Στο παραλιακό προάστιο Albert Park της Μελβούρνης θα στηθεί ένα μπρούτζινο άγαλμα που θα απεικονίζει μια νοσοκόμα και έναν στρατιώτη στη Λήμνο (φωτο), για να αναδείξει -αλλά και να θυμίζει στις επόμενες γενιές- τον ρόλο που έπαιξε το νησί του Αιγαίου στο σημαντικότερο κεφάλαιο της αυστραλιανής πολεμικής ιστορίας.
Την πρωτοβουλία για το άγαλμα αυτό έχει η επιτροπή Lemnos Gallipoli Commemorative Committee, σε συνεργασία με το Ελληνικό Παράρτημα Βετεράνων Αυστραλών (RSL). Μάλιστα για να συγκεντρωθούν χρήματα για την ολοκλήρωση του έργου οι δυο φορείς δίνουν μεγάλη χοροεσπερίδα το Σάββατο 28 Ιουνίου στο St Kilda Town Hall.
Εδώ και καιρό γίνεται προσπάθεια να συμπεριληφθεί η Λήμνος στο πρόγραμμα των εκδήλωσεων για τα εκατό χρόνια από την απόβαση στην Καλλίπολη, όπου αναμένεται να μεταβούν δεκάδες χιλιάδες Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί τον Απρίλιο του 2015.
Η εκστρατεία στην Καλλίπολη ήταν η πρώτη μεγάλη πολεμική επιχείρηση των Αυστραλιανών Ενόπλων Δυνάμεων στη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. Συνολικά 50.000 Αυστραλοί μαχητές έλαβαν μέρος στην εκστρατεία, από τους οποίους 8.700 φονεύθηκαν και 19.000 τραυματίστηκαν. Η σπουδαιότητα αυτής της εκστρατείας για την Αυστραλία και η σημαντική της επίδραση στην αυστραλιανή ιστορία, έχουν αναγνωριστεί εδώ και χρόνια.
Η Λήμνος, που βρίσκεται κοντά στη χερσόνησο της Καλλίπολης, έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην εκστρατεία και είναι στοιχείο-κλειδί στην ιστορία των ANZAC’s (Αυστραλών και Νεοζηλανδών στρατιωτών) και στη συμμετοχή της Αυστραλίας στον πόλεμο.
Μερικά στοιχεία- κλειδιά που δείχνουν τον ρόλο της Λήμνου στην ιστορία των ANZAC’s στην Καλλίπολη, είναι:
- Η Λήμνος ήταν το κυριότερο σημείο συγκέντρωσης, επιβίβασης και εφοδιασμού για τις αποβάσεις στη χερσόνησο της Καλλίπολης.
- Στη Λήμνο έγιναν οι πρώτες δοκιμαστικές αποβάσεις, πριν την πραγματική απόβαση στην Καλλίπολη.
- Το λιμάνι της Λήμνου ήταν μια μεγάλη βάση εξόρμησης για ναυτικές επιχειρήσεις, περιλαμβανομένης της δράσης των υποβρυχίων
- Ήταν ο τόπος εγκατάστασης μεγάλων νοσοκομειακών σταθμών για την εκστρατεία, με συμμετοχή για πρώτη φορά σε μακρινή χώρα Αυστραλών νοσοκόμων σε πολεμικό θέατρο.
- Σημαντικές στρατιωτικές φυσιογνωμίες της Αυστραλίας επισκέφτηκαν τη νήσο, όπως ο Albert Jacka που είχε τιμηθεί με το Βικτωριανό Σταυρό και οι Αυστραλοί στρατηγοί Birdwood και Monash. Κάποτε την είχε επισκεφθεί και ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσόρτσιλ.
- Στη Λήμνο βρίσκονται δύο μεγάλα στρατιωτικά νεκροταφεία της Κοινοπολιτείας. Ένα στο Μούδρο και ένα στο Πορτιάνου, στα οποία υπάρχουν 148 τάφοι Αυστραλών.
- Τα πρώτα στρατεύματα που έφθασαν στη Λήμνο ήταν ομάδες πεζοναυτών, την 23η Φεβρουαρίου 1915.
- Οι πρώτες Αυστραλιανές Δυνάμεις που αποβιβάστηκαν στη Λήμνο, ήταν την 4η Μαρτίου 1915.
- Χιλιάδες αξιωματικοί, οπλίτες και νοσοκόμες θα έφθαναν τις επόμενες ημέρες για να μετατρέψουν τη νήσο σε ένα απέραντο συμμαχικό στρατόπεδο.
- Η Λήμνος έπαιξε ζωτικό ρόλο στη διάρκεια των οκτώ μηνών της εκστρατείας της Καλλίπολης, αφού από αυτή ξεκινούσαν τα στρατεύματα και σε αυτή είχαν οργανωθεί μεγάλα νοσοκομεία και χώροι ανάπαυσης.
- Στις πολλές νοσοκομειακές σκηνές [τέντες] που είχαν στηθεί, θα μπορούσαν να έχουν περίθαλψη 3.000 ασθενείς και τραυματίες.
- Μέχρι τον Οκτώβριο του 1915 τα δύο αυστραλιανά νοσοκομεία διέθεταν 9.000 κλίνες [κρεβάτια], για ασθενείς και τραυματίες.
- Τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 1915, 57,000 ασθενείς και 37.000 τραυματίες μεταφέρθηκαν από τις ακτές της χερσονήσου της Καλλίπολης στα συμμαχικά νοσοκομεία στη Λήμνο.
- Έχει υπολογισθεί ότι περισσότερες από 200 Αυστραλές νοσοκόμες ήσαν στη Λήμνο, στη διάρκεια της εκστρατείας στην Καλλίπολη.
- Ένα από τα χαρούμενα γεγονότα στη νήσο, ήταν ο γάμος μεταξύ του Λοχία Ernest Lawrence και της νοσοκόμας Clarice Daley στο ναό του στρατοπέδου στο Δυτικό Μούδρο, στις 21 Οκτωβρίου 1915. Και οι δύο επέζησαν του πολέμου και αργότερα έζησαν στο Elwood της Βικτόριας.
- Η ανακωχή μεταξύ των Συμμάχων και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, υπεγράφη στο κατάστρωμα του πλοίου HMAS Agamemnon στο λιμάνι του Μούδρου, το φθινόπωρο του 1918.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ένας Αυστραλός βετεράνος της Μάχης της Κρήτης θυμάται
Ρέτζ Σόντερς: Ο μοναδικός Αβορίγινας που πολέμησε στην Κρήτη