Σαμψών: Από τους επικεφαλής του πραξικοπήματος Γεωργίτση και Κομπόκη και τους συν αυτοίς. Εγώ μέχρι τότε ήμουν βουλευτής. Τα προηγούμενα χρόνια ήμουν μέλος της ΕΟΚΑ και υπεύθυνος στην πόλη της Λευκωσίας και των περιχώρων. Είχα συμμετάσχει, και το λέω με υπερηφάνεια, στο 60% της δράσης όλης της ΕΟΚΑ. Εμείς κάναμε το αντάρτικο πόλεων το οποίο το μιμήθηκαν κι άλλοι λαοί που έκαναν απελευθερωτικούς αγώνες.
Ελεύθερος Τύπος: Υπό τις διαταγές του Γρίβα Διγενή…
Σαμψών: Ναι, αλλά είχα το ελεύθερο δράσεως ώστε να δίνω αναφορά μετά τις ενέργειες.
Ελεύθερος Τύπος: Είχατε καταδικαστεί δις εις θάνατον από τις βρετανικές δυνάμεις…
Σαμψών: Ναι, αφού πέρασα βασανιστήρια στα οποία δεν είχε υποβληθεί κανένας Κύπριος όσο εγώ. Μου έβγαλαν δόντια και νύχια… Φυλακίστηκα στις κεντρικές φυλακές της Κύπρου, μετά με μετέφεραν στην Αγγλία στις φυλακές του Wormscraps στο Λονδίνο. Εκεί ήρθα σε επαφή με τον Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό (IRA) για απόδραση, αλλά το αντιλήφθηκαν οι ΄Αγγλοι και εμάς τους πρωτεργάτες της απόδρασης μας μετέφεραν ξημερώματα στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Wakefield στο Yorkshire που χτίστηκαν το 1404 και δεν είχε αποδράσει ποτέ άνθρωπος. Είχαν ναρκοπέδια, κλπ. Εκεί γνώρισα τον αγωνιστή του IRA, τον Simus Murphy, που είχε καταδικαστεί 5 φορές σε ισόβια δεσμά από το 1951. Η συνάντηση μας έγινε το 1958. Αποφασίσαμε να αποδράσουμε μαζί και σε ένα χρόνο το πραγματοποιήσαμε! Η απόδραση μας έγινε πρωτοσέλιδο με τεράστια γράμματα στις αγγλικές εφημερίδες.
Ελεύθερος Τύπος: Να επιστρέψουμε στην κατηγορία με την οποία καταδικαστήκατε στην Κύπρο…
Σαμψών: Ήθελαν ένα εξιλαστήριο θύμα. Η κατηγορία ήταν ότι συνεργάστηκα μετά την επικράτηση του πραξικοπήματος. Εγώ όμως έβαλα όρους για να συνεργαστώ. Ένας όρος ήταν να μην διαλυθεί η Βουλή και δεν διαλύθηκε γιατί έγιναν αποδεκτοί οι όροι. Δεύτερον, να μην διαλυθούν τα πολιτικά κόμματα. Τρίτον, να μην συλληφθούν πολιτικοί άνδρες. Και ήταν ένα πραξικόπημα όπου δεν συνελήφθησαν πολιτικοί άνδρες…
Ελεύθερος Τύπος: Φαίνεται ότι υπερασπίζεστε το πραξικόπημα. Σε ποιούς επιβάλλατε τους όρους;
Σαμψών: Στον Γεωργίτση. Και αυτός τα διαβίβασε στην Αθήνα και έγιναν αποδεκτά. Γιατί δεν έβρισκαν τους ανθρώπους που είχαν προτείνει…
Ελεύθερος Τύπος: Νομιμοποιήσατε όμως το πραξικόπημα κατά του νόμιμα εκλεγμένου προέδρου της χώρας… Αυτό δεν είναι προδοσία;
Σαμψών: Όχι! Δεν είμαι προδότης. Ο Σαμψών έμαθε να μην προδίδει ποτέ του… Και ο Σαμψών αν πήγε φυλακή από τον Μακάριο το 1976, δύο χρόνια μετά, είναι γιατί δεν δέχθηκε να προδώσει τους 15.000 που του έστειλαν τα τηλεγραφήματα συμπαραστάσεως. Ήθελε να εκδικηθεί τους ανθρώπους αυτούς που ήταν δικοί του και συνεχάρησαν το νέο καθεστώς. Στην Οριάνα Φαλάτσι είχε πει: «αν ο Σαμψών έμενε στην εξουσία μια εβδομάδα ακόμη ως και η αδελφή μου η Μαρία θα του έστελνε τηλεγράφημα…» Ο Μακάριος κάποτε ήθελε να γίνει αντιβασιλέας της Ελλάδας. Και όταν τον