Η Μινεάπολη των ΗΠΑ έζησε την τρίτη της συνεχόμενη νύχτα εμπρησμών, λεηλασιών και βανδαλισμών χθες Πέμπτη, καθώς διαδηλωτές ξέσπασαν την οργή τους για τον θάνατο Αφροαμερικανού που καταγράφηκε σε βίντεο να αδυνατεί να πάρει ανάσα, την ώρα που τον κρατά καθηλωμένο στο πεζοδρόμιο λευκός αστυνομικός.
Αντίθετα με ό,τι είχε συμβεί την Τετάρτη, όταν διαδηλωτές που πέταγαν πέτρες συγκρούστηκαν με αστυνομικούς επανειλημμένα, χθες βράδυ οι αστυνομικοί κράτησαν μάλλον χαμηλό προφίλ πέραν του επίκεντρου των ταραχών, έξω από το αστυνομικό τμήμα της τρίτης περιφέρειας στην Μινεάπολη.
Αρκετοί διαδηλωτές υποχώρησαν για λίγο, όταν αστυνομικοί στην οροφή έκαναν χρήση δακρυγόνων και βλημάτων από καουτσούκ, προτού ανασυνταχθούν και επιτεθούν στο κτίριο κατά μέτωπο, βάζοντας φωτιά, ενώ οι αστυνομικοί κατά τα φαινόμενα αποσύρονταν. Διαδηλωτές θεάθηκαν στην οροφή αργότερα.
Ένα αυτοκίνητο και άλλα δύο κτίρια επίσης πυρπολήθηκαν, ενώ άγνωστοι λεηλάτησαν ξανά, για δεύτερη νύχτα, ένα κατάστημα της αλυσίδας Target.
Η πυροσβεστική είχε κάνει λόγο για 16 εμπρησμούς κτιρίων τη νύχτα της Τετάρτης.
Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απείλησε ότι θα στείλει και Στρατό εκτός από την Εθνοφρουρά στην Μινεάπολη να «κάνει τη δουλειά όπως πρέπει» αν ο δήμαρχός της δεν καταφέρει να ελέγξει την κατάσταση. «Όταν αρχίζει λεηλασία, αρχίζουν και τα πυρά», διεμήνυσε.
Τα νέα σοβαρά επεισόδια ξέσπασαν στην Μινεάπολη παρότι ο κυβερνήτης Τιμ Γουόλζ κήρυξε νωρίτερα χθες κατάσταση έκτακτης ανάγκης και κινητοποίησε την Εθνοφρουρά στην πολιτεία Μινεσότα για την αποκατάσταση της τάξης, μετά τα επεισόδια στις προηγούμενες διαδηλώσεις για τον θάνατο του 46χρονου Αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ, κατά τη διάρκεια της βίαιης προσαγωγής του από την αστυνομία.
Βίντεο που τράβηξαν περαστικοί το βράδυ της Δευτέρας εικονίζει τον Φλόιντ, με το πρόσωπο στο πεζοδρόμιο και χειροπέδες περασμένες πισθάγκωνα, να επαναλαμβάνει «δεν μπορώ να αναπνεύσω, σε παρακαλώ, δεν μπορώ να αναπνεύσω» καθώς λευκός αστυνομικός πιέζει το αριστερό του γόνατο στον σβέρκο του.
Η αστυνομία της Μινεάπολης κατέστησε σαφές ότι δεν εγκρίνει τον τρόπο που οι άνδρες της χειρίστηκαν τη σύλληψη.
Η απόφαση του κυβερνήτη Γουόλζ ακολούθησε τις εκκλήσεις του δημάρχου της Μινεάπολης για βοήθεια, μετά τις εκτεταμένες καταστροφές της Τετάρτης.
