Διαπραγματεύθηκε με επιτυχία τους όρους για το Brexit: ο 73χρονος Μισέλ Μπαρνιέ, που διορίστηκε σήμερα πρωθυπουργός στη Γαλλία, θα πρέπει στο εξής να χρησιμοποιήσει όλη τη διπλωματική δεξιοτεχνία του προκειμένου να ηγηθεί μιας κυβέρνησης μειοψηφίας που θα βρίσκεται στο έλεος προτάσεων μομφής στην Εθνοσυνέλευση.
Έχοντας λάβει τα εύσημα των Βρυξελλών για τις διαπραγματευτικές ικανότητές του, μέχρι του σημείου το όνομά του να κυκλοφορεί για τη διαδοχή του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ το 2019 στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Μπαρνιέ, μέλος του δεξιού κόμματος Οι Ρεπουμπλικάνοι (LR), με καταγωγή από τις γαλλικές Άλπεις, έχει τη φήμη «πραγματιστή».
«Είναι πολιτικός. Ένας άνθρωπος των συναινέσεων και των διαπραγματεύσεων όπως απέδειξε στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το Brexit, κάτι που είναι απαραίτητο αυτήν την περίοδο», δηλώνει στο AFP ο βουλευτής των Ρεπουπλικάνων Βενσάν Ζανμπρίν, βέβαιος ότι θα καταφέρει να συγκεντρώσει υποστήριξη «πέρα από το δικό του στρατόπεδο». Η Εθνοσυνέλευση που προέκυψε από τις βουλευτικές εκλογές του Ιουλίου είναι χωρισμένη σε τρία μπλοκ, της αριστεράς, της κεντροδεξιάς και της ακροδεξιάς.
Η γερουσιαστής των Ρεπουμπλικάνων Ανιές Εβρέν χαιρέτισε από την πλευρά της τη «μέθοδο Μπαρνιέ» που συνδυάζει «τον σεβασμό του συνομιλητή του με τη σταθερότητα των πεποιθήσεών του».
Ποιότητες που μέτρησαν σίγουρα για τον Εμανουέλ Μακρόν, στην αναζήτηση μιας προσωπικότητας που μπορεί να εμποδίσει τη συγκέντρωση πλειοψηφίας στην Εθνοσυνέλευση σε μια πρόταση μομφής, οι οποίες όμως προς το παρόν εκτιμούνται περισσότερο στις Βρυξέλλες παρά στη Γαλλία, ακόμα και στο κόμμα του.
Τοποθετημένος επί μακρόν στην κεντρώα γραμμή του γκωλισμού, ο Μισέλ Μπαρνιέ είχε κάνει το 2021 μια απρόσμενη δεξιά στροφή, τασσόμενος κυρίως υπέρ μιας αναστολής τριών έως πέντε ετών της μετανάστευσης προς τη Γαλλία.
Η πολιτική του σταδιοδρομία
Παλιόλυκος της γαλλικής πολιτικής, εισήλθε στην πολιτική το 1973, μια μακρά σταδιοδρομία που έκανε τον ακροδεξιό βουλευτή Ζαν-Φιλίπ Τανγκί να πεί ότι είναι «απολίθωμα της πολιτικής ζωής».
Επί δεκαετίες ήταν στους διαδρόμους της εξουσίας, στο Παρίσι αλλά και στις Βρυξέλλες, όπου σφυρηλάτησε την φήμη του να ακούει, να επιχειρηματολογεί και να επιδιώκει να πείσει.
«Πίσω από έναν απαλό αέρα κρύβεται μια βασανισμένη προσωπικότητα. Είναι ανήσυχος και έχει ανάγκη να λαμβάνει συμβουλές. Αντλεί τη δύναμή του από μια ομάδα διαπραγματευτών στην οποία έχει πλήρη εμπιστοσύνη», εξηγεί ένας από τους συνεργάτες του.
Ο Μισέλ Μπαρνιέ έλαβε μέρος σε πολλές κυβερνήσεις της δεξιάς στη Γαλλία τα χρόνια του 1990 και του 2000, αναλαμβάνοντας διάφορα χαρτοφυλάκια (Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Περιβάλλοντος, Γεωργίας, Εξωτερικών κ.λπ.) και ήταν Ευρωπαίος Επίτροπος δύο φορές, περιφερειακής πολιτικής (1999-2004), στη συνέχεια αρμόδιος για την εσωτερική αγορά και τις υπηρεσίες (2009-2014).
Παντρεμένος και πατέρας τριών παιδιών, υπενθυμίζει πως είναι «ορεσίβιος», ένας τρόπος να τονίσει τη διαφορά του: δεν αποτελεί μέρος των παριζιάνικων κύκλων, και δεν έχει αποφοιτήσει από την περίβλεπτη σχολή των ελίτ ENA, αλλά από την Ανώτατη Εμπορική Σχολή του Παρισιού.
Στο γραφείο του στις Βρυξέλλες, δείχνει με χαρά στους επισκέπτες μια φωτογραφία όπου ποζάρει δίπλα στον τριπλό Ολυμπιονίκη του σκι Ζαν-Κλοντ Κιλί, με τον οποίο έφερε σε πέρας τη διοργάνωση των χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων το 1992 στη γενέτειρά του, Αλμπερβίλ.
Μια άλλη φωτογραφία τον δείχνει κατά την απελευθέρωση της δημοσιογράφου Φλοράνς Ομπενά, ομήρου στο Ιράκ, που εξασφαλίστηκε ότι ήταν στο Κε Ντ΄Ορσέ.
