Στις 15:00 ( ώρα Βρυξελλών) αναμένεται να ξεκινήσει η ειδική Σύνοδος Κορυφής, όπου θα τεθεί το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου και της τουρκικής παραβατικότητας.
Διμερείς επαφές ξεκίνησε πριν από λίγο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, καθώς σε εξέλιξη βρίσκεται η συνάντησή του με τον Πορτογάλο πρωθυπουργό Αντόνιο Κόστα.
Πριν από την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο κ. Μισέλ θα έχει συνάντηση με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Εν συνεχεία ο Έλληνας πρωθυπουργός θα έχει συνομιλίες με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
Στο τραπέζι της διήμερης Συνόδου Κορυφής θα τεθούν οι σχέσεις της ΕΕ με την Κίνα, η πανδημία, η υπόθεση Ναβάλνι, η Λευκορωσία, η κλιμάκωση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, η ενιαία αγορά και το Brexit. Το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου θα συζητηθεί την πρώτη ημέρα κατά τη διάρκεια του δείπνου, όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην επιστολή πρόσκλησης που απέστειλε στους 27 ηγέτες των κρατών-μελών.
«Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε χώρο για εποικοδομητικό διάλογο με την Τουρκία για την επίτευξη σταθερότητας και ασφάλειας σε ολόκληρη την περιοχή και να διασφαλίσουμε τον πλήρη σεβασμό της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών μελών της ΕΕ. Αυτό θα είναι δυνατό μόνο εάν η Τουρκία δεσμευτεί εποικοδομητικά. Όλες οι επιλογές παραμένουν στο τραπέζι για να υπερασπιστούν τα νόμιμα συμφέροντα της ΕΕ και των κρατών μελών της», ανέφερε στην επιστολή του ο κ. Μισέλ.
Ο δρόμος είναι στενός για τους 27: δεν πρέπει να υπονομεύσουν τις συνομιλίες για την επανάληψη των οποίων δεσμεύθηκαν η Αθήνα και η Άγκυρα, αλλά προτίθενται να αποστείλουν αυστηρό μήνυμα προς τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και να εκφράσουν την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα και την Κύπρο, σχολιάζει το Γαλλικό Πρακτορείο (AFP).
«Υπάρχει ομόφωνη βούληση αποκατάστασης υγιών σχέσεων με την Τουρκία, αλλά υπάρχουν όροι», σχολίασε Ευρωπαίος διπλωμάτης. «Πρέπει να βρούμε τα κατάλληλα εργαλεία, το κατάλληλο χρονοδιάγραμμα και το κατάλληλο πολιτικό μήνυμα», πρόσθεσε.
Σε περίπτωση άμβλυνσης της έντασης στην περιοχή, η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει έτοιμη να επαναλάβει τις συνομιλίες για την τελωνειακή ένωση με την Τουρκία και για το καθεστώς της βίζας.
Οι 27 κρίνουν θετική την απόφαση της Άγκυρας για την αποχώρηση του Oruc Reis. «Όμως δεν έχουμε δει τις ίδιες διαθέσεις απέναντι στην Κύπρο», τόνισε Ευρωπαίος αξιωματούχος.
«Σήμερα οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν χαράξει κόκκινες γραμμές με τον πρόεδρο Ερντογάν στο Αιγαίο, την Λιβύη, ακόμη και στον Ναγκόρνο Καραμπάχ. Μόνο οι Ευρωπαίοι δεν το έχουν κάνει προς το παρόν και ο πρόεδρος Ερντογάν το εκμεταλλεύεται για να προωθήσει τα πιόνια του», υποστηρίζει ο Πιερ Ραζού, ακαδημαϊκός διευθυντής του Fondation méditerranéenne d’études stratégiques (Μεσογειακό Ίδρυμα Στρατηγικών Μελετών).
Η απεμπλοκή των κυρώσεων κατά του Μινσκ
Η θέση των Ευρωπαίων θα είναι καθοριστική για την απεμπλοκή των κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας, ένα πακέτο που είναι έτοιμο εδώ και εβδομάδες, αλλά μπλοκάρεται από την Κύπρο, η οποία ζητεί αυξημένη αυστηρότητα απέναντι στην Άγκυρα.
«Πρέπει να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη με την Κύπρο για να προχωρήσουμε με την Λευκορωσία», σχολίαζε Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Κατάλογος από σαράντα περίπου αξιωματούχους της Λευκορωσίας, που κατηγορούνται για την καταστολή της αντιπολίτευσης ή τη νοθεία του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών έχει καταρτισθεί από τις Βρυξέλλες, αλλά πρέπει να εγκριθεί ομοφώνως από τα κράτη μέλη της Ένωσης. Υπό συζήτησιν είναι πιθανόν να τεθεί το αν στα πρόσωπα αυτά θα περιληφθεί ο Αλεξάντρ Λουκασένκο, όπως συνέβη με τον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο, τον οποίο δεν αναγνωρίζει ως πρόεδρο η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η αυριανή, δεύτερη ημέρα της συνόδου κορυφής, θα αφιερωθεί στην οικονομία. Οι συνομιλίες θα διεξαχθούν με φόντο τις δύσκολες διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την έγκριση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού 2021-27 ύψους 1.000 δισεκατομμυρίων ευρώ και ο δανεισμός 750 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ανάταξη των ευρωπαϊκών οικονομιών που έχουν βυθιστεί στην ύφεση εξαιτίας της επιδημίας του κορονοϊού.
Οι ευρωβουλευτές, αντίθετοι με τις δραστικές περικοπές σειράς προγραμμάτων, όπως το Erasmus, ζητούν αύξηση του πακέτου κατά 100 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό κρίνεται μη αποδεκτό από τους «σφιχτούς» (Ολλανδία, Δανία, Σουηδία, Αυστρία).
Οι ευρωβουλευτές δεν είναι επίσης ικανοποιημένοι από τις προβλεπόμενες ρυθμίσεις περί αιρεσιμότητας ανάμεσα στην χορήγηση των πόρων και τον σεβασμό του κράτους δικαίου, ρυθμίσεις που θεωρούν ότι δεν είναι επαρκείς.
Οι κυβερνήσεις επιμένουν ότι ο διακύβευμα είναι μεγάλο και ο χρόνος πιέζει. Το θέμα θα συζητηθεί ατύπως και σήμερα κατά την συνάντηση με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι.
Το Brexit θα βρίσκεται επίσης στο μενού των συζητήσεων, καθώς οι 27 θα εξετάσουν την πορεία των διαπραγματεύσεων για την μελλοντική σχέση της Ένωσης με το Λονδίνο.
Ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Στέφαν Λέβεν θα απουσιάζει από τις εργασίες της συνόδου κορυφής λόγω οικογενειακού πένθους, ενώ ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν θα είναι παρών κατά την δεύτερη ημέρα λόγω υποχρεώσεων στην Γαλλία.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP