Του Χρήστου Μηνάγια*
www.geostrategy.gr
Στις 02-10-2014, η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση υπερψήφισε, με 298 ψήφους υπέρ και 98 ψήφους κατά, το σχετικό υπόμνημα προκειμένου να εξουσιοδοτηθεί η κυβέρνηση να αναθέσει στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις τη διεξαγωγή επιχειρήσεων πέραν των συνόρων εντός του ιρακινού και συριακού εδάφους. Σημειωτέον ότι το εθνικιστικό κόμμα ΜΗΡ στήριξε την κυβερνητική πρόταση, ενώ τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης, το ρεπουμπλικανικό CHP και το κουρδικό HPD, καταψήφισαν το υπόμνημα. Αναλυτικότερα, το κείμενο του εν λόγω υπομνήματος που έφερε την υπογραφή του πρωθυπουργού Νταβούτογλου ανέφερε τα εξής:
«Η Τουρκία: α. Θα λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο, στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου, για την εθνική της ασφάλεια έναντι τρομοκρατικών απειλών και κάθε είδους κινδύνου. β. Θα εξαλείψει όλες τις επιθέσεις εναντίον της, προερχόμενες από τρομοκρατικές οργανώσεις που βρίσκονται στο Ιράκ και στη Συρία. γ. Θα εξασφαλίσει τη διατήρηση της ασφαλείας της έναντι άλλων πιθανών κινδύνων, όπως τα μαζικά ρεύματα προσφύγων.
Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, έγκαιρα, ποιοτικά, ποσοτικά και οριοθετημένα, κατά τη διάρκεια της κρίσης και στη συνέχεια κατά τη διάρκεια των εξελίξεων που θα ακολουθήσουν, θα συμβάλουν στην υλοποίηση μιας ταχείας και δυναμικής πολιτικής που θα επαγρυπνά και θα διαφυλάττει δραστικά τα ύψιστα συμφέροντα της Τουρκίας, ώστε να μην απαιτηθεί αργότερα η δυναμική αποκατάσταση αυτών των συμφερόντων, σύμφωνα με τη ροή των μελλοντικών εξελίξεων.
Κατόπιν των παραπάνω και σύμφωνα με το άρθρο 92 του Συντάγματος, παρακαλώ να δοθεί η έγκριση για ένα έτος, αρχής γενομένης από τις 04-10-2014, ώστε η κυβέρνηση να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες που θα καθορίζουν τη λήψη κάθε μέτρου για να εξαλειφθούν οι κίνδυνοι και οι απειλές, χρησιμοποιώντας, στο μέτρο που θα καθορίσει η κυβέρνηση, τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας και τις ένοπλες δυνάμεις ξένων κρατών που βρίσκονται στην Τουρκία, για τη διεξαγωγή επιχειρήσεως πέραν των συνόρων και για την επέμβαση αυτών σε ξένα κράτη. Πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου.»
Μέσω του υπομνήματος αυτού, η Τουρκία: πρώτον, επιδιώκει την αναβάθμιση του περιφερειακού ρόλου της. Δεύτερον, θα προβάλλει διεθνώς ότι, αφενός δεν είναι ούτε υπεύθυνη ούτε μέρος αυτού του πολέμου, αφετέρου επιφορτίζεται έναν πρωταγωνιστικό ρόλο για την προστασία και διαφύλαξη των αμάχων πληθυσμών, υπερασπιζόμενη παράλληλα το δίκαιο της Μέσης Ανατολής με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις ενέργειές της για επίλυση του παλαιστινιακού προβλήματος. Τρίτον, καταδεικνύει ότι δεν θα παραμείνει αδρανής στο ενδεχόμενο είτε δημιουργίας τετελεσμένων στην περιοχή, είτε μιας προσωρινής λύσης στη συριακή κρίση. Τέταρτον, θα επιδιώξει να πείσει τις μεγάλες δυνάμεις ότι αποτελεί μια χώρα που πραγματοποιεί τις πληρέστερες αναλύσεις για τις κρίσεις στο Ιράκ και τη Συρία. Και πέμπτον, θεωρεί ότι πρέπει να υπάρξει αποφασιστικότητα στην αντιμετώπιση όλων των τρομοκρατικών οργανώσεων στην περιοχή και πρέπει να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψη οι προτάσεις και οι προειδοποιήσεις της Τουρκίας.
