Μπορεί να αντάλλαξαν… γλύκες και να θυμήθηκαν την παλιά φιλία των χωρών τους, ωστόσο Ερντογάν και Τραμπ δεν ξέχασαν να στάξουν και το “φαρμάκι” τους μετά τις φιλοφρονήσεις. Πάντως ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε πως η Ευρώπη θα πρέπει να πληρώνει ακόμα περισσότερα στην Τουρκία για τους πρόσφυγες.
Ο Ερντογάν για μια ακόμα φορά ζήτησε από τον Τραμπ να δώσει στην Τουρκία τον Φετουλάχ Γκιουλέν, τον νο1 εχθρό του, αφού τον κατηγορεί για την οργάνωση του πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016.
Ο Ερντογάν χαρακτήρισε τον Γκιουλέν, ο οποίος ζει αυτοεξόριστος στην Πενσιλβάνια, «αρχιτρομοκράτη». Η Άγκυρα ζητεί εδώ και χρόνια την έκδοση του Γκιουλέν, κάτι που δεν έχει εγκρίνει μέχρι σήμερα η Ουάσινγκτον.
Τα θέματα συζήτησης
«Ελπίζω ότι θα μας παραδώσουν αυτόν τον τρομοκράτη, όπως παραδίδουμε εμείς τρομοκράτες στις ΗΠΑ όταν μας ζητείται», επέμεινε ο τούρκος πρόεδρος κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον αμερικανό ομόλογό του Ντόναλντ Τραμπ μετά τη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο.
Η κυβέρνηση του Ερντογάν διατείνεται ότι Φετουλάχ Γκιουλέν ήταν ο εγκέφαλος της απόπειρας στρατιωτικού πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016 από μερίδα των τουρκικών ένοπλων δυνάμεων. Ο τούρκος πρόεδρος λέει πως οι τουρκικές αρχές έχουν αποστείλει στην αμερικανική κυβέρνηση «ντοκουμέντα» που κατ’ αυτόν αποδεικνύουν τη σχέση του Γκιουλέν με το αποτυχημένο πραξικόπημα.
Ο Γκιουλέν — άλλοτε σύμμαχος του Ερντογάν — διαψεύδει ότι είχε οποιαδήποτε εμπλοκή στην απόπειρα ανατροπής του τούρκου ηγέτη.
Τα “έψαλε” και για το ψήφισμα για την Αρμενία
Ο Ερντογάν εξέφρασε επίσης την έντονη δυσαρέσκειά του για το ψήφισμα που ενέκρινε τον περασμένο μήνα η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ για την Αρμενία, υπογραμμίζοντας ότι ρίχνει βαριά «σκιά» στη σχέση των δύο χωρών.
Στις δηλώσεις του με τον αμερικανό ομόλογό του Ντόναλντ Τραμπ πλάι του, ο Ερντογάν υποστήριξε ότι «συμπαθούντες των τρομοκρατών», οι οποίοι προσπαθούν να «βλάψουν» τη σχέση ανάμεσα στα δύο κράτη, συμμάχους στο NATO, διασπείρουν «παραπληροφόρηση».
«Είπα στον κ. πρόεδρο ότι οι αποφάσεις που πήρε η Βουλή των Αντιπροσώπων την 29η Οκτωβρίου υπηρετούσαν αυτόν τον σκοπό, προσέβαλαν τον λαό μας κι επισκίασαν τις σχέσεις μας», επέμεινε ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα, με συντριπτική πλειοψηφία — 405 ψήφοι υπέρ, 11 κατά — μη δεσμευτικό ψήφισμα με το οποίο χαρακτηρίζεται γενοκτονία η μαζική σφαγή των Αρμενίων από τους Οθωμανούς πριν από έναν αιώνα. Η Άγκυρα απορρίπτει πάγια τον όρο γενοκτονία.
Ο Ερντογάν ανέφερε πως το ζήτημα των σφαγών των Αρμενίων «πριν από κάπου 104 χρόνια, υπό συνθήκες πολέμου, πρέπει να συζητείται από ιστορικούς, όχι πολιτικούς» και πρόσθεσε ότι η Τουρκία είναι διατεθειμένη να ανοίξει τα κρατικά αρχεία της σε όποιον εκδηλώσει ενδιαφέρον.
Αργότερα, ο πρόεδρος της Τουρκίας επανήλθε στο ζήτημα σε δηλώσεις του σε ΜΜΕ, κάνοντας λόγο περί «επονείδιστης απόφασης» από μέρους της Βουλής των Αντιπροσώπων κι εκφράζοντας την πεποίθησή του ότι η Γερουσία δεν θα διαπράξει «το ίδιο λάθος».
Το… αγκάθι του Τραμπ με τους S-400
“Καρφί” είχε πετάξει νωρίτερα και ο Ντόναλντ Τραμπ, σχολιάζοντας την αγορά του ρωσικού αμυντικού συστήματος S-400 από την Τουρκία, λέγοντας ότι δημιουργεί μια «πολύ σοβαρή πρόκληση» για τις ΗΠΑ. Εμφανίστηκε όμως αισιόδοξος ότι οι δύο χώρες θα καταφέρουν να επιλύσουν την κατάσταση.
Για την οικονομική συνεργασία τους, είπε ότι οι οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών έχουν «τεράστιες δυνατότητες».
Αναφερόμενος εξάλλου στο θέμα της Συρίας, σχολίασε ότι η εκεχειρία, αν και «περίπλοκη», κρατάει και ευχαρίστησε την Τουρκία για τις προσπάθειές της.
