Ο στρατός της Νιγηρίας πυρπόλησε και ισοπέδωσε ολόκληρα χωριά κι εκτόπισε εκατοντάδες ανθρώπους στο πλαίσιο επιχειρήσεων που διεξήγαγε σε αντίδραση για την κλιμάκωση των επιθέσεων οργανώσεων τζιχαντιστών που δρουν στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας, καταγγέλλει σε έκθεσή της που δίνει στη δημοσιότητα σήμερα η Διεθνής Αμνηστία.
Οι νιγηριανές ένοπλες δυνάμεις — που έχουν κατηγορηθεί για σωρεία παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τη δεκαετία που πολεμούν εναντίον της Μπόκο Χαράμ και, πιο πρόσφατα, εναντίον του λεγόμενου Ισλαμικού Κράτους στη Δυτική Αφρική (ΙΚΔΑ) — δεν απάντησαν αμέσως όταν το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς τους ζήτησε σχόλιο για το περιεχόμενο της έκθεσης της ΜΚΟ.
Παρόμοιες κατηγορίες στο παρελθόν ώθησαν το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο στη Χάγη να αρχίσει να διενεργεί έρευνες και περιόρισαν τη δυνατότητα των ένοπλων δυνάμεων να προμηθεύονται όπλα και πυρομαχικά, προκαλώντας απόγνωση και αγανάκτηση στην ιεραρχία. Οι καταδίκες στρατιωτικών για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι πολύ σπάνιες στη Νιγηρία· ο στρατός διαψεύδει συνήθως τις καταγγελίες για υποθέσεις τέτοιας φύσης.
Κατά την έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, μονάδες του νιγηριανού στρατού έκαψαν τρία χωριά και ανάγκασαν εκατοντάδες άνδρες και γυναίκες να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους στη βορειοανατολική πολιτεία Μπόρνο τον Ιανουάριο.
Η ΜΚΟ εξήγησε ότι πήρε συνεντεύξεις από 12 θύματα και μελέτησε δορυφορικές φωτογραφίες που κατέγραψαν εκτεταμένες πυρκαγιές στην περιοχή, οι οποίες είχαν αποτέλεσμα να ισοπεδωθούν σχεδόν όλα τα σπίτια.
Κάτοικοι αφηγήθηκαν ότι στρατιώτες πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι, μάζευαν τους κατοίκους, τους οδηγούσαν στον κεντρικό δρόμο κάθε χωριού και τους ανάγκαζαν να επιβιβαστούν σε φορτηγά, σημειώνει η Διεθνής Αμνηστία.
«Είδαμε τα σπίτια μας στις φλόγες», είπε στη ΜΚΟ μια γυναίκα γύρω στα εβδομήντα. «Αρχίσαμε όλοι μας να κλαίμε», πρόσθεσε †.
Τα φορτηγά του στρατού μετέφεραν πάνω από 400 χωρικούς σε καταυλισμό εκτοπισμένων έξω από τη Μαϊντουγκούρι, τη μεγαλύτερη πόλη στην περιοχή.
«Αυτές οι ανερυθρίαστες πράξεις, η πυρπόληση ολόκληρων χωριών, η εσκεμμένη καταστροφή των σπιτιών πολιτών, ο εξαναγκαστικός εκτοπισμός των κατοίκων τους χωρίς να υπάρχει ανάγκη από στρατιωτική σκοπιά, πρέπει να γίνουν αντικείμενο έρευνας για πιθανά εγκλήματα πολέμου», κρίνει η Οσάι Οτζίγκο, η διευθύντρια του νιγηριανού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, με βάση το κείμενο που δίνεται στη δημοσιότητα σήμερα.
Οι στρατιώτες έθεσαν υπό κράτηση έξι άνδρες, ξυλοκόπησαν κάποιους από αυτούς και τους κράτησαν αιχμάλωτους για περίπου έναν μήνα, πριν αφεθούν ελεύθεροι χωρίς να τους απαγγελθεί καμία κατηγορία την 30ή Ιανουαρίου, κατήγγειλε η Διεθνής Αμνηστία.
Η οργάνωση διευκρίνισε πως ανακοινώσεις του στρατού την περίοδο εκείνη ανέφεραν πως συνελήφθησαν έξι ύποπτοι διότι φέρονταν να ήταν μέλη της Μπόκο Χαράμ και ότι απελευθερώθηκαν εκατοντάδες όμηροι των τζιχαντιστών.
«Λένε πως μας έσωσαν από την Μπόκο Χαράμ, αλλά αυτό είναι ψέμα», δήλωσε κάτοικος περίπου 65 ετών, σύμφωνα με το κείμενο της Αμνηστίας. «Η Μπόκο Χαράμ δεν έρχεται στο χωριό μας», πρόσθεσε.
Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας δόθηκε στη δημοσιότητα την ώρα που οι ένοπλες δυνάμεις της Νιγηρίας δυσκολεύονται να περιορίσουν τη δράση των τζιχαντιστών, ιδίως αυτών του Ισλαμικού Κράτους στη Δυτική Αφρική. Τον περασμένο Ιούλιο, οι μονάδες άρχισαν να αναδιπλώνονται σε μεγαλύτερες βάσεις, τα λεγόμενα «σούπερ στρατόπεδα», από τις μικρότερης έκτασης θέσεις που συχνά καταλαμβάνονταν σε μάχες με βαριές απώλειες για τα στρατεύματα.
Ο στρατός βρίσκεται έκτοτε στην άμυνα και οι τζιχαντιστές είναι σε θέση να λυμαίνονται αχανείς περιοχές και να διαπράττουν επιθέσεις, συχνά εναντίον αμάχων, χωρίς να αντιμετωπίζουν συνέπειες παρά μόνο σπάνιες φορές.