Ένας χρόνος συμπληρώνεται σήμερα, 24 Ιουλίου 2021, από την πρώτη προσευχή στην Αγιά Σοφιά, μετά την μετατροπή της σε τζαμί και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν… γιορτάζει με ένα προκλητικό μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση.
Σε ανάρτηση του στο Twitter, ο πρόεδρος της Τουρκίας χαρακτήρισε την Αγιά Σοφιά «σύμβολο της αναβίωσης του πολιτισμού μας». Αναλυτικά αναφέρει: “Ελπίζω αυτές οι φωνές του καλέσματος της προσευχής, των salawats (χαιρετισμοί στον Μωάμεθ) και του Κορανίου δεν θα χαθούν από τους θόλους αυτού του μεγάλου ναού”.
Η θρασύτατη ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών
Στο μεταξύ, μία ημέρα μετά την απόφαση που υιοθετήθηκε κατά τη διάρκεια της 44ης Συνόδου της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομίας της Unesco, αναφορικά με την μετατροπή σε μουσουλμανικά τεμένη της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε μία θρασύτατη ανακοίνωση.
Μεταξύ άλλων αναφέρει πως “μετατράπηκαν σε τζαμιά με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας” και πως “αποτελούν ιδιοκτησία της Δημοκρατίας της Τουρκίας και οι ιστορικές, πολιτιστικές και θρησκευτικές αξίες τους προστατεύονται επιμελώς. Το άνοιγμα της Αγιάς Σοφιάς για προσευχή πριν από έναν χρόνο ακριβώς, αποτελεί κυριαρχικό δικαίωμα της Τουρκίας.
Η Τουρκία βρίσκεται σε ανοιχτή και αδιάκοπη επικοινωνία και συνεργασία με το Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από την αρχή αυτής της διαδικασίας. Η επίσκεψη της Συμβουλευτικής Αποστολής της UNESCO στην Κωνσταντινούπολη δύο φορές, μετά από πρόσκληση της Τουρκίας, καταδεικνύει σαφώς την εποικοδομητική και διαφανή προσέγγιση της χώρας μας. Αυτό τονίζεται επίσης στις εκθέσεις της Συμβουλευτικής Αποστολής.
Η συνεχιζόμενη αποκατάσταση και άλλες ρυθμίσεις και στις δύο μνημειακές δομές δεν έχουν αρνητικό αντίκτυπο όσον αφορά τα πρότυπα της UNESCO, αντίθετα, στοχεύουν στη διατήρηση της πρωτοτυπίας και της ακεραιότητας της Αγίας Σοφίας και της Χώρας, όπως φαίνεται στις αποστολές της UNESCO που πραγματοποιήθηκαν το 2019, 2020 και 2021.Ήταν εντυπωσιακό το γεγονός ότι το ψήφισμα που εγκρίθηκε κατά την 44η εκτεταμένη σύνοδο της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς, στην οποία η χώρα μας εξακολουθεί να είναι παρατηρητής, περιέχει δηλώσεις που έρχονται σε αντίθεση με τις εκθέσεις της Συμβουλευτικής Αποστολής και την κατάσταση επί τόπου”.
Η απόφαση της Unesco, μεταξύ άλλων, αποτυπώνει την βαθύτατη λύπη της Επιτροπής για την έλλειψη διαλόγου και σχετικής πληροφόρησης των προθέσεων της Τουρκίας για την αλλαγή του χαρακτήρα της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας και τούτο παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις προς την Τουρκία να συμμορφωθεί με τις οδηγίες των κατευθυντήριων γραμμών του Οργανισμού. Εκφράζει ακόμη την έντονη ανησυχία της για τις επιπτώσεις που αυτές οι αλλαγές θα επιφέρουν στον οικουμενικό χαρακτήρα των δυο μνημείων και καλεί την Τουρκία να γνωστοποιήσει τις προθέσεις της και να προχωρήσει σε διάλογο πριν αποφασίσει οποιαδήποτε άλλη ριζική αλλαγή η οποία θα αφορά τα δύο μνημεία.
Τέλος, η απόφαση, ζητά από την Τουρκία να καταθέσει στο Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, μέχρι τη 1η Φεβρουαρίου 2022, ενημερωμένη έκθεση των εργασιών συντήρησης των δυο μνημείων προκειμένου το θέμα να συζητηθεί στην επόμενη Σύνοδο της Επιτροπής. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα μετέχει ως παρατηρητής στην εν λόγω επιτροπή στην οποία συμμετέχουν 21 κράτη-μέλη, ενώ έχει θέσει υποψηφιότητα για την επόμενη περίοδο.
Με πληροφορίες από: Newsit / Φωτογραφία αρχείου Reuters