Ψηφίσθηκε από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) η ετήσια Έκθεση Προόδου της Τουρκίας για το 2013 της εισηγήτριας κας Ria Oomen-Ruijten, μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ).
Παρά τις θετικές αναφορές που υπάρχουν στο τελικό κείμενο, η φετινή έκθεση προόδου αποτελεί το πιο επικριτικό κείμενο που έχει υιοθετηθεί τα τελευταία χρόνια από πλευράς ΕΚ για την Τουρκία, καθώς τα αδιέξοδα και η έκρυθμη πολιτική κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο εσωτερικό της χώρας έχουν φέρει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας σε οριακό σημείο.
Στο ψήφισμα, οι ευρωβουλευτές εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους, ιδίως όσον αφορά τους νόμους σχετικά με το διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων, την ανεξαρτησία και την αμεροληψία των δικαστικών αρχών και την ελευθερία του διαδικτύου, ενώ είναι ιδιαίτερα επικριτικοί όσον αφορά στις νεότερες εξελίξεις στη γειτονική χώρα με την εκτεταμένη χρήση αστυνομικής βίας και τις «αιτιάσεις περί διαφθοράς» στην τουρκική κυβέρνηση.
Στα θέματα ιδιαίτερου ελληνικού ενδιαφέροντος, η έκθεση κατακρίνει για μία ακόμη φορά την άρνηση της Τουρκίας να αποσύρει την απειλή του casus belli κατά της Ελλάδας, ενώ μετά από τροπολογία της επικεφαλής των ευρωβουλευτών της ΝΔ κας Μαριέττας Γιαννάκου στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, η Τουρκία καλείται να σταματήσει τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και τις υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από τα ελληνικά νησιά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, το ψήφισμα του ΕΚ επαναλαμβάνει, όπως και πέρσι, τη ρητή υποχρέωση της Τουρκίας να υπογράψει και να κυρώσει, χωρίς άλλες καθυστερήσεις, την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), ενώ καλεί παράλληλα την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών της ΕΕ, κάνοντας μάλιστα και ρητή αναφορά στο δικαίωμα εξόρυξης και εκμετάλλευσης των φυσικών τους πόρων.
Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές καλούν την τουρκική κυβέρνηση να αναλάβει περαιτέρω δράσεις για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα μέλη της ελληνικής μειονότητας στην Ίμβρο και την Τένεδο, ιδίως σε σχέση με τα δικαιώματα ιδιοκτησίας τους, και ζητούν από τις τουρκικές αρχές να ενθαρρύνουν και να διευκολύνουν τις εκπατρισμένες οικογένειες της μειονότητας που επιθυμούν να επιστρέψουν στο νησί.
Όσον αφορά στο Κυπριακό, η έκθεση καλεί την Τουρκία για πολλοστή φορά να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, προχωρώντας άμεσα στην πλήρη εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Άγκυρας, ενώ υπεραμύνεται των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και των συμφωνιών που συνάπτει εντός της Αποκλειστικής της Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην Ολομέλεια του ΕΚ, η επικεφαλής των ευρωβουλευτών της ΝΔ κα. Μαριέττα Γιαννάκου, υποστήριξε ότι αρκετά από τα θετικά στοιχεία που υπάρχουν εντός της έκθεσης υπέρ της Τουρκίας, έχουν ήδη διαψευσθεί από την πραγματικότητα, ενώ αμφισβήτησε την πρόθεση της Τουρκίας να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς συνεχίζει να αρνείται να αναγνωρίσει το σύνολο της ΕΕ και να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο της Άγκυρας.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε: «Υποθέτουμε ότι η Τουρκία θέλει να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θέλει όμως να γίνει μέλος όπως είναι σήμερα. Χωρίς να αλλάξει τίποτα. Και αυτό είναι ένα μεγάλο πολιτικό ζήτημα, το οποίο πρέπει να κριθεί με πολιτικούς όρους. Βεβαίως η προσπάθεια αυτή προς την Ένωση βοηθά την ίδια την Τουρκία να βελτιώσει την κατάστασή της, έστω και επιφανειακά, αλλά επί της ουσίας, για το αν θα γίνει μέλος ή όχι της Ένωσης, τα ερωτηματικά εξακολουθούν ακόμη να υπάρχουν για το αν πραγματικά το θέλει ή το επιδιώκει».
Το πιο επικριτικό κείμενο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλιου για την Τουρκία
