Επαναλαμβάνονται σήμερα στη Γενεύη οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για τη Συρία, την ώρα που επί του πεδίου η εκεχειρία κινδυνεύει να καταρρεύσει και το καθεστώς οργανώνει βουλευτικές εκλογές στις περιοχές που ελέγχει.
Αυτός ο νέος κύκλος ενδοσυριακών διαπραγματεύσεων, που αναμένεται να διαρκέσει ένα δεκαήμερο, πραγματοποιείται τρεις εβδομάδες έπειτα από έναν πρώτο κύκλο συνομιλιών στον οποίο δεν σημειώθηκε μεγάλη πρόοδος.
«Η προσεχής φάση των διαπραγματεύσεων της Γενεύης είναι καθοριστική, καθώς θα επικεντρωθεί στο θέμα της πολιτικής μετάβασης, της διακυβέρνησης και των συνταγματικών» αρχών, προειδοποίησε τη Δευτέρα τη Δαμασκό ο μεσολαβητής του ΟΗΕ στη Συρία Στάφαν ντε Μιστούρα.
Το χάσμα παραμένει τεράστιο μεταξύ του καθεστώτος και της αντιπολίτευσης όσον αφορά το θέμα της πολιτικής μετάβασης: η αντιπολίτευση ζητεί τη συγκρότηση ενός εκτελεστικού οργάνου που θα έχει όλες τις εξουσίες, αλλά από το οποίο θα εξαιρείται ο Ασαντ. Το καθεστώς ζητεί διευρυμένη κυβέρνηση στα μέλη της αντιπολίτευσης η οποία να τελεί υπό την προεδρία του ‘Ασαντ.
Η επανάληψη των διαπραγματεύσεων συμπίπτει με τις βουλευτικές εκλογές που το καθεστώς του Μπασάρ αλ-‘Ασαντ οργανώνει σήμερα στις περιοχές που ελέγχει. Πρόκειται για τη δεύτερη ψηφοφορία από την έναρξη του πολέμου το 2011, η οποία καταγγέλλεται ως «παράνομη» από την αντιπολίτευση και τις δυτικές χώρες. Τα εκλογικά τμήματα άνοιξαν στις 07.00 τοπική ώρα (και ώρα Ελλάδας) και θα κλείσουν 12 ώρες αργότερα, εκτός αν η εκλογική επιτροπή αποφασίσει παράταση της διαδικασίας «λόγω προσέλευσης» των ψηφοφόρων.
Ο ντε Μιστούρα διατύπωσε χθες στο Συμβούλιο Ασφαλείας την ανησυχία του για την κλιμάκωση των μαχών στη Συρία που απειλεί την επανάληψη των διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με διπλωμάτες. Απευθυνόμενος στο Συμβούλιο μέσω τηλεδιάσκεψης από την Τεχεράνη, ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία εξέφρασε λύπη για την «αύξηση της βίας» εκτιμώντας ωστόσο ότι η κλιμάκωσή της κυρίως στη Χάμα, τη Δαμασκό και το Χαλέπι (στο βορρά) «παραμένει περιορισμένη».
Η εκεχειρία στη Συρία δείχνει πράγματι όλο και πιο εύθραυστη, καθώς το καθεστώς, οι τζιχαντιστές και οι αντάρτες ετοιμάζονται για μια καθοριστική μάχη στην επαρχία του Χαλεπίου.
Η Ουάσινγκτον, το Παρίσι και η Τεχεράνη εκφράζουν ανησυχία για την πρόσφατη επανάληψη της βίας και για πιθανή παραβίαση της εκεχειρίας που γενικά τηρείται από τις 27 Φεβρουαρίου έπειτα από πρωτοβουλία των Ρώσων και των Αμερικανών.
Ο διευθυντής του Συριακού Παρατηρητηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Ραμί Αμπντέλ Ραχμάν έκανε λόγο για «αξιοσημείωτη επιδείνωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων, κυρίως στην επαρχία του Χαλεπίου, σε σχέση με τον Μάρτιο».
