Τουρκία – Αρμενία: Μετά από δεκαετίες μίσους είναι έτοιμες να αποκαταστήσουν τη σχέση τους;

Ο υπουργός Εξωτερικών της Αρμενίας, Αραράτ Μιρζογιάν πρόκειται να επισκεφθεί την Τουρκία τον Μάρτιο, δήλωσε ο Τούρκος ομόλογός του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σήμερα, καθώς τα δύο γειτονικά κράτη εργάζονται για να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους μετά από δεκαετίες εχθρότητας.

Η Τουρκία δεν έχει διπλωματικές ούτε εμπορικές σχέσεις με τον προς ανατολάς γείτονά της από τη δεκαετία του 1990. Η Άγκυρα και το Γερεβάν βρίσκονται σε αντιπαράθεση για πολλά ζητήματα, με ένα από τα πιο ακανθώδη την γενοκτονία των Αρμενίων το 1915, χαρακτηρισμό που η Άγκυρα δεν αποδέχεται.

Το Γερεβάν υποστηρίζει ότι η σφαγή 1,5 εκατομμυρίου Αρμενίων το 1915 συνιστούν γενοκτονία, χαρακτηρισμός που αποδέχθηκαν πέρυσι οι ΗΠΑ εξοργίζοντας την Άγκυρα. Πολλοί ιστορικοί χαρακτηρίζουν αυτές τις σφαγές γενοκτονία, όπως και κυβερνήσεις και κοινοβούλια πολλών χωρών. Ο αριθμός των Αρμενίων που δολοφονήθηκαν υπολογίζεται από 600.000 έως 1,5 εκατομμύριο.

Η Τουρκία αποδέχεται ότι πολλοί Αρμένιοι που ζούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις με τις οθωμανικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά αμφισβητεί τα στοιχεία και αρνείται ότι οι φόνοι ήταν συστηματικοί ή συνιστούν γενοκτονία.

Ο πόλεμος στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ επιδείνωσε τις σχέσεις των δύο χωρών

Οι εντάσεις των δύο χωρών κλιμακώθηκαν εκ νέου κατά τη διάρκεια του πολέμου το 2020 στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Η Άγκυρα κατηγόρησε τις αρμενικές δυνάμεις ότι κατέχουν εδάφη που ανήκουν στο Αζερμπαϊτζάν. Η Τουρκία έκτοτε επεδίωξε μια αποκατάσταση των σχέσεων με το Γερεβάν, καθώς επιδιώκει να επεκτείνει την επιρροή της στην περιοχή.

Νωρίτερα αυτό το μήνα, η Τουρκία και η Αρμενία δήλωσαν ότι ένας πρώτος γύρος συνομιλιών που είχαν μετά από περισσότερα από δέκα χρόνια σε επίπεδο απεσταλμένων των δύο χωρών για την εξομάλυνση των σχέσεων ήταν «θετικός και εποικοδομητικός», αυξάνοντας την προοπτική ότι οι διμερείς σχέσεις θα μπορούσαν να αποκατασταθούν και τα σύνορα να ανοίξουν ξανά.

Μιλώντας στην Άγκυρα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δήλωσε ότι ο Αρμένιος πρωθυπουργός, Νικόλ Πασινιάν, ανταποκρίθηκε θετικά στην πρόσκληση της Τουρκίας να συμετάσχει στο Διπλωματικό Φόρουμ της Αττάλειας (ADF), που έχει προγραμματιστεί για τις 11-13 Μαρτίου, και ότι η διαδικασία εξομάλυνσης προχωρά με μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Η Τουρκία θέλει να γίνει διαμεσολαβητής και στις σχέσεις Αρμενίας – Αζερμπαϊτζάν

«Ο Αρμένιος υπουργός Εξωτερικών και ο Ειδικός Απεσταλμένος Ρούμπεν Ρουμπινιάν προσκλήθηκαν και ο Πασινιάν είπε ότι μπορούν να συμμετάσχουν στο ADF», τόνισε ο Τσαβούσογλου.

«Θα το καλωσορίσουμε αυτό, γιατί έρχεται και το Αζερμπαϊτζάν. Ας αφήσουμε λοιπόν το Αζερμπαϊτζάν να καταθέσει τις απόψεις του και η Αρμενία επίσης να διατυπώσει τις δικές της, και αυτό μπορεί να είναι μέρος των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης», πρόσθεσε.

Οι συνομιλίες αυτού του μήνα ήταν η πρώτη προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων μετά την ειρηνευτική συμφωνία του 2009. Αυτή η συμφωνία δεν επικυρώθηκε ποτέ και οι σχέσεις παρέμειναν τεταμένες.

Τον Δεκέμβριο, η Άγκυρα και το Γιερεβάν διόρισαν ειδικούς απεσταλμένους για να ηγηθούν των συνομιλιών εξομάλυνσης. Ο Τσαβούσογλου είπε ότι οι απεσταλμένοι θα αποφασίσουν πότε και πού θα διεξαχθεί ο επόμενος γύρος συνομιλιών. Η Άγκυρα έχει δηλώσει ότι θέλει οι συνομιλίες να διεξαχθούν στην Τουρκία ή την Αρμενία, μετά τη διεξαγωγή του πρώτου γύρου στη Μόσχα.

Πηγή: Anadolu / Reuters / ΑΠΕ – ΜΠΕ | Φωτογραφία αρχείου Reuters