Τα σημάδια είναι δυσοίωνα – ειδικά στο Ισραήλ και στους γείτονές του, τη Συρία, το Λίβανο και τη Γάζα. Η βία, τόσο η πραγματική όσο και η ρητορική, κλιμακώνεται και στα τρία μέτωπα. Η Γάζα θα μπορούσε να γίνει άμεσα ένα σημείο ανάφλεξης, καθώς η «Πορεία της Επιστροφής» των Παλαιστινίων, η οποία ξεκίνησε στις 30 Μαρτίου, εντείνεται και τα ισραηλινά αντίποινα γίνονται ολοένα και πιο θανατηφόρα.
Στις 28 Σεπτεμβρίου, 20.000 Παλαιστίνιοι παρέλασαν στα σύνορα της Γάζας με το Ισραήλ και επτά από αυτούς σκοτώθηκαν από ισραηλινά πυρά. Τέτοιες αντιπαραθέσεις γίνονται πλέον σχεδόν καθημερινά. Η πορεία ξεκίνησε ως ένα κοινωνικό κίνημα των πολιτών που γεννήθηκε από τις αυξανόμενες οικονομικές και πολιτικές απογοητεύσεις εξαιτίας του ισραηλινού ναυτικού αποκλεισμού που έκανε τη ζωή στη Γάζα «φτωχή, άσχημη, βίαιη και σύντομη».
Αρχικά, η πορεία στρεφόταν και κατά της Χαμάς, εξαιτίας της κακοδιαχείρισης της Γάζας από την οργάνωση και της αδυναμίας της να καταλήξει σε συμφωνία με την Παλαιστινιακή Αρχή που ελέγχει τη Δυτική Όχθη. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου έχει γίνει ένα κίνημα οργανωμένο και ενορχηστρωμένο από την ίδια τη Χαμάς. Αυτό έχει κάνει την κατάσταση ιδιαίτερα εύφλεκτη, με ανώτερους Ισραηλινούς αξιωματούχους να απειλούν με μεγάλης κλίμακας εισβολή στη Γάζα όπως συνέβη το 2014. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε εξέγερση και των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη.
Η Γάζα δεν είναι το μόνο μέτωπο στο οποίο το Ισραήλ θα μπορούσε να εμπλακεί σε πόλεμο. Μια άλλη σημαντική στρατιωτική αντιπαράθεση εκδηλώνεται μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ στο Λίβανο. Ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου αποκάλυψε στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 27 Σεπτεμβρίου ότι η Ισραηλινή Υπηρεσία Πληροφοριών είχε βρει στοιχεία ότι η Χεζμπολάχ χτίζει ένα πεδίο εκτόξευσης πυραύλων κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο Χάριρι στη Βηρυτό και μια αποθήκη κάτω από ένα στάδιο ποδοσφαίρου κοντά στην περιοχή.
Φωτογραφία αρχείου EPA
Σύμφωνα με ισραηλινές πηγές, τα έργα αυτά αποτελούν μέρος μιας κοινής προσπάθειας με το Ιράν να αναβαθμιστεί η πυραυλική ικανότητα της Χεζμπολάχ, ώστε να γίνει μια αυξανόμενη απειλή για στόχους στο εσωτερικό του Ισραήλ. Στην ομιλία του στον ΟΗΕ, ο Νετανιάχου απείλησε ρητά τη Χεζμπολά: «Έχω ένα μήνυμα για τη Χεζμπολάχ σήμερα: το Ισραήλ ξέρει τι κάνεις. Το Ισραήλ ξέρει πού το κάνετε. Και το Ισραήλ δεν θα σε αφήσει να ξεφύγεις. » Οι Η δήλωση του Ισραηλινού Πρωθυπουργού ακούγεται σχεδόν σαν μια διακριτική προειδοποίηση πολέμου, διότι οποιαδήποτε ισραηλινή επίθεση σε αυτούς τους χώρους είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει σοβαρά αντίποινα από τη Χεζμπολάχ που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε έναν ολοκληρωμένο πόλεμο όπως αυτός που έγινε το 2006.
