Σύνοδος ΥΠΑΜ στη Ρώμη για την τύχη των ξένων τζιχαντιστών

Υπουργοί Άμυνας χωρών-μελών του διεθνούς αντιτζιχαντιστικού συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ που δρα στη Συρία και το Ιράκ θα συναντηθούν την Τρίτη στη Ρώμη, προκειμένου να συζητήσουν για τη συνέχεια της κοινής δράσης τους αλλά και για την τύχη των μελών της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) που έχουν αιχμαλωτιστεί στη Συρία. «Η μάχη δεν έχει τελειώσει», τόνισε την Κυριακή ο αμερικανός υπουργός Άμυνας Τζιμ Μάτις, μιλώντας σε δημοσιογράφους πάνω στο αεροσκάφος με το οποίο ταξίδευε προς τη Ρώμη.

Το ακανθώδες ζήτημα της τύχης των ξένων μαχητών του ΙΚ, όπως οι δύο βρετανοί τζιχαντιστές που αιχμαλωτίστηκαν τον Ιανουάριο από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (ΣΔΔ), θα βρεθεί στο επίκεντρο των συζητήσεων, ανέφερε η Κάθι Γουίλμπαρτζερ, μια ανώτερη αξιωματούχος του αμερικανικού Πενταγώνου. Οι ΗΠΑ έχουν ξεκαθαρίσει ότι η μεταγωγή των δύο βρετανών πολιτών, του Αλεξάντα Έιμον Κότι και του Ελ Σάφι Ελ Σέιχ -μελών μιας τετράδας που οι όμηροι των τζιχαντιστών αποκαλούσαν «Beatles», λόγω της αγγλικής προφοράς τους- στην αμερικανική στρατιωτική φυλακή στο Γουαντάναμο αποκλείεται. Ενώ η βρετανική κυβέρνηση έχει αφήσει να εννοηθεί πως δεν θα επιθυμούσε να επιστρέψουν στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Συνεργαζόμαστε με τον συνασπισμό όσον αφορά το ζήτημα των αιχμαλώτων ξένων μαχητών και γενικά, αναμένουμε ότι οι κρατούμενοι αυτοί θα επιστρέψουν στις χώρες προέλευσής τους», ανέφερε η Γουίλμπαρτζερ, αξιωματούχος αρμόδια για τη διεθνή ασφάλεια στο αμερικανικό υπουργείο Άμυνας, η οποία συνοδεύει τον Μάτις στο ταξίδι. Το Λονδίνο όμως δεν θα ήθελε επ’ ουδενί οι δύο αιχμάλωτοι – που κατηγορούνται ότι ήταν οι φύλακες και οι δήμιοι περίπου είκοσι ομήρων των τζιχαντιστών που εντέλει αποκεφαλίστηκαν, ανάμεσά τους και δυτικών, όπως οι αμερικανοί δημοσιογράφοι Τζέιμς Φόλεϊ και Στίβεν Σότλοφ και ο αμερικανός εργαζόμενος σε οργάνωση αρωγής Πίτερ Κάσιγκ- να επιστρέψουν στο βρετανικό έδαφος.

Από την άλλη, οι ΗΠΑ δεν θέλουν οι αιχμάλωτοι ξένοι τζιχαντιστές να παραμείνουν στη Συρία, όπου η κατάσταση δεν θεωρούν ότι έχει σταθεροποιηθεί σε βαθμό που να μπορούν να δοθούν εγγυήσεις ότι οι τζιχαντιστές δεν θα μπορέσουν να ξαναπάρουν τα όπλα, ενώ τα κέντρα κράτησης των αιχμάλωτων μαχητών των ΣΔΔ είναι ξέχειλα. Στα κέντρα αυτά κρατούνται χιλιάδες μέλη του ΙΚ, ανάμεσά τους εκατοντάδες ξένοι. Πολλοί αιχμαλωτίστηκαν ή παραδόθηκαν όταν αποσπάστηκε από τους τζιχαντιστές η Ράκα.

Οι υπουργοί Άμυνας «έχουν την υποχρέωση και την ευκαιρία να εξηγήσουν τη σοβαρότητα της αποστολής» και «να εξασφαλίσουν ότι θα υπάρξει απάντηση σε αυτό το πρόβλημα», σύμφωνα με τη Γουίλμπαρτζερ.

Τα νομικά προβλήματα είναι πολλά. Οι περισσότερες από τις χώρες, ανάμεσά τους και οι ΗΠΑ, εμφανίζονται απρόθυμες να παραλάβουν τους κρατούμενους εάν δεν έχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία για να τους παραπέμψουν στη δικαιοσύνη, κάτι μάλλον δύσκολο. Παρότι αμερικανοί αξιωματούχοι λένε πως η μεταγωγή των δύο από τους «Μπιτλς» στο Γουαντάναμο αποκλείεται, η ενδεχόμενη χρήση αυτής της φυλακής για την κράτηση άλλων τζιχαντιστών παραμένει ανοικτή.

Ωστόσο αξιωματούχοι και ακτιβιστές εναντιώνονται στη χρήση της διαβόητης φυλακής του Γουαντάναμο.

Ο γάλλος δημοσιογράφος Νικολά Ενάν, που υπήρξε όμηρος των τζιχαντιστών για 10 μήνες, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Associated Press ότι θέλει να αποδοθεί δικαιοσύνη και ότι οι δύο αιχμάλωτοι πρέπει να δικαστούν στη Βρετανία, όχι να μεταφερθούν στο Γουαντάναμο, διότι η εκδίκηση απλά θα φέρει κι άλλη βία. «Αυτό που θέλω είναι δικαιοσύνη, και το Γουαντάναμο είναι μια άρνηση της δικαιοσύνης», τόνισε ο Ενάν μιλώντας στο AP.

Η συνάντηση της Ρώμης θα γίνει έπειτα από αυτή των επικεφαλής της διπλωματίας 14 χωρών-μελών του συνασπισμού τη Δευτέρα στο Κουβέιτ.