Εκ πρώτης όψεως οι αρχαιολόγοι και οι στρατιώτες, ιδίως οι τραυματίες, δεν έχουν πολλά κοινά πράγματα. Όμως ένα πρωτοποριακό διεθνώς πρόγραμμα συνεργασίας έφερε τους μεν να εργάζονται στο πλευρό των δε, στη βρετανική βάση στο Ακρωτήρι της Κύπρου.
Το πρόγραμμα με την ονομασία «Επιχείρηση Ναϊτινγκέιλ» (από την διάσημη βρετανίδα νοσοκόμα Φλόρενς Ναϊτινγκέιλ του Κριμαϊκού Πολέμου) ξεκίνησε στις αρχές Σεπτεμβρίου και ολοκληρώθηκε χθες. Μια ομάδα τραυματιών στρατιωτών και των συνοδών τους συνεργάσθηκαν με την αρχαιολογική αποστολή του Πανεπιστημίου του Λέστερ που κάνει ανασκαφές στο Ακρωτήρι, σε ένα αρχαίο ρωμαϊκό λιμάνι, το οποίο βρίσκεται στην έκταση που καταλαμβάνει η βάση της βρετανικής Πολεμικής Αεροπορίας στο νησί.
Η επιχείρηση «Ναϊτινγκέιλ», με τη συμφωνία και υποστήριξη τόσο της κυπριακής κυβέρνησης όσο και της βρετανικής, είχε ως στόχο να βοηθήσει νυν στρατιωτικούς και βετεράνους, που έχουν υποστεί σωματικά ή ψυχικά τραύματα, να ανακάμψουν μέσα από την αρχαιολογική εργασία.
Οι βρετανοί αρχαιολόγοι της Σχολής Αρχαιολογίας και Αρχαίας Ιστορίας του βρετανικού πανεπιστημίου, με επικεφαλής τον καθηγητή Σάιμον Τζέημς, συνοδεύονταν από τους φοιτητές τους, που έκαναν έρευνα πεδίου στην περιοχή, σε συνεργασία με κύπριους αρχαιολόγους.
Οι στρατιώτες, ανάλογα με την κατάστασή της υγείας του ο καθένας, συμμετείχαν στην ανασκαφή, σε μετρήσεις, φωτογράφηση, καταγραφή ευρημάτων κ.α. Σύμφωνα με δηλώσεις των διοργανωτών, το ενδιαφέρον των τραυματιών και των βετεράνων είναι μεγάλο για τέτοιου είδους πρωτότυπα προγράμματα, που τους βοηθάνε ψυχλογικά, καθώς και να αποκτούν νέες δεξιότητες.
Το βρετανικό Υπουργείο ‘Αμυνας είχε την ιδέα αποστολής των στρατιωτών σε αρχαιολογικές ανασκαφές το 2012, όταν γύρισαν στη Βρετανία τραυματίες από το Αφγανιστάν. Σήμερα το πρόγραμμα, πλην της Κύπρου, διεξάγεται και σε ορισμένες αρχαιολογικές ανασκαφές στο εσωτερικό της Βρετανίας.