Συνακόλουθα δε, το τελευταίο χρονικό διάστημα το ενδεχόμενο δημιουργίας Ζώνης Ασφαλείας στη Συρία αποτελεί ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα και περιλαμβάνεται μεταξύ των κυριότερων στρατιωτικών μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν. Ωστόσο, για τη διεξαγωγή μιας ασύμμετρης επιχείρησης αυτής της κατηγορίας θα πρέπει να συνεξετασθούν οι ακόλουθοι παράγοντες. Πρώτον, ποιος θα είναι ο σκοπός της, που και σε πόσο βάθος θα φθάσει η εν λόγω ζώνη. Δεύτερον, πως και από ποιόν (ποιους) θα διεξαχθεί η επιχείρηση. Τρίτον, η μορφολογία του εδάφους. Τέταρτον, η εθνική, θρησκευτική και δογματική σύνθεση των πληθυσμιακών ομάδων που ζουν στις περιοχές που θα διεξαχθεί η επιχείρηση. Πέμπτον, οι σχέσεις των εν λόγω πληθυσμιακών ομάδων με το καθεστώς Άσαντ, τους αντικαθεστωτικούς και τις υπόλοιπες επαναστατικές ομάδες που δρουν στην περιοχή. Έκτον, η αντίληψη του τοπικού πληθυσμού για την Τουρκία, εφόσον αυτή αναλάβει τον πρωταγωνιστικό ρόλο της επιχείρησης. Και έβδομον, οι κίνδυνοι και οι απειλές που θα δημιουργηθούν στο εσωτερικό της Τουρκίας από «εξωγενείς» παράγοντες (π.χ. το Ιράν, οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους και η Αλ Κάιντα). Ας σημειωθεί ακόμη, πως η διεξαγωγή της επιχείρησης αυτής είναι βέβαιο ότι θα εκληφθεί από τις δυνάμεις που στηρίζουν τον Άσαντ ως εισβολή, κατοχή και καταπάτηση της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας. Επομένως, καθίσταται σαφές ότι υπάρχει κίνδυνος για περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή και πιθανόν αυτό να αποτελέσει την αιτία ενός περιφερειακού πολέμου με την άμεση ή έμμεση εμπλοκή πολλών κρατών.
Φυσικά, το θέμα της δημιουργίας Ζώνης Ασφαλείας δεν προέκυψε τώρα. Συγκεκριμένα, στις 25-8-2012 η τουρκική εφημερίδα Zaman παρουσίασε τις τουρκικές θέσεις, μέσω δηλώσεων του τότε υπουργού Εξωτερικών και νυν πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου, για τις επόμενες κινήσεις της Άγκυρας αναφορικά με την κρίση στη Συρία. Συγκεκριμένα ο Νταβούτογλου δήλωσε τα εξής: «Για τη δημιουργία Ζώνης Ασφαλείας νοτίως των τουρκοσυριακών συνόρων θα πρέπει να υπάρξουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις. Πρώτον, εάν διογκωθεί ο αριθμός των προσφύγων, θα πρέπει οι άνθρωποι αυτοί να βρουν άσυλο και να τους παρασχεθεί ανθρωπιστική βοήθεια εντός των εδαφών της Συρίας. Δεύτερον, εάν κατά μήκος των τουρκοσυριακών συνόρων δημιουργηθούν ασύμμετρες απειλές, τότε θα πρέπει να ληφθούν τα αναγκαία αντίμετρα. Δεν θα πρέπει να αυτονομηθεί καμία περιοχή της Συρίας και κανένας δεν θα πρέπει να ενεργήσει μονομερώς για την εξεύρεση της οποιασδήποτε λύσης.»
Όμως τι σημαίνουν όλα αυτά για την Τουρκία και τι προτίθεται να πράξει η Άγκυρα; Όπως προκύπτει από την ανάλυση τουρκικών πηγών, η αντίληψη της Άγκυρας για τη δημιουργία Ζώνης Ασφαλείας εστιάζεται στα εξής σημεία:
• Στη δημιουργία μιας ασφαλούς περιοχής όπου θα καταφεύγουν οι διωκόμενοι από τις επιθέσεις των δυνάμεων του Άσαντ και του ISID. Επίσης, οι Τούρκοι είναι θετικοί στην ανάληψη της διοίκησης της εν λόγω επιχείρησης.