ρώτησα ξαφνιασμένος μου απάντησε: «εδώ έγινε αντιβασιλέας ο Δαμασκηνός και δεν θα γίνω εγώ;» Μου έστειλε ανθρώπους του μέσα στην φυλακή και μου έλεγε ότι δεν κοιμάται που με έχει άδικα μέσα και ήθελε να του δώσω αυτά τα τηλεγραφήματα για να δει ποιοι δικοί του δεν στάθηκαν πλάι του. Έτσι η κατηγορία ήταν ότι δέχθηκα παρανόμως τη θέση του προέδρου μετά την επικράτηση του πραξικοπήματος και δια του τρόπου αυτού συνεργάστηκα με τους πραξικοπηματίες. Η κατηγορία ανέφερε ότι ο Σαμψών ουδεμία σχέση είχε ούτε στην οργάνωση, ούτε στην σύλληψη του σχεδίου. Καταδικάστηκα 20 χρόνια όσο προέβλεπε ο νόμος και συνολικά έμεινα μέσα 5 χρόνια…
Ελεύθερος Τύπος: Εσείς ζητούσατε να διωχθεί ο Μακάριος;
Σαμψών: Πώς; Εγώ ζητούσα συνεργασία Μακαρίου-Γρίβα για να σωθεί ο τόπος…
Ελεύθερος Τύπος: Ακούγεται απίστευτο να λέει ο Σαμψών ότι ήταν και κατά των πραξικοπηματιών που οι ίδιοι τον τοποθέτησαν στον προεδρικό θώκο…
Σαμψών: Τότε γινόταν εμφύλιος σπαραγμός στην Κύπρο.
Ελεύθερος Τύπος: Μα πώς αποδεχθήκατε την πρόταση που σας έκαναν οι πραξικοπηματίες κατά του νόμιμα εκλεγμένου προέδρου της χώρας; Πώς τους «νομιμοποιήσατε» με αυτή την αποδοχή;
Σαμψών: Ανακοίνωσαν ότι ο Μακάριος ήταν νεκρός! Εγώ επείσθηκα ότι ήταν νεκρός.
Ελεύθερος Τύπος: Είχατε όμως πληροφόρηση σε ολόκληρο το νησί για το τι πραγματικά συνέβαινε. Μπορούσατε να μάθετε αμέσως ότι ο Μακάριος ήταν ζωντανός στην Πάφο.
Σαμψών: Πρώτα-πρώτα ήσαν κομμένα τα τηλέφωνα…
Ελεύθερος Τύπος: Ποιοι πρόδωσαν και φέρουν βαρύτατες ευθύνες για το πραξικόπημα και την εισβολή;
Σαμψών: Το πραξικόπημα έγινε για να ρίξουν τη χούντα.
Ελεύθερος Τύπος: Πώς; Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι η χούντα οργάνωσε το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου.
Σαμψών: Το πέτυχαν σε 3 ημέρες. Το πραξικόπημα το έκαναν ο Αραπάκης, ο Μπονάνος, ο Ντάβος, ο Παπανικολάου, ο Γαλατσάνος για να ρίξουν τη χούντα του Ιωαννίδη και να επαναφέρουν τη δημοκρατία στην Ελλάδα με εντολή των Αμερικανών και εν συνεννοήσει με τον Καραμανλή και το Μακάριο…
Ελεύθερος Τύπος: Αυτό είναι το σενάριο με την εκδοχή Σαμψών…
Σαμψών: Να ανοίξει ο φάκελος της Κύπρου! Βγαίνουν στις επετείους και δε λένε λέξη για το άνοιγμα του φακέλου της Κύπρου…
Ελεύθερος Τύπος: Όχι, όλοι το υποστηρίζουν και επιμένουν γι’ αυτό…
Σαμψών: Αλλά δεν το κάνουν.
Ελεύθερος Τύπος: Ο στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης στην πολύκροτη συνέντευξη που είχε δώσει στην εφημερίδα μας σπάζοντας τη σιωπή του, είχε υποστηρίξει ότι Μπονάνος, Αραπάκης ευθύνονται για την προδοσία γιατί αυτοί ανακάλεσαν τις στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες επέστρεψαν στην Ελλάδα.
Σαμψών: Είχε πει ότι ο Αραπάκης κάλεσε τα 2 υποβρύχια που βρίσκονταν ήδη στην Πάφο και είχαν στα σκόπευτρά τους τον Τουρκικό αποβατικό στόλο να επιστρέψουν στην Ελλάδα γιατί δήθεν γινόταν εισβολή Τουρκικών δυνάμεων στη Ρόδο. Και είδαν με τα περισκόπιά τους τουρίστες στις παραλίες.