Η ισραηλινή απειλή εμπλέκει όχι μόνο τη Χεζμπολάχ, αλλά και το Ιράν και τη Συρία, καθώς οι πύραυλοι είναι ιρανικής προέλευσης και αποστέλλονται μέσω της Συρίας. Στην πραγματικότητα, τους τελευταίους μήνες το Ισραήλ έχει επιτεθεί επανειλημμένα κατά ιρανικών δυνάμεων στη Συρία και κατά πιθανών τοποθεσιών μεταφόρτωσης πυραύλων για τον Λίβανο, χωρίς κάποια ουσιαστική συνέπεια. Αυτό επέτρεψε στις ισραηλινές ενέργειες να γίνονται ολοένα και πιο απερίσκεπτες, με αποτέλεσμα την σημαντική διπλωματική κόντρα με τη Μόσχα, αφού ένα ρωσικό αεροπλάνο IL-20 καταρρίφθηκε κατά λάθος από την Συριακή αεράμυνα, η οποία προσπαθούσε να σταματήσει ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη που έπλητταν στόχους στη Συρία.
Ενώ μια άμεση στρατιωτική σύρραξη μεταξύ Ισραήλ και Ρωσίας δεν είναι πιθανή, η Μόσχα προειδοποίησε έντονα το Ισραήλ ότι ο ανεύθυνος τρόπος συμπεριφοράς και δράσης του, θα μπορούσε να προκαλέσει κατά λάθος μια τέτοια σύγκρουση. Η Μόσχα προειδοποίησε επίσης ότι τέτοιες ενέργειες θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τον στρατιωτικό συντονισμό Ρωσίας-Ισραήλ στη Συρία. Η Ρωσία προειδοποίησε το Ισραήλ ότι οι επιθέσεις του στη Συρία, μολονότι περιορίζονται σε ιρανικούς στόχους, αποδυναμώνουν το καθεστώς της Συρίας και βλάπτουν την προσπάθειά του να τερματίσει τον πόλεμο στη χώρα, γεγονός που αποτελεί και σημαντικό στόχο της Ρωσίας.
Σε αντίποινα για την πτώση του ρωσικού αεροσκάφους, η Ρωσία άρχισε να προμηθεύει τη Συρία με αντιαεροπορικούς πυραύλους S-300 και προηγμένα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου για να ενισχύσει την αεράμυνα της Συρία. Το Ισραήλ, παρότι θεωρεί την κίνηση «μια ανησυχητική αναβάθμιση» των ικανοτήτων της Συρίας, δεν πιστεύει ότι είναι ικανή να εμποδίσει την Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία από το να επιχειρεί στον εναέριο χώρο της Συρίας.
Ωστόσο, η συνέχιση των ισραηλινών επιθέσεων στο έδαφος της Συρίας, μπορεί να χειροτερέψουν περαιτέρω τις σχέσεις Ρωσίας-Ισραήλ. Μια από τις συνέπειες της κλιμάκωσης της έντασης, θα μπορούσε να είναι η άρση από πλευράς Ρωσίας των εγγυήσεων που έδωσε στο Ισραήλ ότι θα κρατήσει το Ιράν τουλάχιστον 100 χιλιόμετρα μακριά από τα ισραηλινά σύνορα. Η ανάπτυξη των ιρανικών στρατευμάτων και των συμμαχικών σιιτικών πολιτοφυλακών, συμπεριλαμβανομένης και της Χεζμπολάχ, κοντά στα σύνορα Συρίας-Ισραήλ θα μπορούσε να είναι το προοίμιο μιας χερσαίας σύγκρουσης που θα συνέβαλαν στον εκτροχιασμό της ήδη ασταθούς Μέσης Ανατολής.
Η απόσυρση του προέδρου Ντόναλντ Τράμπ από την συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν, διαβεβαίωσε τον Νετανιάχου ότι το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να έχουν μια κοινή πολιτική κατά του Ιράν. Επομένως, Ο Νετανιάχου επιδιώκει για άλλη μια φορά με σθένος τον αγαπημένο του στόχο, δηλ. να εξαλείψει πλήρως την πυρηνική ικανότητα του Ιράν, προκειμένου να διατηρήσει το πυρηνικό μονοπώλιο του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή. Αυτή η ατζέντα – σε συνδυασμό με την πιθανότητα μιας ισραηλινο-ιρανικής αντιπαράθεσης στη Συρία, ακόμη και αν αυτή προκληθεί από λάθος – είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και μπορεί να οδηγήσει ολόκληρη την περιοχή στον πόλεμο, εμπλέκοντας αναγκαστικά και τις ΗΠΑ.
Η Μέση Ανατολή είναι ένα καζάνι που βράζει και κανείς δεν ξέρει πότε θα εκραγεί. Το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτό ίσως συμβεί νωρίτερα από ότι υπολογίζουμε.