• Στην αντιμετώπιση των κοινωνικο-οικονομικών προβλημάτων και προβλημάτων ασφαλείας που προκύπτουν από την αύξηση των προσφυγικών ρευμάτων προς την Τουρκία. Ήδη ο αριθμός των προσφύγων ξεπέρασε το 1,5 εκατομμύριο.
• Στη δρομολόγηση εξελίξεων για την ανατροπή του Άσαντ, δεδομένου ότι η ιδέα και μόνο της ύπαρξης μιας ασφαλούς περιοχής πιθανόν να προτρέψει αρκετά κυβερνητικά στελέχη (στρατιωτικούς, αστυνομικούς κ.λπ.) να άρουν τους τυχόν ενδοιασμούς τους και να λιποτακτήσουν.
• Στην αποτροπή διεξαγωγής «τρομοκρατικών» ενεργειών εντός του τουρκικού εδάφους προερχόμενες από τη Συρία.
• Για να εξασφαλισθεί τόσο η ανθρωπιστική βοήθεια όσο και η στρατιωτική ασφάλεια (επίγεια και εναέρια), η ζώνη που θα δημιουργηθεί θα πρέπει να έχει βάθος περίπου 20-30 χλμ. Ωστόσο, το συριακό έδαφος κατά μήκος των συνόρων με την Τουρκία, μήκους 910 χλμ, παρουσιάζει αρκετές ιδιαιτερότητες με αποτέλεσμα σε αρκετές περιοχές το βάθος της Ζώνης Ασφαλείας να μην υπερβαίνει τα 5 χλμ.
• Η εν λόγω επιχείρηση θα διαρκέσει περίπου επτά έτη και θα πρέπει να υποστηριχθεί από τα Ηνωμένα Έθνη, ώστε να απαλλαχθεί η Τουρκία από ένα σημαντικό μέρος της χρηματοδότησης της επιχείρησης αυτής. Άλλωστε για την προστασία, από αέρος και από το έδαφος, των περιοχών ασφαλείας που θα δημιουργηθούν θα απαιτηθούν σημαντικές πιστώσεις.
• Δεν θα επιτραπεί η μεταστάθμευση αμερικανικών πολεμικών αεροσκαφών και μη επανδρωμένων αεροσκαφών UAV’s στην αεροπορική βάση του Ιncirlik. Ωστόσο, θα επιτραπεί η χρησιμοποίηση της βάσεως αυτής για τον ανεφοδιασμό των UAV’s που επιχειρούν από την Κρήτη, καθώς επίσης των αεροσκαφών εναερίου ανεφοδιασμού. Παρ’ όλα αυτά, δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο οι Τούρκοι να υπαναχωρήσουν, διεκδικώντας όμως ανταλλάγματα από τους Αμερικανούς αναφορικά με τους Κούρδους, την απαγόρευση πτήσεων αεροσκαφών και ελικοπτέρων της Συρίας σε συγκεκριμένες περιοχές και τις τουρκικές αμφισβητήσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδος και της Κύπρου.
• Θα αναβαθμισθεί έτι περαιτέρω ο στρατηγικός ρόλος των Κούρδων.
Σε ό,τι αφορά στην πληρέστερη κατανόηση της περιοχής, που σχεδιάζεται να δημιουργηθεί η Ζώνη Ασφαλείας, κρίνεται σκόπιμος ο διαχωρισμός της σε 6 τομείς (βλ. Χάρτη) προκειμένου αυτοί να εξετασθούν ξεχωριστά.
Τομείς 1, 3 και 6: Θεωρούνται από τους πιο επικίνδυνους και έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
• Στον τομέα 1 υπάρχει η συνοριακή πύλη YAYLADAĞI-KESEB, η οποία πριν 4 μήνες είχε περάσει στον έλεγχο των δυνάμεων του Ισλαμικού Μετώπου, ωστόσο μετά από ένα μήνα επανήλθε πάλι υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του Άσαντ.
• Στον τομέα 3 υπάρχει η συνοριακή πύλη ISLAHİYE-MEYDANİ EKBEZ, η οποία τελεί υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του κουρδικού κόμματος PYD.
