Γενιές ολόκληρες έχουμε μεγαλώσει με την φρούδα ελπίδα ότι ο “φάκελος της Κύπρου” θα ανοίξει. Και μέσα απ΄ αυτόν θα επιβεβαιωθούν γεγονότα και αλήθειες για την κυπριακή τραγωδία και για την προδοσία που οδήγησε σ΄ αυτήν. Ο Αντώνης Κακαράς στο εκτενές κείμενό του εξηγεί πολλά.
Διαβάστε ΕΔΩ το πρώτο μέρος και ΕΔΩ το δεύτερο
Η ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ Ο ΄΄ΦΑΚΕΛΟΣ΄΄ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ο αποκαλούμενος ΄΄φάκελος της Κύπρου΄΄, ή μάλλον η δικαστική έρευνα και δίωξη των υπευθύνων, αποκλείστηκε με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (αριθ. 45/7-3-75) από το πρώτο διάστημα της μεταπολίτευσης. . Πριν ακόμα παρθεί η απόφαση αυτή, μέσα στις ΕΔ είχαν αρχίσει τα μέτρα για συγκέντρωση όλου του υλικού που αφορούσε « το δημιουργηθέν αρχείον εις τας αιθούσας Επιχειρήσεων Αρχηγείων Ενόπκων Δυνάμεων, Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας κατά την διάρκειαν της Ελληνοτουρκικής-Κυπριακής κρίσεως τους έτους 1974, αφορόν εις πάσης φύσεως πληροφορίας και αλληλογραφίαν επί της κρίσεως ταύτης…»
Τριμελής επιτροπή από τους αντιπλοίαρχο Α. Κωνσταντίνου, αντιπλοίαρχο Δ. Μπεκιάρη και πλωτάρχη Οικονομόπουλο, θα συγκέντρωνε για το Ναυτικό όλο το αρχείο από όλες τις υπηρεσίες που είχαν σχέση με το Κυπριακό, θα το σφράγιζαν με ειδική σφραγίδα που θα γράφει ΄΄Αρχείον Ελληνοτουρκικής Κρίσεως 1974΄΄ και θα το παρέδιδαν μεχρι 15 Μαρτίου 1975 στο ΄΄Υπαρχείον ΕΤΝΑ΄΄. Το έγγραφο φέρει στοιχεία άκρως απόρρητον, αρχίζει με τη φράση «..Κατόπιν αποφάσεως κ.ΥΕΘΑ…» δηλαδή του Αβέρωφ και είναι υπογραμμένο από τον τότε υπαρχηγό του ΑΝ Καψάλη.
Σε όλες τις ΕΔ έγινε μάλλον το ίδιο. Αυτό το υλικό εκτός των σημάτων, πληροφοριών, εγγράφων, περιλάμβανε και όλες τις αναφορές των εμπλακέντων στην κρίση στελεχών των ΕΔ (μερικές από τις οποίες μνημονεύονται εδώ). Στη συνέχεια το αρχείο Κύπρου των ΕΔ και με όλο το αρχείο που συγκέντρωσε αργότερα η Επιτροπή της Βουλής για την Κυπριακή υπόθεση, σφραγίσθηκε σε κιβώτια και φυλάσσεται σε αποθήκη της Βουλής. Αυτό είναι και το υλικό που συνθέτει τον αποκαλούμενο ΦΑΚΕΛΟ ΚΥΠΡΟΥ. Εκφράζονται επιφυλάξεις για το εάν κάποτε, που θα ανοιχτούν τα κιβώτια αυτά θα περιέχουν και το αρχικά συγκεντρωθέν υλικό. Το πιθανότερο είναι πως οι άμεσα ενδιαφερόμενοι θα έχουν φροντίσει για την ΄΄απαλλοτρίωσή του΄΄.
Πέρασαν δέκα τέσσερα χρόνια από τη μεταπολίτευση και η εξεταστική επιτροπή συμπληρώνοντας το έργο της και βγάζοντας τα συμπεράσματά της το 1988, κατέθεσε το πόρισμά της (το ίδιο έγινε και από την Κυπριακή Βουλή όχι πολλά χρόνιας πίσω). Κανονικά θα έπρεπε, να αρθεί η πράξη του υπουργικού συμβουλίου και οι εξ αυτής αποφάσεις του ΥΕΘΑ για αναστολή διώξεων. Δεν έγινε και διαιωνίζεται το πρόβλημα και η ατιμωρησία.
