Υεμένη: Σχέδιο επίλυσης της σύρραξης από τον ΟΗΕ

Σχέδιο του ΟΗΕ για την επίλυση της κρίσης στην Υεμένη ζητεί από τους σιίτες αντάρτες Χούτι να παραδώσουν τους βαλλιστικούς τους πυραύλους με αντάλλαγμα τον τερματισμό της εκστρατείας αεροπορικών βομβαρδισμών εναντίον τους από τον υπό τη Σαουδική Αραβία συνασπισμό και τη συμφωνία για μια μεταβατική διακυβέρνηση, σύμφωνα με προσχέδιο του κειμένου και πηγές.

Το σχέδιο αυτό, το οποίο δεν έχει δημοσιοποιηθεί και ενδέχεται να τροποποιηθεί, αποτελεί την τελευταία προσπάθεια να τερματιστούν οι συγκρούσεις στην Υεμένη που μαίνονται εδώ και τρία χρόνια, εξαιτίας των οποίων έχει προκληθεί μία από τις χειρότερες ανθρωπιστικές κρίσεις παγκοσμίως.

Από τη μία πλευρά είναι οι σιίτες αντάρτες Χούτι, που το 2014 κατέλαβαν την πρωτεύουσα Σανάα, και στην άλλη βρίσκονται οι κυβερνητικές δυνάμεις της Υεμένης που στηρίζονται από έναν αραβικό συνασπισμό που είναι πιστός στον εξορισμένο πρόεδρο Αμπντ Ράμπο Μάνσουρ Χάντι υπό τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Προηγούμενες προσπάθειες να τερματιστεί η σύγκρουση, από την οποία έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι σύμφωνα με τον ΟΗΕ, έχουν αποτύχει. Δεν είναι ξεκάθαρο αν το νέο σχέδιο θα έχει καλύτερη τύχη με δεδομένα τα διαφορετικά συμφέροντα των μαχητών στο πεδίο και των διεθνών υποστηρικτών τους.

Ένα προσχέδιο που περιήλθε στην κατοχή του Reuters και επιβεβαιώθηκε από δύο πηγές που έχουν γνώση της υπόθεσης αναφέρει ότι ως βήμα προς νέους διακανονισμούς ασφαλείας «τα βαρέα και τα μεσαία όπλα, περιλαμβανομένων των βαλλιστικών πυραύλων θα πρέπει να παραδοθούν από τους μη κρατικούς παράγοντες με έναν τακτικό και σχεδιασμένο τρόπο».

«Καμία ένοπλη οργάνωση δεν θα αποκλείεται από τον αφοπλισμό», τονίζει.

Πηγές, που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, επιβεβαίωσαν ότι στις οργανώσεις περιλαμβάνονται οι Χούτι, οι οποίοι έχουν εκτοξεύσει βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον της Σαουδικής Αραβίας.

Το κείμενο επίσης αναφέρει ότι υπάρχουν σχέδια για τον σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης, στην οποία «τα διάφορα πολιτικά στοιχεία θα εκπροσωπούνται επαρκώς», σε μια έμμεση αναφορά στους Χούτι, οι οποίοι είναι μάλλον απίθανο να παραχωρήσουν τη Σανάα χωρίς να συμμετάσχουν στην επόμενη κυβέρνηση.

«Σκοπός είναι να συνδεθεί η ασφάλεια και πολιτικές πλευρές, ξεκινώντας με τον τερματισμό των συγκρούσεων (…) μετά να προχωρήσουμε προς την απόσυρση των δυνάμεων και τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Αυτός ο τελευταίος στόχος ενδέχεται να είναι ο πιο δύσκολος», επεσήμανε μία από τις πηγές.

Το ειρηνευτικό σχέδιο συντάχθηκε από τον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ στην Υεμένη Μάρτιν Γκρίφιθς, ο οποίος έως τα μέσα Ιουνίου αναμένεται να παρουσιάσει «ένα πλαίσιο για διαπραγματεύσεις στην Υεμένη».

Αξιωματούχος των Χούτι χαιρέτισε με επιφυλάξεις τις προσπάθειες του ΟΗΕ, χαρακτηρίζοντας την επίτευξη εκεχειρίας ως πρώτο βήμα της πολιτικής διαδικασίας.

«Η αισιοδοξία μας θα καθοριστεί από το πόσο σοβαρά και με σεβασμό θα λάβουν οι άλλες πλευρές τον ρόλο του ΟΗΕ», σχολίασε ο αξιωματούχος, επισημαίνοντας ότι οι προηγούμενες εκεχειρίες απέτυχαν.

Ο Άνουαρ Γκάργας, υπουργός Εξωτερικών των Εμιράτων, εξέφρασε την πρόθεση του Αμπού Ντάμπι να στηρίξει το σχέδιο του Γκρίφιθς.

«Πολιτικά υπάρχει ανάγκη να στηριχθεί το σχέδιο του ΟΗΕ. Τελικά θα σημάνει τη μετάβαση σε μια νέα πολιτική τάξη στην Υεμένη. Ξεκάθαρα, με την προσπάθεια του ΟΗΕ, η στρατιωτική και πολιτική διαδικασία θα εκδιώξει τους Χούτι από τα αστικά κέντρα», πρόσθεσε.

Το ευρύτερο ειρηνευτικό σχέδιο εμφανίζεται να έχει καταρτιστεί με στόχο μια άμεση εκεχειρία, ενώ αφήνει άλλα ακανθώδη ζητήματα για αργότερα. Για παράδειγμα το θέμα της συνταγματικής και εκλογικής διαδικασίας αλλά και της συμφιλίωσης μεταξύ των πλευρών θα εξεταστούν αργότερα στο πλαίσιο της μεταβατικής ατζέντας, επισημαίνει το προσχέδιο.

Επίσης ζητεί τη σύσταση μιας μεταβατικής κυβέρνησης στην οποία θα εκπροσωπούνται όλες οι πλευρές υπό έναν πρωθυπουργό, στο όνομα του οποίου θα συμφωνήσουν όλοι. Το προσχέδιο δεν διευκρινίζει το μέγεθος της εκπροσώπησης των Χούτι στη μεταβατική κυβέρνηση.

Εξάλλου ένα εθνικό στρατιωτικό συμβούλιο θα επιβλέπει τα βήματα για μια «σταδιακή αποχώρηση των ενόπλων ομάδων από συγκεκριμένες περιοχές» και την παράδοση των όπλων.

Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