• Στον τομέα 6 υπάρχει η συνοριακή πύλη GİRMELİ-KAMIŞLI, η οποία τελεί υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του Άσαντ και οι συνοριακές πύλες ŞENYURT-DERBESYE και CİZRE-ANDİVAR που τελούν υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του κουρδικού κόμματος PYD.
• Από τον τομέα 1 υπάρχει πρόσβαση στη θάλασσα και διευκολύνεται η άφιξη της βοήθειας τόσο για τους πολίτες όσο και τους αντικαθεστωτικούς. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η θαλάσσια πρόσβαση του τομέα αυτού προκαλεί φοβικό σύνδρομο στην Άγκυρα, σε περίπτωση επεκτάσεως της επιρροής των Κούρδων και διέξοδό τους στη θάλασσα.
• Το επίπεδο απειλής από τον τοπικό πληθυσμό είναι ιδιαίτερα υψηλό.
• Υφίσταται υψηλός κίνδυνος στρατιωτικής επέμβασης από τις δυνάμεις του Άσαντ στο τομέα 1, λόγω του σεναρίου δημιουργίας μπααθικού κράτους, στο οποίο θα ενταχθούν οι πόλεις Λαττάκεια και Ταρτούς.
• Εισέρχονται σε περιοχές που δραστηριοποιείται το ΡΚΚ.
• Είναι δύσκολος ο στρατιωτικός έλεγχος των περιοχών διότι ένα σημαντικό τμήμα του εδάφους είναι ορεινό και δασώδες.
Τομέας 2: Θεωρείται ο πιο ασφαλής και έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
• Στον τομέα αυτό υπάρχουν δύο συνοριακές πύλες: α. Η συνοριακή πύλη KARBEYAZ-AZMARİN, η οποία για μακρό χρονικό διάστημα ήταν κλειστή και άνοιγε μόνο κατά τη διάρκεια των εορτών. Με την έναρξη του πολέμου στη Συρία αυτή δεν λειτουργεί και τελεί υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του Στρατού της Ελεύθερης Συρίας [Özgür Suriye Ordusu (ÖSO)]. β. Η συνοριακή πύλη CİLVEGÖZÜ-BAB EL HAVA που βρίσκεται στα όρια του τομέων 2 και 3 και η οποία από το τέλος του 2011 μέχρι το Δεκέμβριο του 2013 τελούσε υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του Στρατού της Ελεύθερης Συρίας, οπότε και πέρασε στον έλεγχο των δυνάμεων του Ισλαμικού Μετώπου ύστερα από αιφνιδιαστική επιχείρηση. Σημειώνεται ότι από την εν λόγω πύλη διακινούνται εφόδια ανθρωπιστικής βοήθειας από την Τουρκία, τα οποία μεταφορτώνονται σε συριακά φορτηγά οχήματα.
• Η απειλή από τον τοπικό πληθυσμό είναι περιορισμένη.
• Η ομαλότητα του εδάφους διευκολύνει την εύκολη πρόσβαση των προσφύγων.
• Το οικονομικό κόστος της επιχείρησης θα είναι περιορισμένο.
• Η απειλή από τις στρατιωτικές δυνάμεις του Άσαντ είναι χαμηλή διότι ο εν λόγω τομέας δεν εισέρχεται στη κρίσιμης σημασίας, για τους καθεστωτικούς, περιοχή της Λαττάκειας.
• Είναι εύκολη η προσέγγιση των Σύριων από τα μεγάλα αστικά κέντρα.
• Έναντι του τομέα αυτού και εντός του τουρκικού εδάφους ευρίσκονται τα περισσότερα στρατόπεδα προσφύγων που έχει οργανώσει η Τουρκία.
• Δεν υπάρχει πρόσβαση στη θάλασσα.
• Δεν υφίσταται σοβαρός κίνδυνος για συγκρούσεις μεταξύ των εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων. Συγκεκριμένα, μεταξύ σουνιτών-αλαουιτών και Αράβων-Κούρδων-Τουρκμένων.
• Δεν εισέρχεται σε περιοχές που δραστηριοποιείται το ΡΚΚ.
