Η ισραηλινή σημαία κυματίζει στην παλαιστινιακή πλευρά του περάσματος της Ράφα, όμως το μέλλον αυτού του σημείου διέλευσης μεταξύ της Λωρίδας της Γάζας και της Αιγύπτου αποτελεί «σπαζοκεφαλιά» για το Ισραήλ.
Πριν την άφιξη των ισραηλινών αρμάτων μάχης, η Χαμάς έλεγχε το σημείο διέλευσης της Ράφα, εισπράττοντας μεταξύ άλλων τους φόρους για τα φορτία που εισέρχονταν στον παλαιστινιακό θύλακα. Από εκεί υπάρχουν επίσης υποψίες ότι περνούσε μεγάλο μέρος του οπλοστασίου της παλαιστινιακής οργάνωσης.
Εδώ και περισσότερο από μία εβδομάδα, αυτό που από το 2005 ως το 2007 ήταν το πρώτο σημείο διέλευσης στη Λωρίδα της Γάζας που ελεγχόταν από την Παλαιστινιακή Αρχή, είναι εντελώς κλειστό.
Ο ισραηλινός στρατός έθεσε υπό τον έλεγχό του την παλαιστινιακή πλευρά του περάσματος το πρωί της 7ης Μαΐου, αφού ανακοίνωσε ότι έχει «πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες το πέρασμα της Ράφα (…) χρησιμοποιήθηκε για τρομοκρατικούς σκοπούς».
Η Αίγυπτος αρνείται να ανοίξει τη δική της πλευρά του περάσματος όσο διάστημα τα ισραηλινά στρατεύματα ελέγχουν την άλλη, όπως μετέδωσε το αιγυπτιακό τηλεοπτικό δίκτυο al Qahera που πρόσκειται στις υπηρεσίες πληροφοριών της χώρας.
Οι πρώτες συνέπειες του κλεισίματος του περάσματος είναι ανθρωπιστικές: η Ράφα ήταν ένα από τα βασικά σημεία από τα οποία περνούσε η βοήθεια για τη Γάζα, που σπαράσσεται εδώ και περισσότερους από επτά μήνες από πόλεμο.
Η Ράφα αποτελούσε σημείο εισόδου και εξόδου των εργαζομένων σε διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις, περίπου 100 φορτηγών που μετέφεραν προϊόντα και κυρίως σχεδόν του συνόλου των καυσίμων απαραίτητων για τη λειτουργία των υποδομών στον θύλακα που στερείται ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και των ανθρωπιστικών οχημάτων.
Επιφυλάξεις
Κατά συνέπεια το Ισραήλ αναζητεί έναν εταίρο για να ξανανοίξει το πέρασμα της Ράφα. Μια δύσκολη αναζήτηση, καθώς υπάρχουν πολλά πολιτικά και στρατηγικά διακυβεύματα.
Ήδη μία ημέρα αφού ο ισραηλινός στρατός το έθεσε υπό τον έλεγχό του η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz ανέφερε ότι το Ισραήλ ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο και τις ΗΠΑ για να αναλάβει τη διαχείριση του περάσματος μια ιδιωτική, αμερικανική εταιρεία.
Το σχέδιο αυτό, για το οποίο η Ουάσινγκτον δηλώνει ότι δεν είναι ενήμερη, έχει προκαλέσει σκεπτικισμό σε πολλούς αναλυτές, οι οποίοι εκτιμούν πως οι ένοπλες παλαιστινιακές οργανώσεις θα είναι αντίθετες σε αυτό και θα στοχοθετήσουν το πέρασμα, καθιστώντας αδύνατες τις διελεύσεις.
Ήδη μετά την έναρξη των χερσαίων επιχειρήσεων του Ισραήλ στη Ράφα, η Χαμάς έχει αναλάβει την ευθύνη για πολλά πλήγματα με ρουκέτες εναντίον του περάσματος.
Όπως μετέδωσαν μέσα ενημέρωσης, την Τετάρτη το Κάιρο αρνήθηκε ισραηλινή πρόταση να επαναλειτουργήσει το πέρασμα και να συμμετάσχει στη λειτουργία του, ακόμη και στην υποθετική περίπτωση της αποχώρησης των ισραηλινών στρατευμάτων.
Ισραηλινά και παλαιστινιακά μέσα ενημέρωσης αναφέρθηκαν και σε μια άλλη πρόταση του Ισραήλ, αυτή τη φορά προς την Παλαιστινιακή Αρχή: να αναλάβει επισήμως τα κλειδιά του περάσματος, αλλά να διαχειρίζεται τη λειτουργία του μαζί με έναν ουδέτερο παλαιστινιακό παράγοντα, όπως η Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού.
Η Παλαιστινιακή Αρχή αρνήθηκε, απαντώντας ότι δέχεται μόνο να αναλάβει τον πλήρη έλεγχο του σημείου διέλευσης.
ΕΕ ή ΟΗΕ;
Μετά την αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Λωρίδα της Γάζας το 2005 και έπειτα από συμφωνία για την οποία εργάστηκε και η Ουάσινγκτον, τη διαχείριση του περάσματος της Ράφα ανέλαβε η Παλαιστινιακή Αρχή με την παρουσία μιας ευρωπαϊκής αποστολής, της EU-BAM (European Border Assistance Mission), με το Ισραήλ να έχει δικαίωμα παρακολούθησης των δραστηριοτήτων.
Το Ισραήλ προσέγγισε και τώρα την EU-BAM, όπως δήλωσε ευρωπαϊκή πηγή από την Ιερουσαλήμ, η οποία πρόσθεσε ότι οι Ευρωπαίοι αρνούνται να συμμετέχουν στη διαχείριση του περάσματος, αν δεν εμπλέκεται σε αυτή και η Παλαιστινιακή Αρχή, με βάση τον μηχανισμό του 2005.
Ο ΟΗΕ θα μπορούσε να είναι ο ιδανικός συνεργάτης: η υπηρεσία του αρμόδια για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA) δεν έχει διαχειριστεί ποτέ το σημείο διέλευσης, όμως έχει διαδραματίσει στο παρελθόν σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της βοήθειας που περνά από αυτό.
Όμως οι Ισραηλινοί δεν επιθυμούν να της εμπιστευθούν τη διαχείριση του περάσματος της Ράφα, κυρίως καθώς εδώ και μήνες κατηγορούν την UNRWA ότι συνεργάζεται με τη Χαμάς.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφίες αρχείου Reuters