Η εκεχειρία έδωσε ελπίδες
Οι μάχες μαίνονται μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των συμμάχων τους, όπως η Ρωσία, από τη μια πλευρά και των τζιχαντιστών της Αλ Κάιντα και των ανταρτών συμμάχων από την άλλη σε διάφορα μέτωπα κατά μήκος της εθνικής οδού που συνδέει το Χαλέπι με τη Δαμασκό.
Κατακερματισμένη επαρχία μεταξύ του καθεστώτος, των ανταρτών, των τζιχαντιστών και των Κούρδων, «το Χαλέπι κρατά το κλειδί της ειρήνης και του πολέμου στη Συρία», δήλωσε ο διευθυντής του Παρατηρητηρίου.
Όπως η τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος, και το Μέτωπο Αλ Νόσρα έχει αποκλειστεί από τη συμφωνία παύσης των εχθροπραξιών. Ωστόσο πολεμά στο πλευρό των οργανώσεων ανταρτών που μετέχουν στην εκεχειρία.
Οι συνοικίες που τελούν υπό τον έλεγχο των ανταρτών στην ίδια την πόλη βομβαρδίστηκαν από συριακά αεροσκάφη τη Δευτέρα, ενώ μετά την παύση των εχθροπραξιών, οι επιδρομές του συριακού στρατού μειώθηκαν σημαντικά.
Καμιά αεροπορική επιδρομή δεν έγινε χθες, αλλά ο κόσμος φοβάται να βγει από το σπίτι. «Έφυγα στην Τουρκία το 2014 με την οικογένειά μου έπειτα από φονικές επιδρομές ανατολικά του Χαλεπίου. Επέστρεψα αφότου άρχισε να ισχύει η εκεχειρία, αλλά σήμερα φοβάμαι μήπως ξανασυμβεί το ίδιο», δήλωσε ο Αμπού Μοχάμαντ, ένας 38χρονος κάτοικος.
Ο πρωθυπουργός της Συρίας Ουάελ αλ-Χάλκι προειδοποίησε την Κυριακή ότι η κυβέρνηση και οι «ρώσοι εταίροι» της ετοιμάζονται να ξεκινήσουν επιχείρηση για την ανακατάληψη του Χαλεπίου.
Στην Ουάσινγκτον, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μαρκ Τόνερ εξέφρασε την «ανησυχία» των ΗΠΑ για τις επιχειρήσεις που προετοιμάζονται με στόχο τον έλεγχο του Χαλεπίου «ενώ υπάρχουν εκεί ομάδες της αντιπολίτευσης που μετέχουν στην παύση των εχθροπραξιών. Όλοι πρέπει να επικεντρωθούν στο Μέτωπο αλ-Νόσρα και το ΙΚ», δήλωσε.
Ανησυχία υπάρχει και στην Τεχεράνη, τον κύριο σύμμαχο του Ασαντ στην περιοχή, η οποία κατήγγειλε παραβιάσεις της εκεχειρίας κατά τη διάρκεια της χθεσινής επίσκεψης του ντε Μιστούρα.
Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ θορυβήθηκε επίσης από τις απειλές για κατάρρευση της εκεχειρίας στη Συρία, η οποία διευκόλυνε την προώθηση της ανθρωπιστικής βοήθειας στον πληθυσμό. «Η εκεχειρία έδωσε στον κόσμο κάτι περισσότερο από μια απλή πρόσβαση στην αγορά, τού έδωσε πρόσβαση στη βοήθεια, του έδωσε ελπίδα», δήλωσε ο δεύτερος στην ιεραρχία του διεθνούς οργανισμού Μάθιου Χόλινγουορθ. «Και το τέλος της εκεχειρίας θα έσβηνε αυτή την ελπίδα».