Ελεύθερος Τύπος: Είχατε δηλώσει πως κάθε υποβρύχιο έφερε 18 τηλεκατευθυνόμενες τορπίλες και ότι τα τουρκικά αποβατικά ήταν 38.
Σαμψών: Ακριβώς. Λάβετε υπόψη ότι τα Φάντομ τα ελληνικά, γιατί η Τουρκία δεν είχε Φάντομ, είχαν ξεκινήσει για να ισοπεδώσουν την περιοχή των 500 μέτρων εισβολής. Προδότες ήταν οι Μπονάνος, Αραπάκης και Ντάβος.
Ελεύθερος Τύπος: Το κλιμάκιο της CIA είχε προειδοποιήσει τον Ιωαννίδη ότι η Τουρκία θα εκμεταλλευόταν το πραξικόπημα και θα εισέβαλε στην Κύπρο. Τότε ο Ιωαννίδης αντέδρασε έντονα, όπως αναφέρεται στα απόρρητα τηλεγραφήματα, και κλώτσησε το τραπέζι που βρισκόταν μπροστά του, χύνοντας τους καφέδες που έπιναν, δηλώνοντας πως «αν η Τουρκία εισβάλλει, εκείνος θα έφτανε μέχρι την Κωνσταντινούπολη».
Σαμψών: Τότε η 12η μεραρχία του Γ’ Σώματος Στρατού με επικεφαλής το στρατηγό Παύλο Παπαδάκη προέλασε μέσα στο τουρκικό έδαφος σε βάθος 75 χιλιομέτρων και οι ιχνηλάτες του βρίσκονταν 135 χιλιόμετρα από την Κωνσταντινούπολη και δεν βρήκαν τουρκικό στρατό.
Ελεύθερος Τύπος: Ποιος είχε διατάξει τη διείσδυση εντός τουρκικού εδάφους;
Σαμψών: Ήταν δουλειές του Ιωαννίδη. Στις 20 Ιουλίου ο Ντάβος πήγε να επιθεωρήσει τα προελαύνοντα ελληνικά στρατεύματα εντός των τουρκικών εδαφών, έβαλε τον Παπαδάκη μέσα στο αυτοκίνητο και του τοποθέτησε το πιστόλι του στον κρόταφο λέγοντας του: «ο εχθρός δεν είναι στην Κωνσταντινούπολη, είναι στην Αθήνα». Και διατάχθηκαν τα στρατεύματα να γυρίσουν πίσω!
Ελεύθερος Τύπος: Ας επανέλθουμε στους άλλους πρωταγωνιστές. Στον τότε αρχηγό ΓΕΝ, Πέτρο Αραπάκη.
Σαμψών: Είχε ολοκληρωθεί η προδοσία με τη διαταγή του Αραπάκη να επιστρέψουν τα υποβρύχια, τα αεροπλάνα να προσγειωθούν στο αεροδρόμιο των Χανίων και να διαλυθούν τα τάγματα στην Κύπρο. Η συμφωνία καταπαύσεως του πυρός έγινε μεταξύ Αραπάκη και Sisko. Εκείνη την ώρα που ο κ. Αραπάκης υπέγραφε την κατάπαυση του πυρός, εμείς στην Κύπρο παίρναμε τα σήματα του Ντενκτάς που ζητούσε ελικόπτερο να τον μεταφέρει στην Τουρκία διότι η Κύπρος έπεφτε στα χέρια των Ελλήνων. Παίρναμε και τα σήματα του αρχηγού του τουρκικού αποβατικού στόλου ότι δεν μπορούσαν να κρατηθούν στην ακτή των 500 μέτρων που τους περιορίσαμε. Τότε ο Γκιζίκης μου τηλεφώνησε να ετοιμάσω το διάγγελμα της Ένωσης με την Ελλάδα όταν τα Φάντομ σηκώθηκαν για να ισοπεδώσουν την περιοχή των 500 μέτρων. Αλλά μετά γύρισαν πίσω με εντολή Αραπάκη (ΓΕΝ) και Παπανικολάου (ΓΕΑ) και επέστρεψαν στα Χανιά. Τότε που ήμουν πρόεδρος καταβάλαμε μεγάλη αντίσταση κατά των εισβολέων Τούρκων που έχασαν 26 αεροπλάνα μαχητικά, παραδέχθησαν 19, ενώ στο δεύτερο μέρος της εισβολής έχασαν μόνο 3 αεροπλάνα. Ελευθερώσαμε θύλακες όπως Λεύκα, Μαργί, Κοφινού, Μούτουλλας, τουρκική συνοικία Λάρνακας, Ζαχάρια Αμμοχώστου, όλα τα μικτά χωριά, Κιόνελι, ΄Ασπρη Μούτη. Ήμουν στη Μαλούντα με το στρατό ως πρόεδρος της δημοκρατίας και καταλάβαμε τις περιοχές. Καταλάβαμε επί ημερών μου τη βάση των Τούρκων Κιόνελι 2 φορές με την ΕΛΔΥΚ και Κύπριους μαχητές και έρχονταν διαταγές από τον προδότη Μπονάνο απευθείας στον διοικητή της ΕΛΔΥΚ να επιστρέψουν πίσω όλοι στη βάση εξορμήσεως…