Η ευρωπαϊκή σταδιοδρομία του δεν στέφθηκε πάντοτε με επιτυχία. Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ τον κέρδισε το 2014 στην αναμέτρηση για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο συνέδριο του δεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ).
Ο διορισμός του ως διαπραγματευτή για το Brexit το 2016 του επέτρεψε ωστόσο να επανέλθει στο προσκήνιο και να καθαρίσει τη διεθνή εικόνα του.
«Θα μπορούσαμε να έχουμε κάποιον χειρότερο από τον πραγματιστή και έμπειρο Μπαρνιέ», είχε σχολιάσει τότε ο Σαϊέντ Κάμαλ, επικεφαλής της αντιπροσωπείας του βρετανικού Συντηρητικού κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η επιλογή Μπαρνιέ από την αρχή σε δοκιμασία
«Οι εκλογές κλάπηκαν από τους Γάλλους», η χώρα εισέρχεται σε «κρίση διακυβέρνησης», «βγάζουν από τη ναφθαλίνη αυτούς που κυβερνούν τη Γαλλία επί 40 χρόνια».
Από τις πρώτες αντιδράσεις στάθηκε σαφές ότι ο Μπαρνιέ θα πρέπει έτσι να χρησιμοποιήσει όλες τις διπλωματικές του δεξιότητες για να σχηματίσει μια κυβέρνηση ικανή να επιβιώσει πρότασης μομφής και να θέσει τέλος στη σοβαρότερη πολιτική κρίση της Πέμπτης Δημοκρατίας. Έργο που μοιάζει με αδύνατη αποστολή, καθώς μέχρι στιγμής δεν έχει προκύψει ένας βιώσιμος κυβερνητικός συνασπισμός.
«Οι εκλογές κλάπηκαν από τον γαλλικό λαό», κατήγγειλε ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, που συμμετέχει στο Νέο Λαϊκό Μέτωπο, μια ευρεία συμμαχία κομμάτων, από τους Σοσιαλιστές μέχρι την Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν, που ήρθε πρώτο στις εκλογές.
«Ο πρόεδρος μόλις αποφάσισε να αρνηθεί επίσημα το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών που ο ίδιος είχε προκηρύξει. Δεν είναι το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, που βγήκε πρώτο στις εκλογές, που θα έχει τον πρωθυπουργό… Οι εκλογές λοιπόν εκλάπησαν από τον γαλλικό λαό. Το μήνυμα απορρίφθηκε», συνέχισε ο Μελανσόν. Η αριστερή συμμαχία κατηγόρησε τον Μακρόν ότι αγνόησε το αποτέλεσμα επιλέγοντας έναν συντηρητικό. Η Ματίλντ Πανό, βουλευτίνα της Ανυπότακτης Γαλλίας, έκανε λόγο για ένα «απαράδεκτο δημοκρατικό πραξικόπημα».
Σε βίντεο που ανήρτησε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Μελανσόν χαρακτήρισε τον Μπαρνιέ μια «προσωπικότητα την πλησιέστερη» στις θέσεις της ακροδεξιάς και κάλεσε για «ισχυρές κινητοποιήσεις» μεθαύριο, Σάββατο, την ημέρα που η Αριστερά είχε προγραμματίσει διαδηλώσεις κατά του προέδρου Μακρόν. «Η άρνηση της δημοκρατίας έφτασε στο απόγειό της: ένας πρωθυπουργός προερχόμενος από το κόμμα που κατατάχθηκε στην 4η θέση» στις βουλευτικές εκλογές, αναφερόμενος στο δεξιό κόμμα των Ρεπουμπλικάνων, δήλωσε από την πλευρά του ο Ολιβιέ Φορ.
Ήπιες οι αντιδράσεις της ακροδεξιάς
Το ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός (RN) φάνηκε να κρατά στάση αναμονής λέγοντας ότι δεν θα προτρέξει να καταθέσει πρόταση μομφής κατά του Μπαρνιέ, όπως δήλωσε ο αρχηγός του Ζορντάν Μπαρντελά, τονίζοντας ότι το κόμμα του «θα κρίνει εκ του αποτελέσματος την ομιλία για τη γενική πολιτική» του νέου πρωθυπουργού πριν αποφασίσει τη στάση του.
«Θα ζητήσουμε να αντιμετωπιστούν επιτέλους οι επείγουσες ανάγκες των Γάλλων, η αγοραστική δύναμη, η ασφάλεια, το μεταναστευτικό και επιφυλασσόμαστε να ασκήσουμε οποιοδήποτε πολιτικό μέσο δράσης εάν αυτό δεν συμβεί τις επόμενες εβδομάδες», δήλωσε στο X.
Το RN ήρθε τρίτο στις βουλευτικές εκλογές.
Ωστόσο, η επιλογή Μπαρνιέ δεν έφερε ούτε στην ακροδεξιά κάποιον ιδιαίτερο ενθουσιασμό. Ο Σεμπαστιάν Σενί, βουλευτής του RN, δήλωσε στο γαλλικό τηλεοπτικό στο BFM TV ότι το ακροδεξιό κόμμα θα περιμένει να δει τι έχει να πει ο Μπαρνιέ για τη μετανάστευση και για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος της Γαλλίας.
«Βγάζουν από τη ναφθαλίνη αυτούς που κυβερνούν τη Γαλλία επί 40 χρόνια», δήλωσε από την πλευρά του ο βουλευτής του RN Λοράν Ζακομπελί στο TF1.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ, AFP, dpa / Φωτογραφία αρχείου Reuters