“Η Ευρώπη πρέπει να πληρώνει περισσότερα την Τουρκία”
Πάντως ο Τραμπ δήλωσε μετά τις συνομιλίες που είχε με τον Ερντογάν, ότι η Ευρώπη θα έπρεπε να πληρώνει περισσότερα για να καλύψει το κόστος διαβίωσης των Σύρων προσφύγων.
“Πιστεύω ότι ειλικρινά η Ευρώπη θα έπρεπε να πληρώνει σε μεγαλύτερο βαθμό. Αυτή τη στιγμή η Τουρκία πληρώνει τα περισσότερα”, δήλωσε στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με τον Ερντογάν στον Λευκό Οίκο.
Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος τόνισε ότι διατηρεί θαυμάσια σχέση με τους Κούρδους και πρόσθεσε ότι πιστεύει πως και ο Ερντογάν έχει “θαυμάσια σχέση” με τους Κούρδους. Ο Τούρκος πρόεδρος από την πλευρά του είπε ότι η χώρα του δεν έχει κάποιο θέμα με τους Κούρδους αλλά με τις “τρομοκρατικές οργανώσεις”.
Λίγο νωρίτερα, είχε δηλώσει ότι τον θλίβει το γεγονός ότι ο Τραμπ και η Ρωσία παίρνουν στα σοβαρά τον Μαζλούμ Κομπάνι, τον διοικητή των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), βασική συνιστώσα των οποίων είναι οι Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), η κουρδική πολιτοφυλακή την οποία η Άγκυρα θεωρεί παρακλάδι του PKK.
Ερντογάν: “Ίσως… πάρω Patriot”!
Ο Ερντογάν από την πλευρά του χαρακτήρισε «πολύ ειλικρινείς» τις συζητήσεις που είχε στον Λευκό Οίκο με τον Αμερικανό ομόλογό του. Όπως είπε, του δήλωσε ότι η Τουρκία μπορεί να αγοράσει αμερικανικούς πυραύλους Patriot, στη σωστή τιμή.
Η Τουρκία, είπε ο Ερντογάν, κρατά αυτή τη στιγμή σε φυλακές περισσότερους από 200 μαχητές του Ισλαμικού Κράτους και τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό οι χώρες από τις οποίες προέρχονται να πάρουν πίσω τους πολίτες τους.
Σχολιάζοντας τις τουρκικές επιχειρήσεις στη Συρία, είπε ότι επέφεραν πλήγμα στην «αποσχιστική ατζέντα του PKK».
Ο Τραμπ, ο Ερντογάν και το… αντι-ρωσικό “ψηστήρι”
Νωρίτερα, όπως έγινε γνωστό, οι πρόεδροι Τραμπ και Ερντογάν, μαζί με Ρεπουμπλικάνους γερουσιαστές συζητούν “εναλλακτικές” λύσεις για το πρόγραμμα των F-35 με την συνάντηση να παίρνει χαρακτήρα… ανατολίτικου παζαριού!
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι συζητά με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και με Ρεπουμπλικάνους γερουσιαστές το πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών νέας γενιάς F-35, από το οποίο η Ουάσινγκτον απομάκρυνε την Τουρκία με αφορμή την αγορά από την Άγκυρα του ρωσικού αμυντικού συστήματος S-400.
Στη συνάντηση που είχαν οι δύο πρόεδροι, στην οποία παραβρέθηκαν επίσης πέντε Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές και οι υπουργοί Εξωτερικών και Εμπορίου των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο και Γουίλμπουρ Ρος, ένας δημοσιογράφος ρώτησε τον Τραμπ για το πρόγραμμα των F-35.
«Για αυτό είμαστε εδώ, το συζητάμε με τους θαυμάσιους γερουσιαστές μας. Υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις. Κάτι θα βρούμε. Προβλέπω ότι κάτι θα βρούμε», είπε ο Τραμπ.
Από την πλευρά του, ο Ερντογάν επέκρινε τις δηλώσεις που έκανε πρόσφατα για το ΝΑΤΟ ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Ο Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι η Τουρκία είναι «πολύ απογοητευμένη» ενώ ο Ερντογάν χαρακτήρισε «απαράδεκτη» τη δήλωση του Μακρόν ότι το ΝΑΤΟ είναι «κλινικά νεκρό», επικαλούμενος την έλλειψη συντονισμού και την απρόβλεπτη συμπεριφορά των ΗΠΑ υπό τον Τραμπ.
Ο Μακρόν διερωτήθηκε ανοιχτά αν έχει μέλλον το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ που αναφέρεται στη στρατιωτική αλληλεγγύη μεταξύ των μελών της Συμμαχίας, αν κάποιο από αυτά δεχτεί επίθεση. «Αν το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ αποφασίσει να ανταπαντήσει στην Τουρκία, εμείς θα εμπλακούμε; Είναι ένα εύλογο ερώτημα», είχε δηλώσει σε συνέντευξη που παραχώρησε στον Economist.
Λίγο νωρίτερα, έξω από τον Λευκό Οίκο είχαν συγκεντρωθεί διαδηλωτές που φώναζαν συνθήματα κατά του Ερντογάν. Οι συγκεντρωμένοι κάλεσαν τον Τραμπ να προστατεύσει τους Κούρδους που απειλούνται από τις τουρκικές επιχειρήσεις στη βόρεια Συρία. Κάποιοι κρατούσαν κουρδικές σημαίες ενώ σε ένα πλακάτ είχαν γράψει: «Η Αμερική στέκει στο πλευρό σας, Κούρδοι σύμμαχοι».
Πηγή: Newsit / Φωτογραφία Reuters