Πολυτεχνειο: Η ιστορία της Σημαίας – Συμβόλου

Πως το σύμβολο του Πολυτεχνείου κατέληξε στα χέρια της Νεολαίας του ΠΑΣΟΚ

Η γκρεμισμένη πύλη του Πολυτεχνείου και μια ματωμένη σημαία που βρέθηκε κάτω από τις ερπύστριες του τανκ έγιναν όπως σημειώνει η Καθημερινή, το “υπερβατικό σύμβολο μιας ολόκληρης γενιάς νέων που όρθωσαν το ανάστημά τους στο δικτατορικό καθεστώς”. Εδώ και τέσσερις δεκαετίες η ματωμένη σημαία, που οδηγεί κάθε χρόνο την πορεία μνήμης στην επέτειο των δραματικών γεγονότων του Πολυτεχνείου, φυλάσσεται από τη Νεολαία του ΠΑΣΟΚ, την ΠΑΣΠ, παρά τη σωρεία διαμαρτυριών και τις υποσχέσεις της οργάνωσης να παραδοθεί προς φύλαξη στη Βιβλιοθήκη της Βουλής.

Το ιστορικό της Σημαίας

Ποιος, που και πως βρέθηκε η αιματοβαμμένη σημαία είναι άγνωστο. Την επόμενη της 17ης Νοεμβρίου 1973, κάποιοι, η ταυτότητα των οποίων είναι άγνωστη, παρέδωσαν τη ματωμένη σημαία στα γραφεία της εφημερίδας «Βραδυνή», που στεγαζόταν κοντά στο Πολυτεχνείο, στην Ομόνοια. Ο εκδότης της εφημερίδας, Τζώρτζης Αθανασιάδης, ανέλαβε να τη φυλάξει, αλλά ουδέποτε αποκάλυψε τις ακριβείς συνθήκες που η σημαία βρέθηκε στα χέρια του.

Η κ. Νάντια Βαλαβάνη, μέλος του Συλλόγου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων της Αντίστασης (ΣΦΕΑ) 1967 – 1974, δήλωσε στην Καθημερινή: «Η σημαία», αναφέρει, «και ο τρόπος με τον οποίο βγήκε από το Πολυτεχνείο ήταν αδύνατον να γίνει αντιληπτός από τους περισσότερους, διότι πρώτο μέλημα ήταν να διασωθούν οι 10.000 άνθρωποι που βρέθηκαν εκεί». «Η σημαία ματώθηκε με την εισβολή του τανκ. Αυτό είναι το μόνο βέβαιο», δήλωσε στην «Κ» ο κ. Δημήτρης Χατζησωκράτης.

Σύμφωνα με την «Κ», το 1974 η σημαία έφτασε στην Εθνική Φοιτητική Ενωση Ελλάδος (ΕΦΕΕ) και στον πρώτο μεταπολιτευτικό πρόεδρό της κ. Γιώργο Σταματάκη, της ΚΝΕ. Στην πρώτη μάλιστα πορεία που έγινε το 1975 τη σημαία κρατούσαν ο Στέφανος Τζουμάκας, ο Σταματάκης, ο γενικός γραμματέας Χρύσανθος Λαζαρίδης (ΚΚΕ Εσωτερικού) και ο πρόεδρος της τότε ΕΣΕΕ. Το 1976 το σύμβολο πέρασε με ομαλό τρόπο στα χέρια του κ. Στέφανου Τζουμάκα της ΠΑΣΠ, μετέπειτα υπουργού των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Ουσιαστικά από εκείνη τη στιγμή η σημαία του Πολυτεχνείου περνάει στα χέρια της ΠΑΣΠ. Τότε βέβαια, η ΕΦΕΕ εξακολουθούσε να υφίσταται. Η ιστορία επεφύλασσε τον ρόλο του τελευταίου προέδρου σε ένα άλλο νυν στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, τον κ. Χρήστο Παπουτσή. Διαδέχθηκε τον κ. Τζουμάκα στην ΕΦΕΕ το 1978 και έμεινε σε αυτήν έως το 1980, οπότε η Φοιτητική Ενωση έπαψε ουσιαστικά να υπάρχει, καθώς ήταν αδύνατη η συμφωνία ανάδειξης Κεντρικού Συμβουλίου. Ο κ. Παπουτσής θυμάται ότι από εκείνη την εποχή η σημαία φυγαδευόταν συχνά. «Και στο δικό μου σπίτι την κράτησα τη σημαία. Υποχρεωτικά, κάποιος έπρεπε να τη χρεωθεί. Επιλέγαμε επίσης και σπίτια φίλων υπεράνω πάσης υποψίας», λέει στην «Κ» ο κ. Παπουτσής. Από το 1982 η σημαία έπαψε να βρίσκεται στα γραφεία της ΕΦΕΕ στην οδό Ιπποκράτους και άρχισε να φυλάσσεται στα σπίτια στελεχών της ΠΑΣΠ.