Οι υπεύθυνοι για τη συνομωσία, το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου, την εγκατάλειψη του νησιού αβοήθητου και με τις εκεί δυνάμεις διασκορπισμένες και αποδυναμωμένες, είναι γνωστοί πια και πολλοί φευγάτοι από τη ζωή.
Ο ρόλος της χούντας στην απόσυρση της μεραρχίας που θωράκιζε το νησί, ο κυρίαρχος ρόλος των Αμερικανών πολιτικών (Βανς, Κίσινγκερ, Σίσκο, Τάσκα κ.ά.) και των μυστικών της υπηρεσιών, όπως και των Βρετανών, είναι λίγο πολύ και αυτά γνωστά. Του Ιωαννίδη και των συνεργατών του. Του Γρίβα, του Μακαρίου, των Ελλήνων στρατιωτικών που υπηρετούσαν στην Κύπρο και συμμετείχαν ή δεν συμμετείχαν στις συνωμοσίες, τις απόπειρες, το πραξικόπημα, στην αντίσταση κατά των Τούρκων. Είναι σχεδόν όλα γνωστά.
Μένει η κάθαρση, που κανείς πια δεν την περιμένει και που την σταμάτησε ο μηχανισμός προστασίας, όχι των οργάνων που χρεώθηκαν την όλη υπόθεση (Παπαδόπουλος, Ιωαννίδης κ.λ.π.) αλλά εκείνος της προστασίας των σχέσεων με Αμερικανούς και Βρετανούς. Ο ίδιος μηχανισμός που προστατεύει και την υστεροφημία Ελλήνων και Κυπρίων πολιτικών (Καραμανλή και Αβέρωφ κυρίως, αλλά και Μαύρου και Κληρίδη).
Για τους οποίους πλανάται η εντύπωση και για πολλούς η βεβαιότητα πως αν όχι συνέργησαν, ανέχτηκαν και έμμεσα υποβοήθησαν στις εξελίξεις του Κυπριακού. Είτε για να ακολουθήσει η ελεγχόμενη αλλαγή της εξουσίας στην Ελλάδα, αλλά και για να δοθεί (έστω και αυτή που δόθηκε) τελικά μια λύση στο Κυπριακό. Που θα έβαζε την Κύπρο από το παράθυρο στο ΝΑΤΟ, θα διατηρούσε τις βάσεις των Βρετανών άθικτες και κυρίαρχες (όπως και γίνεται μέχρι σήμερα), θα εξουδετέρωνε έτσι ή αλλιώς τον Μακάριο και τον ριζοσπαστικό και στην ουσία αντιαμερικανικό, αντινατοϊκό ρόλο του. Με θύμα την Κύπρο και το λαό της, ο έλεγχος των οποίων αποτέλεσε κυρίαρχη αιτία της δικτατορίας στην Ελλάδα.
Ο μηχανισμός αυτός δεν είναι τίποτε άλλο από το σύνολο των ενδιαφερομένων μερών με τις προσβάσεις που διαθέτουν στα κέντρα λήψης αποφάσεων στην Ελλάδα.
• Είναι καταρχήν η Πρεσβεία των ΗΠΑ και οι αμερικανικές και βρετανικές μυστικές υπηρεσίες με τον ανάλογο έλεγχο, που ασκούν στις αντίστοιχες ελληνικές.
• Είναι οι Έλληνες πολιτικοί και οι μεγαλοεπιχειρηματίες, που συντηρούν σχέσεις με τους πολιτικούς των ΗΠΑ και την ομογένεια.
• Είναι η αποκαλούμενη ηγεσία της ομογένειας του εξωτερικού στις ΗΠΑ, Καναδά και Αυστραλία.
• Είναι η ηγεσία της εκκλησίας της Ελλάδας, οι εκάστοτε στρατιωτικοί και πολιτικοί ιθύνοντες του ΝΑΤΟ.
