Ένα άτυπο »πάρε-δώσε» μέσω και του τύπου και δημόσιων δηλώσεων για να μείνει ανοιχτή η προοπτική αποκατάστασης των σχέσεων τους διεξάγουν Τουρκία και Ισραήλ, με το Ισραήλ να εμφανίζεται πιο συγκρατημένο.
Ενα από τα σκέλη που έχει το θέμα – εξ ίσου σημαντικό με το γνωστό ενεργειακό όπου εμπλέκονται και ιδιωτικές εταιρίες- είναι το Παλαιστινιακό. Με αυτό συνδέεται ηθικά και υλικά και η υπόθεση της αποζημίωσης που θα καταβληθεί από το Ισραήλ στους συγγενείς των Τούρκων θυμάτων της επίθεσης στο πλοίο Mavi Marmara το 2010.όπου ισραηλινοί κομάντος είχαν σκοτώσει 9 Τούρκους ακτιβιστές που πήγαιναν βοήθεια στην Γάζα.
Η εφημερίδα «El Vatan» η οποία κυκλοφορεί στο Κατάρ, δημοσιεύει πως ο Τούρκος πρωθυπουργός κ. Ερντογάν σε συνέντευξη που παραχώρησε την περασμένη εβδομάδα σε ένα ειδικό τηλεοπτικό δίκτυο, ανέφερε πως οι δύο χώρες συμφώνησαν στο ποσό της αποζημίωσης.«Μπορεί να αρχίσει η διαδικασία εξομάλυνσης και στην πρώτη φάση θα αποσταλούν οπωσδήποτε οι πρεσβευτές», είπε ο κ Ερντογάν.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, κ. Άβιγκντορ Λίμπερμαν σχετικά με το θέμα αυτό δήλωσε: <<Υπάρχουν λόγοι για να πιστέψουμε στην εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ. Πιστεύουμε πως στο εγγύς μέλλον αυτή η κατάσταση θα επιστρέψει στην κανονική της πορεία και ότι θα βελτιωθούν οι σχέσεις μας».
Η ισραηλινή εφημερίδα «Haaretz» γράφει πως ο κ. Λίμπερμαν σημείωσε ότι είναι αισιόδοξος για την αποπεράτωση της συμφωνίας συμβιβασμού μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ.
Στην είδηση επισημαίνεται επίσης ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός τόνισε:«Η αποστολή της ανθρωπιστικής βοήθειας μέσω της Τουρκίας στους Παλαιστινίους στη Γάζα, αποτελεί τη 2η φάση. Όταν ολοκληρωθεί και η φάση αυτή, μπορούμε να μπούμε στη διαδικασία εξομάλυνσης».
Αλλά και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, κ Α. Νταβούτογλου έκανε τον περασμένο μήνα παρόμοιες δηλώσεις και είπε:«Κλείνει το χάσμα μεταξύ των προσδοκιών των δύο χωρών που έχουν αποκτήσει θετική δυναμική. Σημειώνεται επίσης μια θετική πρόοδος στις συνομιλίες».
Το ντόμινο
Πάντως η απόφαση του Ισραήλ να αναστείλει τις ειρηνευτικές συνομιλίες με τους Παλαιστινίους, αντιδρώντας στη συμφωνία συμφιλίωσης μεταξύ των παλαιστινιακών οργανώσεων Fatah και Hamas πιθανολογείται ότι μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στη συμφωνία αποζημίωσης Τουρκίας – Ισραήλ για την υπόθεση του πλοίου Mavi Marmara.Μια εξέλιξη που μπορεί να έχει συνέπειες στις γενικότερες τουρκο-ισραλινές σχέσεις – που ενδιαφέρουν την περιοχή τη Αν Μεσογείου.
Πάγωμα – όχι τερματισμός
Αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι αυτό μπορεί να γίνει μετά τις εκλογές της 30ης Μαρτίου είχε πει ο Τούρκος αναπληρωτής πρωθυπουργός κ. Μπουλέντ Αρίντς. Ωστόσο τώρα τα πράγματα αλλάζουν καθώς η Αγκυρα είναι υπέρμαχος της ενοποίησης των οργανώσεων , ενώ το Ισραήλ θεωρεί την Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση.Βεβαίως ο Πρόεδρος του Ισραήλ, κ. Σιμόν Πέρες, είπε τις προάλλες ότι οι συνομιλίες με την Παλαιστίνη διακόπηκαν αλλά δεν τερματίστηκαν.Ο κ. Πέρες τόνισε ότι δεν είναι κατά της συνένωσης της Χαμάς και του κινήματος Αλ Φατάχ αν αυτές δεχθούν τους όρους του Κουαρτέτου για τη Μέση Ανατολή (ΟΗΕ, ΗΠΑ, Ρωσία και Ευρωπαϊκή Ένωση). Απ την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ κ. Αβιγκντόρ Λίμπερμαν υποστήριξε ότι μετά την συνένωση της Χαμάς και της Αλ Φατάχ, η πρώτη θα πάρει τον έλεγχο όλης της Δυτικής Όχθης μετά τις εκλογές που θα διεξαχθούν στην Παλαιστίνη.«Δεν θα επιτρέψουμε η Δυτική Όχθη να γίνει μια νέα Γάζα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Λίμπερμαν.
Τα βήματα και οι υποχωρήσεις
Να θυμίσουμε ότι Τουρκία και το Ισραήλ είχαν ξεκίνησαν συνομιλίες αποζημίωση των θυμάτων Mavi Marmara μετά την συγνώμη του ισραηλινού πρωθυπουργού κ. Νετανιάχου – που προκλήθηκε με »πίεση» του Αμερικανού Προέδρου Ομπάμα. Η διαδικασία ομαλοποίησης δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί λόγω των διαφορών σχετικά με το ύψος της αποζημίωσης και του νομικού ορισμού της ρύθμισης. Διπλωμάτες των δύο χωρών συναντήθηκαν τουλάχιστον 4 φορές το προηγούμενο έτος. Η διαφορά μεταξύ της Τουρκίας και του Ισραήλ σχετικά με το ποσό των χρημάτων που ήταν αρκετά υψηλό, αλλά τα μέρη περιόρισαν τις προσδοκίες τους για να βρουν μια μέση σημείο σε μια προσπάθεια να καταστεί δυνατή μια συμφωνία. Κατά τις πληροφορίες νερό στο κρασί έβαλε πιο πολύ η Άγκυρα για να εκμεταλλευτεί πολιτικά και διπλωματικά το »συγγνώμην», αποδεχόμενη πολλές νομικές ρυθμίσεις που αποδυνάμωναν το είδος της αποζημίωσης (προσωπική – κρατική κλπ). Και ο κ. Νετανιάχου υποσχέθηκε τότε να χαλαρώσει τον αποκλεισμό της Γάζας.