Η απόφαση του Ερντογάν να ανοίξει εν μέρει ένα κυπριακό θέρετρο που σφραγίστηκε για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες αποτελεί μια ξεκάθαρη προσπάθεια της Άγκυρας να επηρεάσει τις εκλογές στα κατεχόμενα και να αλλάξει τις παραμέτρους του μέχρι τώρα διακανονισμού στην διχοτομημένη Κύπρο.
Πολιτική κίνηση αιφνιδιασμού και εντυπώσεων αποτελεί το άνοιγα των Βαρώσιων, παραλιακά της Αμμοχώστου. Η απόφαση προκάλεσε τις έντονες διαμαρτυρίες του ΟΗΕ και της ΕΕ και πυροδότησε πολιτική καταιγίδα στην κατεχόμενη Κύπρο καθώς δεν είχε την έγκριση του κοινοβουλίου ή του υπουργικού συμβουλίου. Οι διαμαρτυρίες για την τουρκική παρέμβαση υπέρ του Τατάρ ήταν έντονες και ακόμη και ο «Πρόεδρος» της τουρκικής πλευράς Μουσταφά Ακιντσι επέκρινε την Άγκυρα.
Σε δεύτερο επίπεδο, και σε συνάρτηση με το πρώτο, το άνοιγμα της παραλίας των Βαρωσίων σηματοδοτεί ρητή αλλαγή φιλοσοφίας ως προς την επίλυση του Κυπριακού, με εγκατάλειψη από τουρκικής πλευράς της προοπτικής μιας συμφωνημένης επανένωσης και στροφή προς διχοτομικές λύσεις.
Και αυτό διότι διαχρονικά η προοπτική επιστροφής της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της λειτουργούσε ως μελλοντικό αντάλλαγμα για άλλες εξασφαλίσεις στο πλαίσιο μιας ομοσπονδιακής λύσης, που φαίνεται πως δεν επιδιώκεται πια.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ερντογάν: «Μετά τις πολυμερείς διαπραγματεύσεις το 2017 [στο Κραν Μοντανά] πλέον διαπιστώθηκε ότι δεν έμεινε καμιά δυνατότητα για περιεκτική λύση στην Κύπρο. Αποφασίσαμε να οικοδομήσουμε το μέλλον της Κύπρου πάνω σε συγκεκριμένα γεγονότα αντί σε όνειρα”.
Σε τρίτο επίπεδο, ωστόσο, και είναι αυτό στη συγκυρία το πιο καθοριστικό, η χθεσινή ανακοίνωση αποτελεί μήνυμα περιφρόνησης προς τη διεθνή κοινότητα, και ιδίως προς όσους, όπως η Γερμανίδα Καγκελάριος, διαμεσολαβούν για την εκτόνωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αποτελεί σαφή υπόμνηση της διάθεσης του Ερντογάν να προχωρήσει στην όποια διαπραγμάτευση με «ένα βήμα πίσω, δύο βήματα εμπρός”, εναλλάσσοντας κάθε φορά τα μέτωπα της δραστηριοποίησής του.
Εν προκειμένω, το «βήμα πίσω” ήταν η απόσυρση του ερευνητικού σκάφους «Γιαβούζ” από την θαλάσσια δικαιοδοσία της Κυπριακής Δημοκρατίας – όμως το τίμημα αυτής της φαινομενικής «υποχώρησης” αποδεικνύεται πολύ υψηλότερο.
Είναι πολύς καιρός που από την τουρκική πλευρά επισείεται η απειλή του (παράνομου) εποικισμού των Βαρωσίων, με προοπτική μάλιστα μετατροπής τους, όπως διακηρύσσεται μεγαλόστομα, σε «νέο Λας Βέγκας”. Το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου συνιστά μια πρώτη (οριακή από την άποψη της διεθνούς νομιμότητας, εφόσον δεν αφορά την καθαυτό πόλη) κίνηση για την υλοποίηση αυτού του στόχου και στηρίζεται στην αβελτηρία του διεθνούς παράγοντα, ο οποίος, παρά τις προειδοποιήσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, προτίμησε να μην περιπλέξει τις διπλωματικές προσπάθειες. Ένα χαστούκι, δηλαδή, προς όσους προσποιούνται ότι κοιτούν αλλού.
Με πληροφορίες από: Al Monitor