Όλοι αυτοί είναι μηχανισμός, που κατά περίπτωση κινείται να ποδηγετήσει, κατευθύνει, σχεδιάσει, επιβάλλει την πολιτική, που τους συμφέρει στα μεγάλα θέματα στη χώρα μας. Θα μπορούσαμε να τους αποκαλέσουμε κατεστημένο, ή κυρίαρχη τάξη (και οι σύμμαχοί της) αλλά είναι αυτά και κάτι παραπάνω.
Γιατί τα συμφέροντα δεν περιορίζονται στα στενά πλαίσια της κυρίαρχης τάξης στη χώρα μας. Επεκτείνονται και σε παράγοντες που ενδιαφέρονται και εκτός της Ελλάδας και της Κύπρου. Είναι όμως στο ομοειδές κύκλωμα.
Οι αναμείξεις των υπηρεσιών κάθε μορφής των ΗΠΑ (μυστικές υπηρεσίες, πρεσβείες εδώ και στην Κύπρο, υπουργείο εξωτερικών, επιτροπές ασφαλείας κ.λ.π.) ασχολούνται πρώτιστα με το συμφέρον της χώρας τους και προς τον σκοπό αυτό ενεργούν, σχεδιάζουν, παροτρύνουν, πιέζουν, ενθαρρύνουν. Από την εμφυλιακή ακόμα περίοδο ασχολούνται με την περιοχή και τη χώρα μας, αναθέτοντας αποστολές στις δικές μας ΕΔ, που δεν τις έκρυψαν, παρά για όσο διάστημα ήταν απαραίτητο.
Παρουσιάζονται αυτές οι αποστολές όπως τις σχεδίαζαν οι Αμερικανοί από το 1949 στην «… Έκθεση σχετικά με την Αμερικανική Ασφάλεια –American National Security Report)…” και σύμφωνα με την οποία «…η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει ένα στρατιωτικό κατεστημένο ικανό να διατηρεί την εσωτερική ασφάλεια προκειμένου να αποφευχθεί η επικράτηση των κομμουνιστών, ενώ η Τουρκία να μπορεί να αντισταθεί στις πιέσεις των Σοβιετικών».
Η σύνδεση αυτής της σχεδίασης με το Κυπριακό, κατά τον Βερέμη, γίνεται λόγω αυτής της πρόβλεψης των ΗΠΑ για τις ελληνικές και τουρκικές ΕΔ «…η ομάδα από τη χούντα η οποία σχεδίασε την δολοφονία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου το καλοκαίρι του 1974, δεν αμφέβαλλε πως οι ΗΠΑ θα απέτρεπαν οποιαδήποτε ενέργεια των Τούρκων, η οποία θα είχε πιθανή κατάληξη πόλεμο με την Ελλάδα…».
Ο Ιωαννίδης φαίνεται πως είχε και τις ανάλογες διαβεβαιώσεις και παγιδεύτηκε από πράκτορες χαμηλού βαθμού της CIA. Εκεί ρίχνουν όλοι οι φίλοι του το ανάθεμα και την ευθύνη, για την καθόλου έξυπνη σχεδίαση του πραξικοπήματος. Εν τούτοις σημειώνεται πως η σχεδίαση για «.. ανατροπή του Μακαρίου και διαχωρισμό των Ελλήνων και Τούρκων και τελικά τη διχοτόμηση της Κύπρου» είναι παλαιότερη ιστορία από την χούντα του Παπαδόπουλου ακόμα, και ανάγεται στο 1970 με το σχέδιο ΄΄ΕΡΜΗΣ΄΄.
Ο Κάππος και ο Ψαρουδάκης ήταν Βουλευτές μέλη της επιτροπής της ελληνικής Βουλής για το Φάκελο της Κύπρου και εξέδωσαν σχετικές εργασίες.
Ο Πανουργιάς παρουσιάζει τα απομνημονεύματα του Περίδη, ο οποίος ήταν μέλος του Ανωτάτου Στρατιωτικού Συμβουλίου, όταν αποφασίσθηκε η αποχώρηση της μεραρχίας από την Κύπρο. Περιλαμβάνει τις συζητήσεις ή μάλλον ΄΄ενημερώσεις΄΄ του ΑΣΣ από τους ΄΄αρμοδίους΄΄ Σπαντιδάκη, και τον «…παμπόνηρο και πανέξυπνο σαν νυφίτσα Μεττερνίχο Πιπινέλη…»
Ο Πιπινέλης περιγράφει την πραγματικότητα και πεμπτουσία του Κυπριακού ως στόχου του ΝΑΤΟ. «…η Κυβέρνησις ευρέθη εις δυσχερεστάτην θέσιν…η πορεία με τον πόλεμον θα ανεκόπτετο, όσον και εις το ΝΑΤΟ, του οποίου η ΝΑ πτέρυξ ασφαλώς θα διελύετο….ηναγκάσθημεν…και τη συστάσει των φίλων μας μεσολαβητών του εκπροσώπου του Προέδρου των ΗΠΑ Johnson κ, SYROUS VANCE, του εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ U. THANT, του εκπροσώπου του ΝΑΤΟ, Γ.Γραμματέως του κ. MANLIO BROJIO …».
Με λίγα λόγια, η θέση μας στο ΝΑΤΟ, η συνοχή του ΝΑΤΟ, η αποδοχή της ΄΄επανάστασης της 21ης Απριλίου 1967΄΄ στις ευημερούσες χώρες της Δύσης, τα συμφέροντα των ΗΠΑ και της Αγγλίας. Αυτά επέβαλλαν την αποχώρηση της μεραρχίας, αυτά υπήρξαν ανέκαθεν το κακό ριζικό και του Κυπριακού.
Ο Κάππος στη δική του εργασία με βάση αποσπάσματα από τις καταθέσεις μαρτύρων στην αντίστοιχη επιτροπή της Βουλής, δίνει καθαρή εικόνα για το τι μεσολάβησε, πώς διαμορφώθηκαν και εξελίχθηκαν τα γεγονότα στο νησί. Σε συνδυασμό με την εργασία του Ιγνατίου τη σχετική με το τι είχε προηγηθεί στο αποκαλούμενο ΄΄Σεμινάριο της Ρώμης΄΄, έχουμε καλή προσέγγιση στο Κυπριακό.
Οι κατοπινές και παράλληλες εργασίες/ εκδόσεις (όπως του Σέργη με την στρατιωτική ανάλυση των επιχειρήσεων) συμπληρώνουν τα κομμάτια που λείπουν, και ελάχιστα σημεία είναι αδιερεύνητα για το πραξικόπημα και την εισβολή. Τα αίτια, οι αφορμές, οι ρόλοι του καθενός, τα γεγονότα έχουν πια ξενερίσει…
Η δίωξη ΄΄πάγωσε΄΄ με σύμφωνη γνώμη όλων των κυβερνήσεων έκτοτε. Όπως είχε σταματήσει και κάθε πρόταση για απονομή ηθικών αμοιβών, που είχε υποβληθεί μετά την εισβολή του 1974, από τις διοικήσεις όσων συμμετείχαν στις επιχειρήσεις για την άμυνα του νησιού.
Το επιτελείο του ΥΕΘΑ ξεκίνησε τον Οκτώβρη 1998 ενέργειες για επανεξέταση του θέματος. Διευθυντής του ΕΠΥΕΘΑ ήταν ο Ε.Χωραφάς. Έχει προηγηθεί έκδοση ΠΔ που χαρακτήριζε το διάστημα από 20-7 μέχρι 20-8-1974 ως ΄΄πολεμική περίοδο΄΄. Το ΓΕΣ καταλήγει το 2002 σε έκδοση ΠΔ (που ανακάλεσε μόλις δημοσιοποιήθηκε η υπόθεση και ξεσηκώθηκε το σύμπαν) για απονομή μεταλλίων σε 2.299 μονίμους στρατιωτικούς και στρατευσίμους. Μεταξύ των προτεινομένων περιλαμβάνονταν στελέχη, που είχαν συμπράξει στο πραξικόπημα κατά του Μακαρίου.
ΑΥΡΙΟ: ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