Τομείς 4 και 5: Μέχρι τις επιτυχίες των δυνάμεων του ISID θεωρούντο από τους πιο ασφαλείς τομείς, ωστόσο στη συνέχεια το επίπεδο απειλής έχει αυξηθεί σημαντικά. Αναφορικά δε, με τα χαρακτηριστικά των τομέων αυτών παρατίθενται τα εξής στοιχεία:
• Στον τομέα 5, στη θέση 36°38′19″Β 38°12′27″Α, 38 χλμ. περίπου από τα τουρκο-συριακά σύνορα ευρίσκεται το μαυσωλείο του Σουλεϊμάν Σαχ, το οποίο αποτελεί το μοναδικό τουρκικό έδαφος πέραν των συνόρων της Τουρκίας. Πριν ένα μήνα, σε αυτό υπήρχε μια φρουρά αποτελούμενη από 50 μόνιμα στελέχη των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, εκ των οποίων το 50% ανήκε στη Διοίκηση Ειδικών Δυνάμεων (Bordo Bereli). Στη συνέχεια και λόγω των εξελίξεων στην περιοχή, η φρουρά αποτελείται αποκλειστικά από τους Bordo Bereli. Επιπλέον, η λογιστική υποστήριξη αυτών πραγματοποιείται οδικώς, ενώ παράλληλα η Τουρκία, με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη UAV’s που διαθέτει παρακολουθεί συνεχώς την επιχειρησιακή εικόνα της περιοχής.
• Στους τομείς αυτούς υπάρχουν έξη συνοριακές πύλες: α. Η συνοριακή πύλη ÖNCÜPINAR-ES SELAME, η οποία τον Ιούλιο του 2012 τελούσε υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του Στρατού της Ελεύθερης Συρίας [Özgür Suriye Ordusu (ÖSO)] και στη συνέχεια ο έλεγχος της περιήλθε στις δυνάμεις του Ισλαμικού Μετώπου, παρά το γεγονός ότι στην εν λόγω πύλη υφίσταται μερικές ομάδες του ÖSO. Σημειώνεται ότι από την εν λόγω πύλη διακινούνται εφόδια ανθρωπιστικής βοήθειας από την Τουρκία, τα οποία μεταφορτώνονται σε συριακά φορτηγά οχήματα. β. Η συνοριακή πύλη ÇOBANBEY-EL RAİ, η οποία από το Ιανουάριο του 2014 τελεί υπό των έλεγχο των δυνάμεων του ISID. γ. Η συνοριακή πύλη KARKAMIŞ-CARABLUS, η οποία τον Ιούλιο του 2012 πέρασε στον έλεγχο των δυνάμεων του Στρατού της Ελεύθερης Συρίας. Στη συνέχεια, στις αρχές του Ιανουαρίου του 2014 κατελήφθη από τις δυνάμεις του ISID και κατόπιν στις 07-01-2014 έγινε ανακατάληψη της από το Στρατό της Ελεύθερης Συρίας. Τελικά, στις 17-01-2014 ανακαταλήφθηκε πάλι από τις δυνάμεις του ISID. δ. Η συνοριακή πύλη MÜRŞİTPINAR-AYN EL ARAP που τελεί υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του κουρδικού κόμματος PYD και δύο φορές την εβδομάδα οι τουρκικές αρχές επιτρέπουν τη διέλευση ανθρωπιστικής βοήθειας προς το συριακό έδαφος. Εκτός τούτου η σπουδαιότητα της περιοχής αυτής εστιάζεται στο γεγονός ότι, η κουρδική πόλη KOBANI, που κινδυνεύει άμεσα από το ISID, ευρίσκεται πλησίον των συνόρων με την Τουρκία. Εν τω μεταξύ, η πόλη αυτή δεν έχει σημαντική στρατηγική αξία και δεν επηρεάζει τις εξελίξεις ούτε για το μέλλον των Κούρδων ούτε της Συρίας. Ωστόσο, η κατάληψη της από το ISID θα επιφέρει σημαντικό ψυχολογικό πλήγμα στον κουρδικό ρομαντισμό και θα τορπιλίσει το κουρδικό αίσθημα για αντίσταση, κάτι που κατά τη γνώμη μας επιθυμεί και η Τουρκία. (βλ. χάρτη που ακολουθεί).
