Επιμέλεις Λ. ΛΙΓΟΥΡΙΩΤΗΣ
Με μικροβήματα προς την κατεύθυνση της ενθάρρυνσης μιας κάποιας αποκατάστασης της ειρηνευτικής διαδικασίας μεταξύ των δυο χωρών σημαδεύτηκε η πρώτη επίσημη επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου στην Αρμενία χθες, πριν την επίσκεψή του στην Αθηνα σήμερα.
Η μουσουλμανική Τουρκία και η χριστιανική Αρμενία υπέγραψαν συμφωνίες τον Οκτώβριο του 2009, με στόχο την ανάπτυξη διπλωματικών σχέσεων και το άνοιγμα των συνόρων. Εξι μήνες αργότερα, όμως, το Ερεβάν ανέστειλε την επικύρωση των συμφώνων ειρήνης, εξαιτίας της στήριξης που συνεχίζει να προσφέρει η Τουρκία στο Αζερμπαϊτζάν στη διένεξή του με την Αρμενία γύρω από τον θύλακα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Η συνάντηση Νταβούτογλου-Ναλμπαντιάν πραγματοποιήθηκε στο παρασκήνιο της συνάντησης της ομάδας Οικονομικής Συνεργασίας του Ευξείνου Πόντου (ΟΣΕΠ - BSEC).
«Ελπίζω ότι η επίσκεψή μου στο Ερεβάν θα συμβάλει στην εκπόνηση ευρύτερου σχεδίου, με στόχο την ειρήνη στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, του Καυκάσου και της Κασπίας», έγραψε χθες στον λογαριασμό του στο Twitter, ο Τούρκος ΥΠΕΞ. Ο κ. Νταβούτογλου στο ταξίδι του προς το Ερεβάν συνοδεύτηκε από τον Υφυπουργό Εξωτερικών Φεριντούν Σινιρλίογλου.
Η τελευταία επίσκεψη Τούρκου υπουργού στην Αρμενία πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 2009, όταν ο αντιπρόεδρος Αλί Μπαμπατσάν επισκέφθηκε τη χώρα. Η Τουρκία είχε κλείσει τα σύνορά της με την Αρμενία το 1993, σε ένδειξη συμπαράστασης προς το Αζερμπαϊτζάν κατά τη διάρκεια του αζερο-αρμενικού πολέμου στο Καραμπάχ. Τούρκοι επικριτές της συμφωνίας με την Αρμενία εκτιμούν ότι προδίδει τους Αζέρους.
Μικρή διαδήλωση Αρμενίων πραγματοποιήθηκε χθες στο κέντρο του Ερεβάν, με στόχο τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, ενώ ο Αρμένιος υφυπουργός Εξωτερικών είχε απεθυυνει σύσταση στον κ. Νταβούτογλου, ώστε αυτός να επισκεφθεί το Μνημείο του Ολοκαυτώματος των Αρμενίων από το Οθωμανικό Καθεστώς το 1915.
Πάντως λίγο πριν πάει στο Ερεβαν ο κ. Νταβούτογλου με μια καταγράψιμη μεν , διπλωματικά όμως »πολύ δειλή» κίνηση, χαρακτήρισε «απάνθρωπες» τις «υποχρεωτικές μετακινήσεις» (“deportations”) Αρμενίων από τους Οθωμανούς, αλλά λέξη δεν είπε για τα θύματα του ολοκαυτώματος.
Σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα της Hürriyet Daily News, ο κ. Αχμέτ Νταβούτογλου αναχωρώντας, χθες, για το Ερεβάν, απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους, εξέφρασε την ελπίδα ότι η συλλογική συνείδηση μεταξύ των δύο χωρών θα μπορούσε να επιτευχθεί με «δίκαιη μνήμη». Στην προσπάθειά του να επεξηγήσει τι εννοεί, ο κ. Νταβούτογλου πρόσθεσε : «Μιλάμε για “δίκαιη μνήμη”. Αυτό που εννοώ, είναι η υποχρέωση γνώσης των γεγονότων. Τότε μόνο μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι οι σχέσεις Τουρκίας – Αρμενίας δεν έχουν την ιστορία των γερμανο-εβραϊκών σχέσεων. Σε κάθε δρόμο, υπάρχει ένα κοινό σημείο. Αφού το ανακαλύψετε, θα συναντήσετε τις υποχρεωτικές μετακινήσεις (deportations), τις οποίες θεωρώ εντελώς λανθασμένη πρακτική των κυβερνητών της Οθωμανικής εποχής, υπό την εντολή της Επιτροπής Ένωσης και Προόδου. Ήταν απάνθρωπες».
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου, ο κ. Νταβούτογλου διέψευσε τα δημοσιεύματα ότι η Τουρκία δέχτηκε να ανοίξει τα σύνορά της με την Αρμενία, στην περίπτωση που αυτή αποσυρθεί από το Ναγκόρνο Καραμπάχ, σύμφωνα με τη Zaman.
Επιπροσθέτως η εφημερίδα Zaman διατυπώνει την εκτίμηση ότι η επίσκεψη του κ. Νταβούτογλου στην Αρμενία ήταν σημαντική στο πλαίσιο των προσπαθειών για την αναζωογόνηση της διαδικασίας εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών και προσθέτει ότι κατά τη διάρκεια των συνομιλιών τους, οι δύο πλευρές επανέλαβαν τις γνωστές τους θέσεις.
Ο ίδιος ο κ. Νταβούτογλου, χαρακτήρισε «ωφέλιμες» (beneficial) τις επαφές του που πραγματοποίησε κατά τις διάρκεια του ταξιδιού του. Τόνισε ότι τα προβλήματα δεν μπορούν να επιλυθούν με μιας στο πλαίσιο παρόμοιων συναντήσεων και ότι η λύση δεν ήταν δυνατή χωρίς διάλογο. (Haberturk )