«Ο θάνατος του Τζορτζ Φλόιντ πρέπει να οδηγήσει στην απόδοση δικαιοσύνης και σε αλλαγές του συστήματος, όχι σε περισσότερους θανάτους και καταστροφές», υποστήριξε ο κυβερνήτης Γουόλζ στην ανακοίνωση που δημοσιοποίησε. «Είναι καιρός να προχωρήσουμε σε ανοικοδόμηση. Ανοικοδόμηση της πόλης, του συστήματος δικαιοσύνης μας, ανοικοδόμηση της σχέσης ανάμεσα στα στελέχη των δυνάμεων επιβολής της τάξης και αυτούς που υποχρεούνται να προστατεύουν», πρόσθεσε ο κυβερνήτης.
Ο Φλόιντ προσαγόταν διότι τα στελέχη της αστυνομίας υποπτεύονταν πως προσπάθησε να χρησιμοποιήσει πλαστό εικοσαδόλαρο.
Η Εθνοφρουρά της Μινεάπολης ανακοίνωσε ότι θα αναλάβει δράση, σε συνεργασία με άλλες πολιτειακές υπηρεσίες διαθέτοντας προσωπικό, εξοπλισμό και εγκαταστάσεις για την αντιμετώπιση της «έκτακτης ανάγκης», σύμφωνα με την εφημερίδα Star Tribune. Η τροχαία της Μινεσότας εξάλλου ανακοίνωσε ότι κινητοποιεί 200 στελέχη της και ελικόπτερα.
Ο πρόεδρος Τραμπ «αγανάκτησε» όταν είδε το βίντεο της τραγωδίας, διαβεβαίωσε νωρίτερα η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κέιλι Μακενάνι. «Σήκωσε αμέσως το τηλέφωνο» και πήρε το Ομοσπονδιακό Γραφείο Έρευνας (FBI) για να εξασφαλίσει ότι θα αρχίσει άμεσα να διενεργεί έρευνα για την υπόθεση, αφηγήθηκε η ίδια, λέγοντας πως ο αρχηγός του κράτους «θέλει να αποδοθεί δικαιοσύνη».
Η Δημοκρατική πρόεδρος Νάνσι Πελόσι χαρακτήρισε από τη δική της πλευρά «φόνο» τον θάνατο του Φλόιντ.
Οι τέσσερις αστυνομικοί που ενεπλάκησαν στη σύλληψη έχουν ήδη απαλλαχθεί από τα καθήκοντά τους και αποταχθεί και οι τοπικές και ομοσπονδιακές αρχές έχουν ήδη ανακοινώσει ότι διενεργούν έρευνα. Δεν έχει πάντως ανακοινωθεί η απαγγελία καμιάς κατηγορίας, κάτι που τροφοδοτεί την ατμόσφαιρα οργής.
«Μακρά σειρά δολοφονιών»
«Οι αστυνομικοί αυτοί πρέπει να συλληφθούν αμέσως», έκρινε ο Φιλονίζ Φλόιντ σε εμφάνισή του στο CNN με δάκρυα στα μάτια, κρίνοντας πως θα έπρεπε να τους επιβληθεί η θανατική ποινή για φόνο, αυτόν του αδελφού του.
Ερωτηθείς για τις βίαιες διαδηλώσεις, είπε ότι «θα ήθελα να είναι ειρηνικές», αλλά πρόσθεσε πως δεν μπορεί να «αναγκάσει» κανέναν να συμμορφωθεί, καθώς όλοι έχουν δει «αρκετούς μαύρους να πεθαίνουν».
Όπως ακριβώς ο Φιλονίζ Φλόιντ, η επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η Μισέλ Μπατσελέτ, συνέδεσε τον θάνατο αυτόν με μια ατελείωτη σειρά τραγωδιών που ανακινούν τις φυλετικές εντάσεις στις ΗΠΑ.
Αυτή, τόνισε η πρώην πρόεδρος της Χιλής, ήταν «η τελευταία μιας μακράς σειράς δολοφονιών άοπλων Αφροαμερικανών που διέπραξαν αμερικανοί αστυνομικοί» και είναι ώρα οι αρχές «να λάβουν σοβαρά μέτρα για να τερματιστούν αυτές οι δολοφονίες και να εξασφαλιστεί πως θα απονέμεται δικαιοσύνη όταν διαπράττονται».
