Την στιγμή που η Τουρκία συνεχίζει ακάθεκτη το έργο των εντάσεων και της προκλητικότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, προβάλλοντας επεκτατικές αξιώσεις και υποστηρίζοντας το ψευδοκράτος στην διεκδίκηση μεριδίου από τα κοιτάσματα της κυπριακής ΑΟΖ, η Κύπρος βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο, με τις Ένοπλες Δυνάμεις της, την Εθνική Φρουρά, σε τραγική κατάσταση.
Συναγερμός στην Κύπρο, αναφορικά με τις αμυντικές δαπάνες της χώρας που προορίζονται γαι την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας. Στην κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία, εξετάστηκε χθες ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Άμυνας που αφορά στο κεφάλαιο της Αμυντικής Θωράκισης για το έτος 2019, ο οποίος προβλέπει κονδύλι μόλις €51,8 εκατ. Κατά τη δεκαετία του 1990 που η Εθνική Φρουρά αγόραζε οπλικά συστήματα, τα κονδύλια για την Αμυντική Θωράκιση πλησίαζαν τα €300 εκατ. ετησίως.
Η θέση των βουλευτών, τουλάχιστον της πλειοψηφίας της Επιτροπής Άμυνας όπως εκφράστηκε στην εν λόγω συνεδρία, είναι ότι οι περικοπές των κονδυλίων που προορίζονται για την Άμυνα αναπόφευκτα επηρεάζουν τη μαχητική ικανότητα και την επιχειρησιακή ετοιμότητα της Εθνικής Φρουράς.
Υποδεικνύοντας στον Υπουργό Άμυνας ότι δεν πρέπει να αφεθεί το στράτευμα στα απολύτως απαραίτητα, αλλά αντίθετα θα πρέπει να συνεχίσει να εκπαιδεύεται, να εξοπλίζεται και να αναβαθμίζεται. Μόνο έτσι, υπέδειξαν, η Εθνική Φρουρά θα μπορεί να αποτελεί μια σοβαρή δύναμη αποτροπής κινδύνων και απειλών.
Οι δαπάνες για την Αμυντική Θωράκιση τα τελευταία χρόνια μόλις που αρκούν για τη συντήρηση του υφιστάμενου στρατιωτικού εξοπλισμού που κρίνεται άκρως απαραίτητος. Η φιλοσοφία πάνω στην οποία βασίζεται ο καταρτισμός του προϋπολογισμού του Υπουργείου Άμυνας τα τελευταία χρόνια, με βάση πάντα τις κατευθυντήριες γραμμές που δίνει το Υπουργείο Οικονομικών, είναι η ακόλουθη:
- Να καλύπτει, κυρίως, δαπάνες συντήρησης και λειτουργίας του Υπουργείου Άμυνας (Διοίκηση) και της Εθνικής Φρουράς.
- Το ύψος των κονδυλίων καθορίζεται από τις δημοσιονομικές δυνατότητες και ανάλογα με τις προτεραιότητες που τίθενται.
- Οι δαπάνες που περιλαμβάνονται στους προϋπολογισμούς να είναι εκείνες που κρίθηκαν ως απόλυτα αναγκαίες για την εύρυθμη λειτουργία της Εθνικής Φρουράς.
Τονίζεται ότι είναι η πρώτη φορά φέτος από το 2010 που το κονδύλι για την αμυντική θωράκιση θα ξεπεράσει τα €100 εκατ. Παρόλο που ο αρχικός προϋπολογισμός για το έτος 2018 προέβλεπε κονδύλι ύψους €77 εκατ., εντούτοις, το Υπουργικό Συμβούλιο, σε πρόσφατη συνεδρία του, ενέκρινε συμπληρωματικό προϋπολογισμό ύψους €45 εκατ., αυξάνοντας έτσι το συνολικό ποσό στα €122 εκατ.
Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Άμυνας για το έτος 2019, τα προβλεπόμενα κονδύλια που προορίζονται να καλύψουν τις δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα και τη συντήρησή τους ανέρχονται στα €51,8 εκατ. χωρίς να αποκλείεται να αυξηθούν και πάλι με συμπληρωματικό προϋπολογισμό.