ε. Η συνοριακή πύλη AKÇAKALE-TELABYAD, η οποία τον Ιούλιο του 2012 πέρασε υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του Στρατού της Ελεύθερης Συρίας. Στη συνέχεια το Δεκέμβριο του 2013 κατελήφθη από τις δυνάμεις του ISID. στ. Η συνοριακή πύλη CEYLANPINAR- RASULAYN, η οποία στις 08-11-2012 πέρασε υπό τον έλεγχο των δυνάμεων του Στρατού της Ελεύθερης Συρίας, ωστόσο τον Ιανουάριο του 2013 μετά από επιχείρηση κατελήφθη από τις δυνάμεις του κουρδικού κόμματος PYD.
• Η απειλή από τον τοπικό πληθυσμό είναι περιορισμένη.
• Η ομαλότητα του εδάφους διευκολύνει την εύκολη πρόσβαση των προσφύγων.
• Το οικονομικό κόστος της επιχείρησης θα είναι περιορισμένο.
• Η απειλή από τις στρατιωτικές δυνάμεις του Άσαντ είναι χαμηλή διότι οι εν λόγω τομείς δεν εισέρχονται στη κρίσιμης σημασίας, για τους καθεστωτικούς, περιοχή της Λαττάκειας.
• Είναι εύκολη η προσέγγιση των Σύριων από τα μεγάλα αστικά κέντρα.
• Έναντι των τομέων αυτών και εντός του τουρκικού εδάφους ευρίσκονται στρατόπεδα προσφύγων που έχει οργανώσει η Τουρκία.
• Δεν υπάρχει πρόσβαση στη θάλασσα.
• Υφίσταται σοβαρός κίνδυνος για συγκρούσεις μεταξύ των εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων. Συγκεκριμένα, μεταξύ σουνιτών-αλαουιτών και Αράβων-Κούρδων-Τουρκμένων.
• Εισέρχονται σε περιοχές που δραστηριοποιείται το ΡΚΚ.
Αυτό που προκύπτει από τη συνεξέταση των παραπάνω στοιχείων είναι ότι η δημιουργία Ζώνης Ασφαλείας σε όλο το μήκος των τουρκοσυριακών συνόρων (910 χλμ) αποτελεί μια τεράστια επιχείρηση και είναι αδύνατο για την Τουρκία να καλύψει στρατιωτικά το σύνολο των τομέων που προαναφέρθηκαν. Μια άλλη βασική επισήμανση αποτελεί το γεγονός ότι για τους Τούρκους, οι τομείς 1, 2 και το δυτικό τμήμα του τομέα 4 παρουσιάζουν το λιγότερο κίνδυνο και το μεγαλύτερο όφελος, ενώ οι τομείς 3 και 6 εκτιμάται ότι θα περιλαμβάνονται στον εναλλακτικό σχεδιασμό τους (Plan B). Αναφορικά δε, με τον τομέα 5 εκτιμάται ότι μια ενδεχόμενη επιχείρηση των δυνάμεων του ISID εναντίον της τουρκικής φρουράς στο μαυσωλείο του Σουλεϊμάν Σαχ, θα αποτελέσει την αιτία στρατιωτικής παρέμβασης από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, όχι μόνο στο μαυσωλείο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή αυτού, η οποία θα περιλαμβάνει αρχικά αεροπορικές επιχειρήσεις και προσβολή με πυρά πυροβολικού και πυραυλικών συστημάτων και στη συνέχεια, εφόσον απαιτηθεί, διείσδυση ειδικών δυνάμεων, καθώς επίσης επιθετική ενέργεια μηχανοκινήτων-τεθωρακισμένων μονάδων σε περιορισμένο βάθος. Η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώνεται άμεσα από το ακόλουθο διάγγελμα, της 02-10-2014, του αρχηγού του τουρκικού Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγού Necdet Özel προς τη φρουρά του προαναφερθέντος μαυσωλείου: «Να μην λησμονείτε ότι εκεί δεν είστε μόνοι σας. Μην ξεχνάτε ότι πίσω σας ευρίσκεται το μεγαλοπρεπές τουρκικό έθνος και τα 76 εκατομμύρια συμπατριώτες σας. Η ματιά μας, η ακοή μας και η ψυχή μας είναι μαζί σας. Να αισθάνεστε ασφαλείς, διότι έστω με ένα και μοναδικό άγγελμα που θα λάβουμε από εσάς οι ένοπλες δυνάμεις μας την ίδια στιγμή θα είναι δίπλα σας.»
