Επιμέλεια Λ. ΛΙΓΟΥΡΙΩΤΗΣ
»Τα άκουσε» για τα καλά …Ευρωπαϊκά, …Παγκόσμια και .φυσικά και …τουρκικά, ο Πρόεδρος της Τουρκίας κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τις δηλώσεις του ότι από τη φύση τους οι γυναίκες δεν μπορούν να είναι ίσες με τους άνδρες.
Δεν πρόκειται απλώς για αυτονόητη κριτική αλλά για θύελλα διεθνών αντιδράσεων που ξεσηκώθηκε στην Ευρώπη αλλά και στον ΟΗΕ – και συνεχίζεται δημιουργώντας ένα ακόμα αρνητικό δεδομένο στην προσπάθεια της Τουρκίας να προσεγγίσει την ΕΕ και να ενταχθεί στους κόλπους της. Μάλιστα από τους δυο αυτούς Οργανισμούς (ΕΕ και ΟΗΕ) οι φωνές ήταν κυρίως από γυναίκες! Βεβαίως το ίδιο κλίμα ήταν και το εσωτερικό της Τουρκίας καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης ξεσηκώθηκαν, ενώ σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα Τουρκάλες ακτιβίστριες κάλεσαν σε μαζικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας και οργανώνονται.
Η πορεία προς την ΕΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο
Η εκπρόσωπος της ΕΕ, κ. Maja Kocijancic σχολίασε τα όσα είπε ο κ. Ερντογάν νομικά – καθώς το ευρωπαϊκό κεκτημένο έχει και αυτή την διάσταση:, Ειπε λοιπόν ότι η ισότητα των φύλων είναι θεμελιώδες κριτήριο της ΕΕ και τόνισε ότι το άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει την εξασφάλιση της ισότητας των φύλων σε κάθε πεδίο. Επεσήμανε επίσης ότι, σύμφωνα με το άρθρο 14 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΑΔ), απαγορεύεται η διάκριση λόγω φύλου, ενώ θύμισε και το άρθρο 10 του Τουρκικού Συντάγματος που προστατεύει την ισότητα των φύλων. Για να διασκεδάσει τις εντυπώσεις εξέφρασε ωστόσο την εμπιστοσύνη της στο πρόσωπο του κ. Ερντογάν λέγοντας ότι θα εξασφαλίσει την εφαρμογή του Συντάγματος πάνω σ’ αυτό το ζήτημα.
Η εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Τουρκία, κ.Kati Pirt, δήλωσε ότι δεν συμμερίζεται τις απόψεις του κ. Ερντογάν ως προς την ισότητα των φύλων και τόνισε ότι τέτοιες δηλώσεις δεν βοηθούν τις γυναίκες να κερδίσουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων τους.
Θέμα στον ΟΗΕ
Συνοψίζοντας την κατάσταση αξιωματούχος της ΕΕ -που κράτησε ανωνυμία-, δήλωσε ότι η κατάσταση στην Τουρκία οδεύει προς το «απρόβλεπτο» ενώ μέλη της ΕΕ εκφράζουν τη πεποίθηση ότι τέτοιες δηλώσεις καταδεικνύουν ότι οι προειδοποιήσεις περί ισότητας των φύλων και δικαιωμάτων των γυναικών στην Τουρκία δεν είναι αβάσιμες.
Στον ΟΗΕ η κ. Nicole Ameline της Επιτροπής για την Εξάλειψη των Διακρίσεων εις Βάρος των Γυναικών των ΗΕ (CEDAW) εξέφρασε τη δυσαρέσκεια της για τις δηλώσεις του κ. Ερντογάν, για τις οποίες είπε ότι αντίκεινται στην Σύμβαση της CEDAW ενώ κάλεσε τον Τούρκο Πρόεδρο να επιστήσει την προσοχή στις προσδοκίες των τουρκικών οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών αναφορικά με το ζήτημα της ισότητας των φύλων.
Ο πρώην Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, κ. Navi Pillay, δήλωσε ότι αντί η Τουρκία να ακολουθεί το παράδειγμα των καταπιεστικών καθεστώτων θα έπρεπε να εμμείνει στα ευρωπαϊκά κριτήρια προκειμένου να βελτιώσει το χαμηλό της ιστορικό.