Αυτό που λέχθηκε στους βουλευτές της Επιτροπής Άμυνας είναι ότι το Υπουργείο Άμυνας και το ΓΕΕΦ εργάζονται συστηματικά και αθόρυβα για υλοποίηση του εξοπλιστικού προγράμματος όπως προβλέπεται στο σχέδιο αναδιοργάνωσης της Εθνικής Φρουράς. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα 15ετίας που υλοποιείται σταδιακά και στη βάση χρονοδιαγραμμάτων.
Τους λέχθηκε, επίσης, ότι για την ενδυνάμωση της επιχειρησιακής ικανότητας της Εθνικής Φρουράς δρομολογούνται οι εξής ενέργειες:
- Καθορισμό μελετημένης και ορθολογιστικής βάσης σε σχέση με τα εξοπλιστικά προγράμματα. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα με μακροχρόνιους στόχους και έγκαιρη και συνετή κατανομή κονδυλίων με τρόπο ώστε να ενισχύεται στο μέγιστο το αξιόμαχο της Εθνικής Φρουράς.
- Εκπόνηση μελέτης για τη δημιουργία ενός ενιαίου φορέα για τεχνική υποστήριξη των πτητικών μέσων.
- Ουσιαστική βελτίωση του θεσμού της εφεδρείας με την εφαρμογή βελτιωτικών μέτρων από την 1η/1/2019.
Το ανύπαρκτο Ταμείο Αμυντικής Θωράκισης
Η φορολογία για την Άμυνα (έκτακτη εισφορά) που επιβάλλεται επί των τόκων, μερισμάτων, καταθέσεων και φόρων ενοικίων, αποτέλεσε πρόσφατα αντικείμενο συζήτησης μεταξύ του Γενικού Ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη, και του Γενικού Εισαγγελέα, Κώστα Κληρίδη.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», ο Γενικός Εισαγγελέας υπέδειξε ότι τα χρήματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιούνται τόσο για την αγορά οπλικών συστημάτων όσο και για την κάλυψη κι άλλων εξόδων που αφορούν στην Άμυνα, όπως είναι για παράδειγμα η αγορά στρατιωτικών στολών, η συντήρηση υλικού, η μισθοδοσία των μόνιμων στελεχών κ.ο.κ.
Επί της ουσίας το Ταμείο Αμυντικής Θωράκισης, που ιδρύθηκε το 1984, δεν υφίσταται καθώς τα χρήματα που συγκεντρώνονται από την έκτακτη εισφορά για την Άμυνα δεν κατατίθενται στο εν λόγω Ταμείο για την αγορά οπλικών συστημάτων, αλλά στο πάγιο ταμείο της Δημοκρατίας από το οποίο καλύπτονται οι ανάγκες του Κράτους.
Από τότε μέχρι σήμερα, εκτιμάται ότι έχουν δαπανηθεί δεκάδες εάν όχι εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε τομείς άλλους που δεν έχουν σχέση με την Άμυνα και με οπλικά συστήματα.
Κληθείς από τον «Φ» να σχολιάσει το ψαλίδισμα κονδυλίων στην Άμυνα, ο υπουργός Άμυνας, Σάββας Αγγελίδης, δήλωσε τα εξής: «Μόλις ανέλαβα το υπουργείο Άμυνας έθεσα ως προτεραιότητα το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Εθνικής Φρουράς. Σχεδιάσαμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα εξοπλισμού που να ανταποκρίνεται, βέβαια, στις δυνατότητες υλοποίησής του σε βάθος χρόνου.
Ιεραρχήσαμε τις ανάγκες μας και καταφέραμε ως υπουργείο Άμυνας να λάβουμε για το 2018 επιπρόσθετο ποσό της τάξεως των €45 εκατ. που αφορά εξ ολοκλήρου σε εξοπλιστικά προγράμματα. Είμαι αισιόδοξος ότι θα πετύχουμε την ολική εφαρμογή του συγκεκριμένου σχεδιασμού εάν συνεχίσουμε με τον ίδιο ζήλο και επαγγελματισμό.
Σκοπός μας είναι η διεύρυνση της συνεργασίας με χώρες που ήδη διατηρούμε και αναπτύσσουμε ισχυρούς δεσμούς στρατιωτικής συνεργασίας, η οποία να καλύπτει και αγορά σύγχρονων οπλικών συστημάτων.
Τέλος, αναφέρω ότι η δυνατότητα της Εθνικής Φρουράς περνά και μέσα από το υψηλό επίπεδο του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, το οποίο μέσα από συνεχείς εκπαιδεύσεις και συνεκπαιδεύσεις με φίλιες χώρες δηλώνει έμπρακτα το “παρών” του για την εκτέλεση των καθηκόντων και της αποστολής του».
Σε τραγική κατάσταση το στράτευμα
Ο πρώην Υπαρχηγός της Εθνικής Φρουράς και πρώην υπουργός Άμυνας, Φοίβος Κλόκκαρης, σε πρόσφατο άρθρο του στον «Φ» περιέγραψε ως τραγική την κατάσταση στην Εθνική Φρουρά. Μεταξύ άλλων, υποστήριξε τα εξής:
«Το 1974, όταν έγινε η τουρκική εισβολή στην Κύπρο, η αμυντική θωράκιση της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν υποβαθμισμένη και η Εθνική Φρουρά -οι ένοπλες δυνάμεις της- είχε απηρχαιωμένα μέσα και οπλικά συστήματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Δυστυχώς, δεν διδαχθήκαμε από την τραγωδία του 1974 και σήμερα η Εθνική Φρουρά βρίσκεται κατά αντιστοιχίαν σε παρόμοια κατάσταση από πλευράς εκσυγχρονισμού και πληρότητας των μέσων και οπλικών συστημάτων της παρά το γεγονός ότι οι συνθήκες ασφάλειας που επικρατούν στο νησί είναι εξαιρετικά επικίνδυνες για τον Ελληνισμό της Κύπρου που διατρέχει θανάσιμο κίνδυνο από την τουρκική επεκτατικότητα».
Σύμφωνα με τον κ. Κλόκκαρη, η υποβάθμιση της αμυντικής θωράκισης της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν οφείλεται σε οικονομικούς λόγους αλλά στην έλλειψη στρατηγικής αντίληψης γα την ασφάλεια.
Το Ταμείο Αμυντικής Θωράκισης έχει επάρκεια χρηματικών πόρων από τις εισφορές των πολιτών, αλλά οι Κυβερνήσεις μας διαχρονικά διαθέτουν πολύ μικρό μέρος για τους εξοπλισμούς επειδή δεν δίδουν τη δέουσα βαρύτητα στη σημασία που έχει η στρατιωτική ισχύς και η επικινδυνότητα της τουρκικής στρατηγικής που στοχεύει αμετακίνητα στον έλεγχο ολόκληρης της Κύπρου.
Αυτή η αντίληψη έχει ως συνέπεια να παραμεληθεί ο εκσυγχρονισμός και η συμπλήρωση των μέσων και οπλικών συστημάτων της Εθνικής Φρουράς, να μειωθεί αδικαιολόγητα η θητεία και να λάβει λανθασμένη μορφή η αναδιοργάνωση της δύναμης, με σοβαρές συνέπειες για το αξιόμαχό της.
Στον τομέα της άμυνας επικρατεί ένα κλίμα επικίνδυνης αδράνειας που διαπερνά όχι μόνο την Κυβέρνηση του κράτους μας αλλά και μεγάλο μέρος του πολιτικού κόσμου και του λαού. Είναι φαινόμενο απαράδεκτο, που ενδεχομένως η ερμηνεία του να βρίσκεται στη λανθασμένη αντίληψη ότι είμαστε μικρή χώρα και οι στρατιωτικές δαπάνες είναι μάταιες.
Η Ιστορία βέβαια διδάσκει ότι οι ισχυροί δεν σέβονται τις ανοχύρωτες Πολιτείες και πάντα υπολογίζουν το κόστος σε αίμα και διεθνή κατακραυγή όσο μικρός και να είναι ο αντίπαλός τους. Οι πολίτες μας δεν δείχνουν την ίδια ευαισθησία και δεν κινητοποιούνται προς άσκηση πίεσης στην Κυβέρνηση για τα θέματα του τομέα της Άμυνας, όπως συμβαίνει σε άλλους τομείς (Υγεία, Οικονομία, Εργασία, Παιδεία κ.ά.).