιώτες σκοτώθηκαν από ενόπλους στο βόρειο Σινά, η Αίγυπτος έκλεισε προσωρινά το πέρασμα της Ράφα και κατεστρεψε τουλάχιστον 35 σήραγγες.
Η αυτοκρατορία των σηράγγων
Μετά απο τον αποκλεισμό του Ισραήλ το λαθρεμπόριο έγινε η εναλλακτική λύση της Γάζας. Μέσα από τις σήραγγες κάτω από την Ράφα ερχόντουσαν τα πάντα, από οικοδομικά υλικά και τρόφιμα μεχρι φάρμακα και είδη ένδυσης, από καύσιμα και υπολογιστές, ακόμη και ζώα και αυτοκίνητα.
Η Χαμάς έφερνε λαθραία όπλα. Κάθε μέρα, κάθε ωρα εμφανιζόντουσαν νέες σήραγγες, οι οποίες έφερναν χρήματα και πολλές οκογένειες πουλούσαν τα πάντα για να έχουν ενα κομμάτι αυτης της αυτοκρατορίας.
Περίπου 15.000 άνθρωποι εργάστηκαν μέσα και γύρω από τις σήραγγες στο αποκορύφωμά τους, και χάρισαν εργασία για δεκάδες χιλιάδες άλλους, από μηχανικούς και οδηγούς φορτηγών σε καταστηματάρχες. Σήμερα η παραοικονομία της Γάζας αντιπροσωπεύει τα δύο τρίτα των καταναλωτικών αγαθών, οι σήραγγες είναι τόσο κοινές σήμερα που η Ράφα τις εμφανίζει σε επίσημους καταλόγους.
Στη περιοχή της Γάζας γίνονται μάχες «πάνω απο το έδαφος» και σκάβουν υπόγειες σήραγγες πολύ πριν το Ισραήλ αναλάβει τον έλεγχο της από την Αίγυπτο το 1967.
Το 1457 π.Χ. ο Φαραώ Thutmose III κατέλαβε τη Γάζα,στη Χαναανική εξέγερση. Στη συνέχεια πραγματοποιήσε ένα συμπόσιο, το οποίο απόλαυσε τόσο πολύ που διέταξε να το χαράξουν στο ναό του Άμμωνα στο Καρνάκ: «Η Γάζα ήταν μια ακμάζουσα και μαγευτική πόλη» γράφει η επιγραφή.
Τον Thutmose ακολούθησαν οι Εβραίοι, οι Φιλισταίοι, οι Πέρσες, ο Μέγα Αλέξανδρος (του οποίου η πολιορκία της πόλης της Γάζας απαιτείσαι σκάψιμο κάτω από τα τείχη της), οι Ρωμαίοι, οι Βυζαντινοί, οι Άραβες, οι Τάταροι, οι Μαμελούκοι και οι Οθωμανοί. Στη συνέχεια ήρθε ο Ναπολέων, οι Βρετανοί, οι Αιγύπτιοι και πάλι, και οι Ισραηλινοί, αν και μέχρι σήμερα υπάρχει διαφωνία σχετικά με το αν η Γάζα θα θεωρηθεί μέρος της γης που ο Θεός υποσχέθηκε στους Εβραίους σύμφωνα με την Αγία Γραφή. Αυτός είναι εν μέρει και ο λόγος της επεκτατικής πολιτικής των Ισραηλινών που έχουν επικεντρωθεί πιο έντονα στη Δυτική Όχθη από ό, τι στη Γάζα .Ο τελευταίος ισραηλινός οικισμός στη Γάζα εκκενώθηκε το 2005.
Η αντίσταση και το λαθρεμπόριο
Αλλά η Γάζα είναι η καρδιά της παλαιστινιακής αντίστασης. Είναι η περιοχή έναρξης μιας εκστρατείας, που βρίσκεται τώρα στην τρίτη δεκαετία της, με απαγωγές, επιθέσεις αυτοκτονίας, και με επιθέσεις πυραύλων και όλμων (διαβάστε εδω για τις ρουκέτες Μ302) κατά του Ισραήλ από μαχητές της Γάζας -πολλές απο αυτές με την έγκριση της Χαμάς.
Οι σήραγγες παρέχουν στην κυβέρνηση όλα τα υλικά που χρησιμοποιούνται για δημόσια έργα και η Χαμάς φορολογεί ο,τι βγει απο αυτές, κλείνοντας τις επιχειρήσεις που δεν πληρώνουν. Τα έσοδα απο τις σήραγγες εκτιμάται ότι παράσχουν στην Χαμάς $ 750 εκατομμύρια το χρόνο. Η Χαμάς λαμβάνει επίσης χρηματοδότηση από εξόριστους ηγετες και προστάτες απο τη Συρία, το Ιράν και το Κατάρ που την βοηθούν να μείνει εν ενεργεία.
Το 2010, μετά της επίθεση των ισραηλινών στο Μαβι Μαρμαρα στα ανοικτά της Γάζας, και συνεπώς μετα την διεθνή κατακραυγή, το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι είχε χαλαρώσει τον αποκλεισμό. Σήμερα, όμως, εξακολουθεί να υπάρχει μόνο ένα σημείο πρόσβασης για τα εμπορεύματα, ενώ η Δυτική Όχθη έχει πολλά περισσότερα. Το Ισραήλ δημιουργεί εξαιρετικά δυσκολες συνθήκες προς τις ανθρωπιστικές οργανώσεις που παρέχουν βοήθεια σε 1,6 εκατομμύρια ανθρώπους στη Γάζα.
Οι σήραγγες αν και εχουν πλεόν μετατραπεί σε κάτι άλλο απο τον αρχικό τους στόχο και εχουν «δηλητηριαστεί» απο την διαπλοκή και την διαφθορά, παραμένουν η μόνη λύση για τα εκατομμύρια ανθρωπους που θέλουν να ζήσουν, αν και αυτοι που εργάζονται μερα νύχτα στις σήραγγες της Γάζας ξέρουν οτι κάποια μέρα ίσως και πεθάνουν απο αυτές…
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η Χαμάς στέλνει UAV πάνω απο την Γάζα – ΒΙΝΤΕΟ
Γάζα – Βίντεο: Δημοσιογράφος σώζει ένα παιδί που τραυματίστηκε
Tο ΒΙΝΤΕΟ της εισβολής των Ισραηλινών στη Γάζα
Ισραηλινοί κομάντος μπήκαν στη Γάζα