Η υπόθεση θυμίζει στους περισσότερους εκείνη τη Έρικ Γκάρνερ, του μαύρου που είχε πεθάνει από ασφυξία το 2014 στη Νέα Υόρκη κατά τη διάρκεια της σύλληψής του από λευκούς αστυνομικούς. Είχε πει ακριβώς την ίδια φράση, «δεν μπορώ να αναπνεύσω», που έχει μετατραπεί σε σύνθημα του κινήματος Black Lives Matter («Οι ζωές των μαύρων μετράνε»).
Εξάλλου — πάλι στη Μινεσότα — το 2016 ένας μαύρος οδηγός, ο Φιλάντο Καστίλ, έπεσε κατά τη διάρκεια συνηθισμένου ελέγχου από την αστυνομία μπροστά στα μάτια της συντρόφου και ενός μικρού κοριτσιού.
Ο πρώην αστέρας του αμερικάνικου φούτμπολ Κόλιν Κάπερνικ, που είχε προκαλέσει την οργή του προέδρου Τραμπ για τη διαμαρτυρία του — γονάτιζε — κατά τη διάρκεια της ανάκρουσης του αμερικανικού εθνικού ύμνου πριν από τους αγώνες και μπήκε στη μαύρη λίστα του NFL, τάχθηκε χθες υπέρ των διαδηλωτών που αξιώνουν να αποδοθεί δικαιοσύνη.
«Όταν η πολιτισμένη συμπεριφορά οδηγεί στον θάνατο, η μοναδική λογική αντίδραση είναι η εξέγερση», έγραψε ο Κάπερνικ, 32 ετών, στον λογαριασμό του στο Twitter.
«Θ’ αρχίσει να βρέχει εκκλήσεις για ειρήνη, κι όταν έρθουν, θα συναντήσουν αυτά μη ακουόντων, διότι ήταν η δική σας βία αυτή που προκάλεσε αυτή την αντίσταση. Έχουμε δικαίωμα να δώσουμε μάχη αντιδρώντας. Αναπαύσου δυνατός Τζορτζ Φλόιντ», πρόσθεσε.
Πέραν του Κάπερνικ, υπήρξαν πολύ ακόμη αστέρες του αθλητισμού που αντέδρασαν, όπως ο μπασκετμπολίστας Λεμπρόν Τζέιμς. «Να γιατί», έγραψε στον λογαριασμό του στο Instagram, κάτω ένα μοντάζ με τις φωτογραφίες του λευκού αστυνομικού με το γόνατο στον σβέρκο του Φλόιντ και του Κάπερνικ γονατισμένου πριν από ένα ματς. «Καταλάβατε τώρα;», πρόσθεσε ο ηγέτης των Lakers του Λος Άντζελες. Αλλά και ο θρύλος της ίδιας ομάδας Έρβιν Μάτζικ Τζόνσον κατήγγειλε τη «δολοφονία» του Φλόιντ.
Ο πρώην παίκτης των Bulls και νυν προπονητής των Golden State Warriors Στιβ Κερ, που παίρνει συχνά τα τελευταία χρόνια δημόσια θέση για κοινωνικά ζητήματα στη χώρα του, συμφωνεί με τον Μάτζικ. «Αυτό είναι φόνος. Αποκρουστικό. Σοβαρά, τι έχει πάει στραβά με μας;» έγραψε, επιλέγοντας να πληκτρολογήσει τη λέξη «μας» με κεφαλαία γράμματα («US»), ώστε να υπάρχει κι άλλη ανάγνωση της φράσης («τι έχει πάει στραβά με τις ΗΠΑ»).
Πηγή: Reuters/AFP/Xinhua/ΑΠΕ-ΜΠΕ