Στην Τουρκία
Στην Τουρκία η συζήτηση άναψε- και πέραν των κομμάτων απ’ όπου ακούστηκαν φωνές που εξίσωναν τον Τούρκο Πρόεδρο με τους τζιχαντιστές του »Ισλαμικού Κράτους» (ΙSIL), που συλλαμβάνουν τις γυναίκες από τις πόλεις που κατακτούν και τις οδηγούν σε σκλαβοπάζαρα.: Η καθηγήτρια κ. Ελίφ Λουγκόγλου, πρόεδρος του Συλλόγου Τουρκικών Γυναικείων Κινημάτων απορρίπτει τον περιορισμό της γυναίκας στην μητρότητα- όπως επιχείρησε να τον προσδιορίσει ο κ. Ερντογαν. «Οι γυναίκες δεν χρειάζονται μαθήματα μητρότητας», είπε και προσθέτει: «Εννοείται ότι άνδρες και γυναίκες έχουν διαφορετική φυσιολογία. Όμως το ζήτημα της ισότητας για την οποία αγωνιζόμαστε είναι η ισότητα στη μόρφωση, τη δικαιοσύνη, αλλά και απέναντι στον νόμο. Αυτό είναι το ζητούμενο», αναφέρει η DW σε ρεπορταζ της για τον θυμό που προκάλεσαν τα όσα είπε ο Τούρκος Πρόεδρος
Υπάρχουν και πιο άμεσες, πρακτικές πτυχές που επισημαίνονται από διάφορες πλευρές ως παράδειγμα:Στην Τουρκία το ποσοστό των γυναικών που εργάζονται είναι μόλις 29%, βάσει στοιχείων της Παγκόσμιας Τράπεζας, έναντι ενός 54% στη Γερμανία και ενός 57% στις ΗΠΑ.
Μια ένωση γυναικείων συνδέσμων κινείται στην ίδια κατεύθυνση με την εκπρόσωπος της ΕΕ, κ. Maja Kocijancic και επιρρίπτει στον κ. Ερντογάν ευθύνες ότι με όσα λέει παραβιάζει το Σύνταγμα που εγγυάται την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων, αλλά και διεθνείς συνθήκες. Η ομιλία του προέδρου έχει ως στόχο να αμφισβητήσει τα κεκτημένα του γυναικείου κινήματος, τονίζεται από αυτήν την πλευρά.
Έχει …προϊστορία!
Πάντως όπως έψαξε και βρήκε η κ. Μυρτώ Πολυμίλη ( Protagon) δεν είναι η πρώτη φορά που ο »μεγάλος δάσκαλος», όπως τον αποκαλούν οι υποστηρικτές του, έχει πει κάτι τέτοιο: Το 2010, γράφει, σε μια συνάντηση με εκπροσώπους γυναικείων οργανώσεων, χρησιμοποίησε τις ίδιες ακριβώς λέξεις. Το 2008 είχε προτρέψει τις απανταχού Τουρκάλες και «αγαπημένες αδερφές του» να κάνουν τουλάχιστον »τρία ως πέντε παιδιά», ενώ λίγα χρόνια πριν είχε δηλώσει ότι »δεν μπορείτε να περιμένετε να σεβαστώ το γεγονός ότι κορίτσια και αγόρια κάθονται δίπλα-δίπλα στα πανεπιστημιακά έδρανα». Το 1994 όντας δήμαρχος Κωνσταντινούπολης αποκαλύπτει σε υπάλληλό του ότι είναι ενάντια στη φύση οι γυναίκες να ανέρχονται στα ανώτερα κλιμάκια της εξουσίας. To 2012, όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους για τη δολοφονική επίθεση της τουρκικής αεροπορίας που σκότωσε 34 Κούρδους αμάχους στην περιοχή Uludere στην επαρχία Σιρνάκ της Τουρκίας απάντησε »μιλάτε συνέχεια για την Uludere. Κάθε άμβλωση είναι σαν μια Uludere».