Μπορεί οι μάχες μεταξύ των Σύρων ανταρτών και των κυβερνητικών δυνάμεων να έχουν μειωθεί σε ένταση στη Συρία, χάρη κυρίως στη ρωσοτουρκική εκεχειρία, όμως η σύγκρουση μεταφέρθηκε στη Λιβύη, όπου μισθοφόροι και από τις δύο πλευρές συγκρούονται σε έναν πόλεμο δι’ αντιπροσώπων μεταξύ της Μόσχας και της Άγκυρας.
Η Τουρκία στηρίζει τόσο τους Σύρους αντάρτες όσο και την κυβέρνηση εθνικής ενότητας της Λιβύης, την οποία αναγνωρίζει και ο ΟΗΕ. Από την άλλη πλευρά η Ρωσία στηρίζει τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ αλλά και τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, τον ισχυρό άνδρα της ανατολικής Λιβύης, ο οποίος ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο μια επιχείρηση για την κατάληψη της Τρίπολης.
Η πρόσφατη προσέγγιση μεταξύ Δαμασκού και Χάφταρ είναι απόδειξη της αυξανόμενης επικάλυψης των δύο συγκρούσεων.
Στις αρχές Μαρτίου η παράλληλη κυβέρνηση του Χάφταρ, που έχει την έδρα της στην ανατολική Λιβύη, άνοιξε πρεσβεία στη Δαμασκό, όπου η λιβυκή πρεσβεία παρέμενε κλειστή από το 2012. Εξάλλου πτήσεις συνδέουν τη Δαμασκό με τη Βεγγάζη, προπύργιο του στρατάρχη.
Σύμφωνα με πρόσφατη απόρρητη έκθεση του ΟΗΕ, οι πτήσεις αυτές της ιδιωτικής, συριακής εταιρείας Cham Winfs επέτρεψαν την αποστολή εκατοντάδων μισθοφόρων στο λιβυκό μέτωπο.
Η έκθεση αυτή των ειδικών, που έχουν αναλάβει να εποπτεύουν την εφαρμογή του εμπάργκο στις εισαγωγές όπλων που έχει επιβληθεί στη Λιβύη, αναφέρει ότι συνολικά 33 πτήσεις έχουν πραγματοποιηθεί από την 1η Ιανουαρίου.
“Σύμφωνα με πηγές επί του πεδίου, ο αριθμός των Σύρων μαχητών που στηρίζουν τις επιχειρήσεις του στρατάρχη Χάφταρ είναι τουλάχιστον 2.000”, διευκρινίζεται στην έκθεση.
Η ομάδα ειδικών τονίζει ότι έχει ενημερωθεί πως κάποιοι από τους μαχητές αυτούς μετέβησαν στη Λιβύη μέσω της Cham Wings με τρίμηνα “συμβόλαια”. Η ίδια πηγή προσθέτει ότι τους μισθοφόρους στρατολόγησε η ιδιωτική, ρωσική εταιρεία Wagner για λογαριασμό του Χάφταρ.
Η Μόσχα αρνείται τον ρόλο της στην παρουσία Ρώσων μισθοφόρων στη Λιβύη.
“Κοινός εχθρός”
Επισήμως η κυβέρνηση της Δαμασκού δεν σχολιάζει το θέμα. Όμως όταν ρωτήθηκε από την ομάδα των ειδικών του ΟΗΕ, διαβεβαίωσε ότι οι πτήσεις αυτές της Cham Wings προς τη Βεγγάζη αφορούν “τη μεταφορά πολιτών, κυρίως Σύρων που ζουν στη Λιβύη”. Ωστόσο οι ειδικοί αμφισβητούν την ακρίβεια της απάντησης.
Η Δαμασκός και ο Χάφταρ συνεργάζονται γιατί έχουν “έναν κοινό εχθρό”: την Τουρκία, δήλωσε ο Σάμουελ Ραμάνι, ερευνητής στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Για τη Ρωσία “στόχος είναι να προειδοποιήσει την Τουρκία ότι μπορεί να προχωρήσει σε ασύμμετρα αντίποινα σε απάντηση στις τουρκικές στρατιωτικές ενέργειες στη Συρία, με κλιμάκωση της κατάστασης στη Λιβύη”.
Τότε η Άγκυρα θα βρισκόταν αντιμέτωπη με διπλό μέτωπο, που θα ωθούσε “στα άκρα τις ικανότητές της”, πρόσθεσε.
Χιλιάδες “μισθοφόροι”
Επικαλούμενοι “κάποιες πηγές” οι εδικοί του ΟΗΕ εκτιμούν τον συνολικό αριθμό των Σύρων μαχητών στη Λιβύη σε περίπου 5.000. “Σε αυτούς περιλαμβάνονται όσοι στρατολογήθηκαν από την Τουρκία υπέρ της κυβέρνησης εθνικής ενότητας”, επεσήμανε η έκθεση.
Η Τουρκία που στηρίζει την κυβέρνηση εθνικής ενότητας παραδέχθηκε ότι έχει στείλει στρατεύματα να πολεμήσουν στη Λιβύη, χωρίς να διευκρινίζει τον αριθμό τους.
Ο διευθυντής του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Ράμι Άμπντελ Ράχμαν έκανε λόγο για έως και 9.000 μισθοφόρους που έχει στείλει η Άγκυρα στη Λιβύη, ανάμεσά τους και δεκάδες έφηβοι ηλικίας 16 με 18 ετών.
Περίπου “3.300 άλλοι μαχητές εκπαιδεύονται αυτή η στιγμή σε τουρκικά στρατόπεδα” αναμένοντας να σταλούν με τη σειρά τους στο μέτωπο, νότια της Τρίπολης, συνέχισε ο Άμπντελ Ράχμαν.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι μισθοφόροι αυτοί ανήκουν στον “Εθνικό Στρατό”, ένα συνασπισμό ομάδων των Σύρων ανταρτών που στηρίζονται από την Τουρκία και έχουν την έδρα τους στη βορειοδυτική Συρία, κυρίως στην Ιντλίμπ, την Αφρίν και την Αζάζ.
Εξάλλου ο διευθυντής του Παρατηρητηρίου εκτίμησε σε 298, εκ των οποίων 17 έφηβοι, τον αριθμό των φιλοτούρκων Σύρων μαχητών που έχουν σκοτωθεί σε μάχες στη Λιβύη.
“Μοιάζει ότι οι δυνάμεις αυτές είναι μισθοφόροι που προσπαθούν να γλιτώσουν από τη φτώχεια, την ανεργία και τις στερήσεις στη Συρία”, εξήγησε ο Σάμουελ Ραμάνι.
Στρατολογήθηκαν από τη Ρωσία στη Συρία και μάχονται στο πλευρό μελών της εταιρείας Wagner στη Λιβύη, πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που στηρίζουν τον Χάφταρ, προσπαθούν να στρατολογήσουν και Σουδανούς μισθοφόρους.
Διότι στη Λιβύη, όπως και στη Συρία, οι παρεμβάσεις των ξένων στρατευμάτων δεν περιορίζονται στη Ρωσία και την Τουρκία.
Πηγή: AFP/ΑΠΕ-ΜΠΕ