Εκδήλωση ΚΕΔΙΣΑ: «Η Ευρωατλαντική Αρχιτεκτονική Ασφαλείας και η Τουρκία»

Ομιλητές της εκδήλωσης ήταν ο Καθηγητής Γεωπολιτικής στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (ΣΣΕ) Κωνσταντίνος Γρίβας, ο Διεθνολόγος και Εκδότης της Ελληνικής Έκδοσης του περιοδικού Foreign Affairs Λουκάς Κατσώνης, ο Διεθνολόγος Δημήτρης Ιατρίδης, ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάμπρος Τζούμης και ο Διευθυντής Ερευνών του ΚΕΔΙΣΑ Δρ.Πέτρος Βιολάκης.

Ο Πρόεδρος του ΚΕΔΙΣΑ Ανδρέας Μπανούτσος κατά την σύντομη εισαγωγική του ομιλία ανέφερε ότι η Τουρκία υπό την ηγεσία του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απομακρύνεται τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο από την Δύση. Το γεγονός αυτό καταδεικνύουν μια σειρά από ενέργειες της Τουρκίας με κορυφαία εξ’ αυτών την απόφασή της να προμηθευτεί το σύγχρονο αντι-αεροπορικό πυραυλικό σύστημα S-400 από τη Ρωσία. Για την επιλογή της αυτή έχουν υπάρξει σφοδρές αντιδράσεις από τις ΗΠΑ και τα άλλα κράτη-μέλη της Ατλαντικής Συμμαχίας. Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι πληθαίνουν οι φωνές τόσο έγκριτων αναλυτών όσο και αξιωματούχων στις ΗΠΑ που ζητούν την έξωση της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ λόγω της απρόβλεπτης και απαράδεκτης συμπεριφοράς της που υπονομεύει τα συμφέροντα της Συμμαχίας.

Ο κ. Ανδρέας Μπανούτσος διατύπωσε την άποψη ότι αν υλοποιηθεί τελικά το σενάριο της αποβολής της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ, η εξέλιξη αυτή μπορεί να είναι θετική για τα Ελληνικά εθνικά συμφέροντα καθώς θα μπορεί πλέον να ενεργοποιηθεί το άρθρο 5 της Ιδρυτικής Συνθήκης του ΝΑΤΟ (Συνθήκη της Ουάσιγκτον- 4 Απριλίου 1949) περί συλλογικής άμυνας, άρθρο το οποίο παραμένει ανενεργό μέχρι σήμερα δεδομένου ότι και τα δύο κράτη (Ελλάδα και Τουρκία) είναι μέλη της Συμμαχίας.

Ο Καθηγητής Γεωπολιτικής της ΣΣΕ Κωνσταντίνος Γρίβας στην ομιλία του αναφέρθηκε ότι στο σύγχρονο πολυπολικό κόσμο η Τουρκία διεκδικεί το ρόλο μιας Μεγάλης Δύναμης η οποία επιθυμεί να δρα αυτόνομα εξυπηρετώντας τα εθνικά της συμφέροντα χωρίς να υπακούει στις προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Επισήμανε επίσης ότι η Ελλάδα μέσα σε αυτό το ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον θα πρέπει να ασκήσει μία εθνοκεντρική εξωτερική πολιτική η οποία θα την καταστήσει μεσαία δύναμη στο διεθνές σύστημα και εξισορροπητικό παράγοντα για λογαριασμό της Δύσης μιας αναθεωρητικής Τουρκίας.

Ο Διεθνολόγος Δημήτρης Ιατρίδης, κατά την εισήγησή του αναφέρθηκε στους λόγους κατά τους οποίους τα τελευταία χρόνια η Τουρκία του Ερντογάν άρχισε να απομακρύνεται από τη Δύση και να θεωρείται πλέον μία «ανελεύθερη δημοκρατία». Αναφέρθηκε επίσης ότι η απόφαση του Ερντογάν να προβεί σε αγορά του πυραυλικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία αποτέλεσε την κορωνίδα των προκλήσεων σε επίπεδο οριακής και ριψοκίνδυνης διπλωματίας από την πλευρά της Τουρκίας, απόφαση που θέτει σε αμφισβήτηση τη θέση της Τουρκίας εντός του ΝΑΤΟ.

Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάμπρος Τζούμης στην ομιλία του αφού αναφέρθηκε στο ρόλο της Τουρκίας ως ανασχετικού βραχίονα της ΕΣΣΔ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, σημείωσε ότι η Τουρκία διαθέτει τον δεύτερο ισχυρότερο στρατό εντός του ΝΑΤΟ μετά τις ΗΠΑ και επισήμανε μετά βεβαιότητας ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επιτρέψει την αποχώρηση της Τουρκίας για τους παρακάτω λόγους: Οποιαδήποτε αποχώρηση κράτους-μέλους από τη Συμμαχία, θα σημάνει την αρχή της αποδιοργάνωσής της. Πόσο μάλλον για μια χώρα με τεράστιες στρατιωτικές δυνατότητες, όπως η Τουρκία. Οποιαδήποτε τέτοια ενέργεια θα οδηγούσε σε κατακόρυφη αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της Ρωσίας, κάτι το οποίο απεύχεται η Δύση. Σε ότι αφορά τέλος τα σενάρια αποχώρησης από το ΝΑΤΟ της Τουρκίας ανέφερε ότι η Άγκυρα όχι μόνο δεν σκοπεύει να αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ αλλά διεκδικεί τη διοίκηση στην Κωνσταντινούπολη του αρχηγείου της Πρωτοβουλίας Ετοιμότητας του ΝΑΤΟ (NRI), Readiness Initiative, δύναμη που θα συμπεριλάβει 30 τάγματα, 30 πολεμικά πλοία και 30 μοίρες πολεμικών αεροσκαφών, με δυνατότητα ανάπτυξης εντός 30 ημερών.