Από το 1982 και έπειτα την σημαία “χρεώθηκαν” και φύλασσαν στα σπίτια τους (!) τα παρακάτω μέλη της ΠΑΣΠ:

1982-1987 Γιάννης Τσαμουργκέλης
1987-1996 Βασίλης Τόγιας

και στην συνέχεια πέρασε στα χέρια άλλων αγνώστων πλέον «θεματοφυλάκων» της ΠΑΣΠ.

Από το 1996, οπότε ακόμη και τύποις  ΕΦΕΕ παύει να εκλέγει Κεντρικό Συμβούλιο, η σημαία φυγαδεύεται μετά την πορεία για να μην την «πιάσουν στα χέρια τους άσχετοι», όπως περιγράφει στέλεχος της ΠΑΣΠ στην «Κ».

Το 2008 ο τότε πρύτανης του Μετσοβείου Πολυτεχνείου ζήτησε επισήμως να παραδοθεί η Σημαία στο ίδρυμα, ώστε να εκτεθεί στο ευρύ κοινό. Όμως η αντίδραση της ΠΑΣΠ ήταν αρνητική, καθώς όπως σημειώνεται, επικαλούμενη διάφορα επιχειρήματα. Είναι χαρακτηριστική η τότε δήλωση στην «Κ» του κ. Δημήτρη Χατζησωκράτη, ο οποίος ισχυρίστηκε πως ένα σύμβολο όπως αυτό δεν ανήκει στον χώρο εκθεμάτων του Πολυτεχνείου.

Όμως το θέμα δεν έληξε εκεί και μετά από σειρά δημοσιευμάτων για την ορθότητα της κατοχής της σημαίας από μέλη της ΠΑΣΠ αλλά και τις συνθήκες φύλαξης αυτού του συμβόλου που στο μεταξύ είχε αναχθεί σε “κομματικό λάφυρο”, είχαμε μια ανακοίνωση το 2011 του γραμματέα του ΠΑΣΟΚ, κ. Ραγκούση, πως η ΠΑΣΠ θα παρέδιδε τελικώς την ιστορική σημαία στη Βουλή.

Μάλιστα, έχει διαδοθεί ευρέως στα μέσα ενημέρωσης, δίχως να έχει επιβεβαιωθεί, η φήμη πως η Σημαία του Πολυτεχνείου, σε κάποια χρονική στιγμή πλύθηκε στο πλυντήριο από μια μητέρα φοιτητή της ΠΑΣΠ! Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας “Ποντίκι” του 2011, συγκεκριμένα μια  μητέρα ενός φοιτητή να την έπλυνε όταν την ανακάλυψε κρυμμένη σε ένα μπαούλο ερχόμενη στην Αθήνα για να δει τι κάνει ο γιος της και να του συγυρίσει την γκαρσονιέρα στην οποία έμενε…

Προφανώς επρόκειτο για ατύχημα αλλά το περιστατικό αποδεικνύει πως μια σημαία, σύμβολο ενός ιστορικού γεγονότος, πρέπει να σταματήσει να φυλάσσεται σε σπίτια ανώνυμων νεαρών, και να επιστρέψει εκεί που ανήκει, στους Έλληνες.


Πηγές: ΠΑΣΠ,Καθημερινή(2008),Ποντίκι(2011)

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Πολυτεχνείο: Τι έλεγαν τα πρωτοσέλιδα μετα την 17η Νοεμβρίου 1973

Το «παρατσούκλι» του άρματος που μπήκε στο Πολυτεχνείο – ΒΙΝΤΕΟ

Ντοκουμέντο: Ο κατάλογος των νεκρών από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου