Η Σομαλία βυθίζεται σε πολιτική κρίση: η αντιπολίτευση ανακοίνωσε ότι θεωρεί πλέον παράνομο τον πρόεδρο Φαρμάτζο αφού ολοκληρώθηκε χθες Κυριακή η θητεία του ενώ δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία για τη διεξαγωγή νέων εκλογών.
“Από τις 8 Φεβρουαρίου το συμβούλιο των υποψηφίων της αντιπολίτευσης δεν αναγνωρίζει πλέον τον Φαρμάτζο ως νόμιμο πρόεδρο”, και “δεν θα δεχθεί κανενός είδους παράταση της θητείας του υπό πίεση”, ανακοίνωσε χθες το βράδυ ένας συνασπισμός στον οποίο συμμετέχουν πολλοί αξιωματούχοι που φιλοδοξούσαν να είναι υποψήφιοι στις προεδρικές εκλογές.
Μετά την εξέλιξη αυτή επιδεινώνεται η αστάθεια στη Σομαλία, όπου η εύθραυστη ομοσπονδιακή κυβέρνηση, που είναι αντιμέτωπη με τους ακραίους ισλαμιστές αντάρτες σεμπάμπ, δεν ελέγχει παρά ένα μέρος της χώρας, παρά τη στήριξη της δύναμης της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία (Amisom).
Το υπόβαθρο
Στις 17 Σεπτεμβρίου ο πρόεδρος Μοχάμεντ Αμπντουλαχί Μοχάμεντ, γνωστός και ως Φαρμάτζο, είχε καταλήξει σε συμφωνία με πέντε περιφερειακούς ηγέτες και τον δήμαρχο του Μογκαντίσου για τη διεξαγωγή εκλογών πριν το τέλος της θητείας του στις 8 Φεβρουαρίου.
Αυτή η συμφωνία εγκατέλειπε την υπόσχεση “ενός άνδρα, μιας ψήφου”, ενός φιλόδοξου στόχου που είχε θέσει η Σομαλία για τη διεξαγωγή των πρώτων εντελώς δημοκρατικών εκλογών στη χώρα από το 1969. Ο λόγος για την ακύρωση της άμεσης εκλογής προέδρου ήταν κυρίως πολιτικές διαφωνίες αλλά και ζητήματα ασφαλείας.
Βάσει της νέας συμφωνίας του Φαρμάτζο με τους περιφερειακούς ηγέτες στη Σομαλία θα διεξάγονταν έμμεσες εκλογές, με βάση ένα περίπλοκο σύστημα σύμφωνα με το οποίο ειδικοί αντιπρόσωποι που έχουν επιλεγεί από τους επικεφαλής των φυλών εκλέγουν τους βουλευτές, οι οποίοι στη συνέχεια ψηφίζουν τον πρόεδρο της χώρας.
Όμως και αυτή η διαδικασία περιήλθε σε αδιέξοδο: οι συνομιλίες μεταξύ της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των κρατιδίων κατέληξαν την Παρασκευή χωρίς συμφωνία, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για την αποτυχία των διαπραγματεύσεων.
Η συμμαχία των υποψηφίων της αντιπολίτευσης ζητεί πλέον από τον Φαρμάτζο να “σεβαστεί το Σύνταγμα” αλλά και να συσταθεί ένα εθνικό μεταβατικό συμβούλιο που θα αποτελείται από τους προέδρους των δύο σωμάτων της βουλής, περιφερειακούς ηγέτες και προσωπικότητες της κοινωνίας των πολιτών ώστε να οδηγηθεί η Σομαλία σε εκλογές.
“Επανάληψη του διαλόγου”
Ο ΟΗΕ, οι ΗΠΑ, η ΕΕ, η Amisom και άλλοι διεθνείς εταίροι της Σομαλίας αντέδρασαν με την έκδοση κοινού ανακοινωθέντος σήμερα. Με αυτό εξηγούν ότι “πιστεύουν πως είναι ακόμη εφικτή η επίτευξη συμφωνίας” και ζητούν από τις διάφορες πλευρές “να επαναλάβουν γρήγορα τον διάλογο” προκειμένου να μπορέσουν να διεξαχθούν εκλογές “το συντομότερο δυνατό”.
Το Μογκαντίσου ήταν ήρεμο σήμερα, όμως κάποιοι δρόμοι είχαν κλείσει, κυρίως αυτοί που οδηγούν στο κοινοβούλιο μετά την ένταση που επικράτησε το βράδυ της Κυριακής προς Δευτέρα: υποστηρικτές της αντιπολίτευσης πυροβόλησαν στον αέρα για να γιορτάσουν τη λήξη της θητείας του Φαρμάτζο.
Αρκετές πηγές δήλωσαν ότι είναι προγραμματισμένη σήμερα συνεδρίαση του κοινοβουλίου με το θέμα αυτό. Συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν επίσης στο προεδρικό μέγαρο και το γραφείο του πρωθυπουργού, όμως προς το παρόν η κυβέρνηση δεν έχει κάνει καμία ανακοίνωση.
Στα τέλη Ιανουαρίου ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Σομαλία Τζέιμς Σγουάν είχε προειδοποιήσει ότι η χώρα κινδυνεύει να βρεθεί σε μια “απρόβλεπτη κατάσταση”, αν λήξει η θητεία του Φαρμάτζο προτού υπάρξει συμφωνία για τη διεξαγωγή εκλογών.
Η Σομαλία είναι βυθισμένη στην αστάθεια από το 1991 και την πτώση του στρατιωτικού καθεστώτος του προέδρου Σίαντ Μπαρέ, ο οποίος είχε ωθήσει τη χώρα σε έναν πόλεμο μεταξύ φυλών, τον οποίο ακολούθησε η εξέγερση των ακραίων ισλαμιστών ανταρτών σεμπάμπ, οι οποίοι έχουν δηλώσει πίστη στην αλ Κάιντα.
Οι σεμπάμπ εκδιώχθηκαν από το Μογκαντίσου το 2011 από τις δυνάμεις της Αφρικανικής Ένωσης, όμως εξακολουθούν να ελέγχουν μεγάλες περιοχές της Σομαλίας από όπου εξαπολύουν επιθέσεις. Χθες από την έκρηξη μιας νάρκης που είχαν τοποθετήσει σκοτώθηκαν οκτώ Σομαλοί στρατιώτες, ανάμεσά τους και ένα υψηλόβαθμο στέλεχος των υπηρεσιών Πληροφοριών του στρατού.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφία αρχείου Reuters