Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ίναι ο αντι-Ερντογάν και ονειρεύεται να γίνει ο σωτήρας της τουρκικής δημοκρατίας, για την οποία λέει πως έχει καταστραφεί από τα είκοσι χρόνια της εξουσίας ενός κόμματος, του AKP του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο υποψήφιος της συμμαχίας της τουρκικής αντιπολίτευσης στις προεδρικές εκλογές της 14ης Μαΐου, υπόσχεται, αν εκλεγεί, να κάνει μια τομή με την εποχή του προέδρου Ερντογάν.
«Θα φέρω το δίκαιο και τη δικαιοσύνη σ’ αυτή τη χώρα. Θα φέρω τον κατευνασμό», είπε την περασμένη εβδομάδα σε ομιλία του στην ανατολική Τουρκία.
Απέναντι στον αρχηγό του κράτους, ένα ρήτορα που εύκολα καταφεύγει στις προσβολές, αυτός ο 74χρονος πρώην υψηλόβαθμος δημόσιος υπάλληλος, επικεφαλής από το 2010 του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP, σοσιαλδημοκρατικό), είχε από καιρό την εικόνα ενός διόλου χαρισματικού ανθρώπου του μηχανισμού.
Όμως η είσοδός του στην προεκλογική εκστρατεία του επέτρεψε να αποτυπώσει ένα νέο στυλ.
Σχεδόν κάθε βράδυ αναρτά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένα βίντεο, το οποίο έχει γυρίσει στο γραφείο του, το σαλόνι του ή την κουζίνα του, μια κουζίνα συνηθισμένη με το ψυγείο καλυμμένο με μαγνητάκια και με πετσέτες με λουλούδια – καμιά σχέση με το χρυσοποίκιλτο προεδρικό μέγαρο.
Μερικά από τα βίντεο αυτά έχουν γίνει viral: τέλη Απριλίου, έσπασε ένα ταμπού λέγοντας μπροστά στην κάμερα ότι ανήκει στους αλεβίτες, έναν ετερόδοξο κλάδο του ισλάμ που μερικοί σκληροπυρηνικοί σουνίτες θεωρούν αιρετικό.
«Μπέη Κεμάλ»
Ο υπ’ αριθμόν ένα αντίπαλος του απερχόμενου προέδρου, μικρόσωμος και με λεπτό λευκό μουστάκι, εμφανίζεται επίσης ως «ο Κύριος Καθαρός» της τουρκικής πολιτικής ζωής, καταγγέλλοντας εδώ και χρόνια τη διαφθορά που, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι γάγγραινα στην κορυφή του κράτους.
Ως πρόεδρος, θα συνεχίσει να πληρώνει τους λογαριασμούς του για το νερό και το ηλεκτρικό, υπόσχεται, και θα κατοικήσει και πάλι στο ιστορικό προεδρικό μέγαρο Τσάνκαγια, αντί να μετακομίσει στο πολυτελές μέγαρο των 1.100 δωματίων που έκτισε ο Ερντογάν σ’ ένα προστατευόμενο δασώδη λόφο της Άγκυρας.
«Είναι όπως εμείς. Καταλαβαίνει τους ανθρώπους», έλεγε ενθουσιασμένη το περασμένο Σάββατο η 20χρονη Αλέινα Ερντέμ, στη διάρκεια της μεγάλης συγκέντρωσης του υποψηφίου στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δεσμεύεται επίσης να μην… κατασχέσει την εξουσία: αφού «αποκαταστήσει τη δημοκρατία» και περιορίσει τις εξουσίες του προέδρου, θα πάει να ασχοληθεί με τα εγγόνια του, διαβεβαιώνει.
«Δεν είμαι άνθρωπος της φιλοδοξίας», υποστήριζε τον Απρίλιο μιλώντας στο περιοδικό Time.
Από τότε που ανέλαβε την προεδρία του CHP, το οποίο είχε ιδρύσει ο πατέρας της σύγχρονης Τουρκίας, ο Μουσταφά Κεμάλ, άλλαξε τη γραμμή του κόμματος σβήνοντας κυρίως την πολύ λαϊκή δημόσια εικόνα του.
Στο τέλος του 2022 πρότεινε έτσι ένα νόμο ο οποίος εγγυάται το δικαίωμα των γυναικών της Τουρκίας να φορούν μαντίλα, κάνοντας ένα δώρο στους συντηρητικούς ψηφοφόρους.
Ο υποψήφιος, γόνος μιας φτωχής οικογένειας της ιστορικά ανταρτικής επαρχίας της ανατολικής Ανατολίας Ντερσίμ (μετονομάσθηκε σε Τουντσελί), η πλειονότητα των κατοίκων της οποίας είναι Κούρδοι και αλεβίτες, επιχειρεί παράλληλα να γοητεύσει τους Κούρδους, πολλοί από τους οποίους τον επονομάζουν «Πίρο», κουρδική λέξη για τον παππού ή έναν αλεβίτη ιερωμένο.
Ο πρόεδρος Ερντογάν, από την πλευρά του, τον επονομάζει «Μπέη Κεμάλ» («Κύριο Κεμάλ»), χρησιμοποιώντας για να τον περιγελάσει τον όρο «μπέη» που παραδοσιακά αποδίδεται στους ξένους.
Από την αρχή της προεκλογικής εκστρατείας, ο αρχηγός του κράτους τον έχει μετονομάσει σε… «Μπάι Μπάι Κεμάλ» και ισχυρίζεται πως οι Τούρκοι «θα τον θάψουν» με την ψήφο τους το βράδυ της 14ης Μαΐου, παρά τις πολλές δημοσκοπήσεις που δίνουν φαβορί τον Κιλιτσντάρογλου.
«Είμαι ο Κεμάλ, έρχομαι!»
Αυτός ο οικονομολόγος, που είχε διοριστεί στα χρόνια του 1990 επικεφαλής του τουρκικού ισχυρού Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων, θεωρούνταν ωστόσο για καιρό ανίκανος να κερδίσει εκλογές.
Όμως η διπλή νίκη, το 2019, υποψηφίων του CHP στις δημοτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα, η οποία ήταν μια πρωτοφανής ήττα για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το κόμμα του, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον Κιλιτσντάρογλου.
Ενισχυμένος απ’ αυτή την επιτυχία, ο αρχηγός του CHP κατάφερε φέτος να ενώσει πίσω του έξι σχηματισμούς της αντιπολίτευσης και να πάρει ως πριμ την υποστήριξη του κύριου φιλοκουρδικού κόμματος.
Ξέρει επίσης να περιστοιχίζεται: οι πολύ δημοφιλείς δήμαρχοι του CHP στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα, ο Εκρέμ Ιμάμογλου και ο Μανσούρ Γιαβάς, τους οποίους θέλει να διορίσει αντιπροέδρους, είναι παρόντες σχεδόν σε όλες τις προεκλογικές συγκεντρώσεις του.
Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου οφείλει εξάλλου στο δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης το «σήμα κατατεθέν» των συγκεντρώσεών του, την καρδιά που σχηματίζει με τα δάχτυλα προς το μέρος των οπαδών του.
Ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης, ένα από τα μεγάλα γεγονότα της θητείας του οποίου στην πολιτική ήταν η μεγάλη πορεία των 420 χιλιομέτρων που πραγματοποίησε το 2017 από την Άγκυρα στην Κωνσταντινούπολη για να καταγγείλει τη φυλάκιση ενός βουλευτή του κόμματός του, αρέσκεται να προτείνει υπομονή.
Ωστόσο μια από τις αφίσες της προεκλογικής εκστρατείας του ηχεί στα αυτιά των οπαδών του σαν το τέλος μιας μακράς περιόδου αναμονής: «Είμαι ο Κεμάλ, έρχομαι!»
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP