Ο επονομαζόμενος «στρατηγός Αρμαγεδδών» για την ωμότητά του, ο Σεργκέι Σουροβίκιν είναι ένας από τους «εμβληματικούς» στρατιωτικούς διοικητές της ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας. Αλλά οι σχέσεις με την μισθοφορική εταιρεία Wagner και τον αρχηγό της Γεβγκένι Πριγκόζιν του στοίχισαν την θέση του. Τουλάχιστον προς το παρόν.
«Ο στρατηγός Σεργκέι Σουροβίκιν απαλλάχθηκε των καθηκόντων του», μετέδωσε σήμερα το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ria Novosti επικαλούμενο στρατιωτική πηγή.
Από την σύντομη στάση της Wagner, ο στρατηγός Σουροβίκιν έχει εξαφανισθεί. Ομως την νύκτα της 23ης προς την 24η Ιουνίου, την ώρα που ο Πριγκόζιν καλεί σε ανατροπή της ρωσικής στρατιωτικής ηγεσίας και οι μισθοφόροι του βαδίζουν προς την Μόσχα, ο Σεργκέι Σουροβίκιν εμφανίζεται σε βίντεο, με ξυρισμένο το κεφάλι, υπό την επήρεια αλκοόλ, σύμφωνα με ορισμένους παρατηρητές, και ένα αυτόματο όπλο ακουμπισμένο στο πόδι του.
«Απευθύνομαι στους διοικητές και αρχηγούς της Wagner (…) Εχουμε το ίδιο αίμα. Είμαστε πολεμιστές. Σας ζητώ να σταματήσετε. Πριν να είναι πολύ αργά», λέει μιλώντας αργά, κακοξυρισμένος, κοιτάζοντας κατάματα την κάμερα.
Λιγότερο από 24 ώρες μετά, ο Πριγκόζιν υποχωρεί και φεύγει εξόριστος στην Λευκορωσία. Αλλά η έκκληση του Σουροβίκιν, που θεωρήθηκε προϊόν εξαναγκασμού από τους παρατηρητές, δεν ήταν αρκετή για να γλιτώσει τον στρατηγό από την δυσμένεια. Τόσο ισχυροί ήταν οι δεσμοί του με την Wagner.
Διότι ο 56χρονος Ρώσος στρατιωτικός, με την απειλητική όψη και την φήμη του ανελέητου, θεωρείτο ο βασικός σύμμαχος της παραστρατιωτικής οργάνωσης στο υπουργείο Αμυνας της Ρωσίας την ώρα μάλιστα που η Wagner ζητούσε το κεφάλι του υπουργού Αμυνας Σεργκεί Σοϊγκού και του αρχηγού του επιτελείου Βαλέρι Γκερασίμοφ.
Στήριγμα της Wagner
Τον περασμένο Μάιο, την ώρα που καθύβριζε τον Ρώσο υπουργό Αμυνας, κατηγορώντας τον ότι στερεί τους μισθοφόρους του από πυρομαχικά, ο Πριγκόζιν είχε πετύχει ο Σουροβίκιν να γίνει ο βασικός συνομιλητής του.
Πριν από αυτό, ο Σουροβίκιν είχε ορισθεί στις αρχές του Οκτωβρίου 2022 διοικητής των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία και ο Γεβγκένι Πριγκόζιν είχε χαρεί για τον διορισμό αυτόν. Αλλά τρεις μήνες αργότερα, ο στρατηγός αντικαταστάθηκε από τον αρχηγό του επιτελείου. Και αυτό ήταν ήττα για την Wagner.
Τον Νοέμβριο 2022, τα υπό τις διαταγές του Σουροβίκιν ρωσικά στρατεύματα αναγκάσθηκαν να αποσυρθούν από την πόλη της Χερσώνας και την δυτική όχθη του Δνείπερου, στην νότια Ουκρανία. Αυτό ήταν αδιαμφισβήτητη ήττα για την Μόσχα.
Ο στρατηγός Σουροβίκιν έγινε στην συνέχεια ο αρχιτέκτονας της εκστρατείας των φθινοπωρινών και χειμερινών ρωσικών βομβαρδισμών κατά των ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας, που δεν πέτυχαν τον στόχο τους.
Μετά την αντικατάστασή του από τον στρατηγό Γκερασίμοφ, ο Σουροβίκιν παρέμεινε στον κύκλο των στρατιωτικών διοικητών, καλλιεργώντας την εικόνα του σκληρού ως βετεράνος του σοβιετικού πολέμου στο Αφγανιστάν, του δεύτερου πολέμου της Τσετσενίας και της βάρβαρης ρωσικής εκστρατείας στην Συρία το 2015 που του έδωσε το προσωνύμιο του «σύρου χασάπη».
Βομβαρδισμοί νοσοκομείων
«Είναι ένα πολύ γνωστό πρόσωπο, οι στρατιωτικοί μιλούν πολύ γι’ αυτόν. Εχει την φήμη του παράφρονα, του ανελέητου διοικητή», έλεγε το φθινόπωρο ένας ρώσος στρατιωτικός εμπειρογνώμονας υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Αλλοι γνώστες τονίζουν από την πλευρά τους τις «αρετές» του. Οι ρωσικές δυνάμεις του νότιου τομέα υπό τις διαταγές του είχαν καταλάβει τα περισσότερα ουκρανικά εδάφη μέχρι το περασμένο φθινόπωρο στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με το στρατιωτικό blog Rybar, η απομάκρυνση του Σουροβίκιν έγινε ντε φάκτο «αμέσως μετά» την στάση της Wagner, όμως είναι πιθανόν να μην πρόκειται «αναγκαστικά για καταδικαστική κίνηση, αλλά για ένα προσωρινό μέτρο».
Πριν από την Ουκρανία, ο Σουροβίκιν, που κατάγεται από την Σιβηρία, ήταν ένας από τους Ρώσους στρατιωτικούς διοικητές στην Συρία. Η μη κυβερνητική οργάνωση Human Rights Watch τον κατηγόρησε το 2020 ότι ήταν ένα από τα πρόσωπα που ανέλαβαν την ευθύνη για τις επιθέσεις κατά κατοικημένων ζωνών, σχολείων και νοσοκομείων.
Στην Ρωσία, είναι γνωστός για την συμμετοχή στην αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 1991, που υπέγραψε και την πράξη θανάτου της Σοβιετικής Ενωσης. Φυλακίσθηκε όταν στρατιωτικές δυνάμεις υπό τις διαταγές του σκότωσαν τρεις διαδηλωτές υπέρ της δημοκρατίας, για να απελευθερωθεί μόλις λίγους μήνες αργότερα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP / Φωτογραφίες αρχείου Reuters