Ελεύθερος Τύπος: Μίλησες με τον τότε αρχηγό ΓΕΕΘΑ Μπονάνο;
Σαμψών: Τον έβρισα με τις χυδαιότερες των εκφράσεων στο τηλέφωνο όταν και γινόταν η εισβολή των Τούρκων και δοκίμασε να μου πει ότι έβγαλα τα κανόνια έξω και έβαλλαν στον αέρα για να εμπλέξω την Τουρκία και την Ελλάδα… Και μου έλεγε ότι γινόταν άσκηση των Τούρκων. Και ο Γεωργίτσης επικεφαλής του πραξικοπήματος μου είπε πως «δεν επείθεται ο αρχηγός πως γίνεται εισβολή». Και τότε πήρα το τηλέφωνο, το έβγαλα στο παράθυρο και του λέω «ακούς τους βομβαρδισμούς;» Και μου απαντά για τα κανόνια, οπότε του απαντώ με το χυδαίο υβρεολόγιο. Έβρισα και τον Γκιζίκη, αλλά αυτός τα είχε χαμένα. Όταν σας έδωσε συνέντευξη, μίλησε για πρώτη φορά για τις ευθύνες του. Μετά οι της χούντας των Αθνών δεν έβγαιναν στο τηλέφωνο. Ο εξ απορρήτων του Ιωαννίδη αξιωματικός Μιχ.Πηλιχός μου είπε ότι αν θέλω να παραμείνω πρόεδρος να δεχθώ να προελάσουν οι Τούρκοι και να ενώσουν το προγεφύρωμα με το θύλακα Β.Λευκωσίας κι εγώ είπα πως είναι απαράδεκτο, δεν δέχομαι να κάνουν βήμα οι Τούρκοι.
Ελεύθερος Τύπος: Με τίνος εντολή;
Σαμψών: Μου έλεγαν «Εθνικού Κέντρου», δηλαδή της χούντας. Των προδοτών Μπονάνου, Αραπάκη, κλπ. Τους έβρισα. Τους είπα «Γ… τις συμφωνίες σας!» Μου απάντησε ο Πηλιχός πως κινδυνεύει η ζωή μου. Του είπα «ξέρω πως έχετε εδώ στην Κύπρο 5 ανθρώπους και δεν έχω σε τίποτα να τους συλλάβω και να τους εκτελέσω άνευ δίκης και μην απειλείς έναν άνθρωπο που καταδικάστηκε δις εις θάνατον από τους ΄Αγγλους και δεν φοβήθηκε και θα φοβηθεί δολοφονία από εσάς». Και τότε μου είπε και με έριξε ότι «από το Εθνικό Κέντρο δεν θα έρθει φυσίγγιο αφού αρνείσαι». Και γνωρίζοντας ότι είχαμε φυσίγγια πολέμου μισής ημέρας, είπα «παραιτούμαι» για δεν μπορούσα να οδηγήσω την Κύπρο στη σφαγή εν γνώσει μου μην έχοντας βοήθεια από την Ελλάδα. Μου είπε ο Πηλιχός να παραδώσω την εξουσία στον Κληρίδη. Και παρέδωσα.
Ελεύθερος Τύπος: Ο Γκιζίκης αποκάλυψε σε συνέντευξη στον «Ελεύθερο Τύπο» τα τεχνάσματα της CIA προς τον πανίσχυρο δικτάτορα Ιωαννίδη…
Σαμψών: Τον ξεγέλασαν τον Ιωαννίδη, Ήταν αφελέστατος.
Ελεύθερος Τύπος: Το πιο συγκλονιστικό απ’ όλα είναι αυτό που μας είχε αποκαλύψει ο Γκιζίκης, ότι δηλαδή ο Γεωργίτσης είχε εντολή να μην ενεργήσει ακόμα κι αν είχαν κάνει απόβαση οι Τούρκοι στην Κύπρο…
Σαμψών: Αυτό προσπάθησε να κάνει ο Μπονάνος και τους το ανέτρεψα μαζί με τον Κομπόκη και τους άλλους που έφεραν αντίσταση κατά των Τούρκων και τους περιορίσαμε στα 500 μέτρα. Και υπάκουσαν εμένα. Ο Γεωργίτσης δέχθηκε και κάναμε κρυφά από την Ελλάδα μερική επιστράτευση. Και αυτά τα τάγματα κράτησαν τους εισβολείς!