Πέραν των παραπάνω, το τουρκικό γενικό επιτελείο εξέτασε τους ακόλουθους τρόπους ενεργείας: πρώτον, η Τουρκία να δημιουργήσει Ζώνες Ασφαλείας σε 3-4 περιοχές-θύλακες εντός του συριακού εδάφους, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι ευρύτερες περιοχές των συνοριακών πυλών που έχουν προαναφερθεί. Για την υλοποίηση του σχεδιασμού αυτού απαιτούνται τουλάχιστον τρεις μηχανοκίνητες ταξιαρχίες, υποστηριζόμενες από πυροβολικό, καθώς επίσης αεροπορικά και πυραυλικά μέσα, εκ των οποίων οι δύο θα επανδρώσουν τις τοποθεσίες και η μια θα είναι εφεδρεία εντός του τουρκικού εδάφους. Παράλληλα θα διατεθούν και μονάδες των ειδικών δυνάμεων. Δεύτερον, να δημιουργηθεί μια Ζώνη Ασφαλείας, κατά μήκος των συνόρων της Συρίας με την Τουρκία και το Ιράκ, όχι συνεχόμενη αλλά σε συγκεκριμένους θύλακες από τους οποίους, είτε θα αποκρουσθούν τυχόν επιθέσεις της ISID προς αυτούς, είτε θα πραγματοποιηθούν αεροπορικές και χερσαίες επιχειρήσεις εναντίον των τζιχαντιστών σε περίπτωση που αυτοί θα προχωρήσουν σε σφαγές αμάχων. Περαιτέρω θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι, οι Τούρκοι εκτιμούν ότι μια ενδεχόμενη ήττα των τζιχατιστών θα έχει ως αποτέλεσμα την ανακατάληψη των περιοχών που ελέγχει η ISID από τις δυνάμεις του Άσαντ. Επειδή όμως αυτό δεν εξυπηρετεί τα τουρκικά συμφέροντα, η Άγκυρα έχει προτείνει οι εν λόγω περιοχές να τεθούν υπό τον έλεγχο μιας ειρηνευτικής δύναμης του Ο.Η.Ε. Τρίτον, να παρασχεθεί λογιστική υποστήριξη σε συμμαχικές δυνάμεις που θα επιχειρούν στις εν λόγω περιοχές. Τέταρτον, να υποστηριχθούν οι αντικαθεστωτικές δυνάμεις, ώστε να υπάρξει μια νέα κυβέρνηση στη Συρία που θα εξασφαλίσει μια μόνιμη πολιτική λύση.
Υπό τις συνθήκες δε αυτές και εφόσον φυσικά δοθεί η έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με τη σύμφωνη γνώμη Ρωσίας και Κίνας, εκτιμάται ότι η Τουρκία δεν θα ενεργήσει μονομερώς στο συριακό έδαφος για δύο λόγους. Πρώτον, δεν θα διακινδυνεύσει τη φθορά των ενόπλων δυνάμεων της χώρας σε μια σύγκρουση πέραν των συνόρων, με αβέβαια έκβαση, για να μην υποστεί τις συνέπειες που υπέστησαν η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες στο Αφγανιστάν. Και δεύτερον, διότι θεωρεί ότι η πτώση του Άσαντ δεν σημαίνει και αποκατάσταση της ασφάλειας στη χώρα, δεδομένου ότι το κενό εξουσίας στη μετά Άσαντ εποχή πιθανόν να αποτελέσει την αιτία για ταραχές μεταξύ των εθνικών και θρησκευτικών πληθυσμιακών ομάδων, με συνέπεια την επέμβαση περιφερειακών και παγκόσμιων δυνάμεων.
*www.geostrategy.gr
Διαβάστε ακόμη:
Η Δαμασκός θεωρεί «επίθεση» κάθε επέμβαση της Τουρκιας στη Συρία
Νταβούτογλου: Η Τουρκία θα κάνει τα πάντα για να μην πέσει το Κομπάνι!
Η Τουρκία έτοιμη για στρατιωτική επέμβαση στην Συρία – Ποιο είναι το σχέδιο