Με αφορμή την Συνοδο Κορυφής στο Σικάγο, το ‘the diplomat’ αναρωτιέται εάν με τις σημερινές οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις το ΝΑΤΟ θα παραμείνει σχετικό.
«Αυτό το Σαββατοκύριακο, όλοι θα είναι στραμμένοι στηνΣύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Σικάγο.
Παρά το γεγονός οτι το Αφγανιστάν δεν είναι ένα μέλος του ΝΑΤΟ, τα συμφέροντα του οργανισμού είναι προφανείς, και η χώρα βρίσκεται στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης.
Το περασμένο έτος το ΝΑΤΟ και οι χώρες μέλη του επιτυχώς ανέτρεψαν την δικτατορία του Μουάμαρ Καντάφι χωρίς καμία απώλεια ζωής των δικών τους ενόπλων (αν και υπάρχουν ερωτήματα απο την παγκόσμια οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τους θανάτους αμάχων).
Αλλά μια σειρά από γεγονότα τους τελευταίους μήνες έχουν θέσει το μεγάλο ερώτημα που θα αντιμετωπίσει το ΝΑΤΟ τα επόμενα χρόνια – δηλαδή, θα παραμείνει σχετικο το ΝΑΤΟ;
Με τις Ηνωμένες Πολιτείες να δείχνουν ότι μετατοπίζουν το κέντρο βάρος τους περισσότερο προς την Ασία, με την άνοδο της Κίνας (και των σχετικών εδαφικών συγκρούσεων στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας), την επιθετικότητα της Βόρειας Κορέας και την καθοδική πορεία του Πακιστάν, μια συμμαχία βασίσμένη κυρίως γύρω από την έννοια της ασφάλειας και της σταθερότητας στην Ευρώπη μπορεί να φαίνεται λίγο ξεπερασμένη.
Πράγματι, με την οικονομική κρίση να συνεχίζει και με την αποτυχία της Ελλάδας να σχηματίσει μια κυβέρνηση συνασπισμού, πυροδοτώντας εκ νέου τη συζήτηση για το μέλλον του ευρώ, η σοβαρότερη απειλή για τη σταθερότητα της Ευρώπης φαίνεται τώρα να έχει οικονομικές και όχι στρατιωτικές ρίζες.
Έτσι, πώς μπορεί το ΝΑΤΟ να παραμείνει επίκαιρο; Το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων ειχε μερικές ιδέες.
Η Xenia Dormandy του Chatham House δήλωσε ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να»ξεφύγει από μια κατάσταση όπου όλα τα μέλη του πρέπει να είναι ίσα, και προς μια που αναγνωρίζει τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα του κάθε μέλους και που βασίζεται σ ‘αυτά. «
Ο Memduh Karakullukçu, αντιπρόεδρος του Παγκόσμιου Φόρουμ Σχέσεων, υποστηρίζει ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να χρειαστεί να επεκτείνει τους ορίζοντές του στην προστασία των παγκόσμιων κοινών αγαθών.
Αυτό βέβαια αφορά και το σημείο όπου το βλέμμα μας για την παγκόσμια ασφάλεια μετατοπίζεται από την Ευρώπη προς την Ασία. Είναι όμως δύσκολο να φανταστούμε μια ανερχόμενη Κίνα να μην αντιδράει στην συμμετοχή του ΝΑΤΟ σε επιχειρήσεις κοντά στις ακτές της, ανεξαρτήτως των προθέσεων του.
Ο Karakullukçu σημειώνει ότι οι «δυσκολίες είναι πιθανό να προκύψουν σε μια αξιόπιστη επισήμανση των προθέσεων του ΝΑΤΟ, που ειναι η προστασία των παγκόσμιων κοινών αγαθών και όχι ο έλεγχος της παγκόσμιας κοινότητας.»
Ο Oded Eran, ερευνητής του Ινστιτούτου Σπουδών Εθνικής Ασφάλειας, έχει ίσως την πιο ενδιαφέρουσα προσέγγιση.
«Υπάρχει μια ομάδα χωρών που είναι πρόθυμες να συνεργαστούν και να συντονιστούν με το ΝΑΤΟ, καθώς όλες αντιμετωπίζουν παρόμοιες απειλές και ανησυχίες. Μεταξύ αυτών είναι η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, η Ιαπωνία, η Σιγκαπούρη, η Ινδία, τα μέλη του Συμβουλίου της Συνεργασίας του Κόλπου, το Ισραήλ, η Ιορδανία, το Μαρόκο, και αρκετά κράτη της Κεντρικής Ασίας και της Λατινικής Αμερικής.
Το ΝΑΤΟ πρέπει να γίνει μια αγορά ασφάλειας και άμυνας για αυτά τα έθνη.»
Αυτό βέβαια, δεν επιλύει το ζήτημα της Κίνας που ανέφερα.Πράγματι, αν μια χώρα όπως η Ιαπωνία εμπλέκεται, υπάρχει ο κίνδυνος να επιδεινωθεί το πρόβλημα. Αλλά αυτό είναι μια αντανάκλαση των μεταβαλλόμενων πραγματικοτήτων που αντιμετωπίζει το ΝΑΤΟ στον επαναπροσδιορισμό του εαυτού του τα επόμενα χρόνια.»