Το Κόσοβο γιορτάζει σήμερα τα 25 χρόνια από την είσοδο των νατοϊκών δυνάμεων και την αποχώρηση του σερβικού στρατού και της αστυνομίας. Η 12η Ιουνίου κηρύχθηκε ημέρα της απελευθέρωσης και γιορτάζεται με διάφορες εκδηλώσεις και παρελάσεις σε ολόκληρο το Κόσοβο. Ήταν η ημέρα όταν το 1995 άρχισε να αναπτύσσεται στο Κόσοβο ειρηνευτική δύναμη υπό τη διοίκηση του ΟΗΕ, αποτελούμενη από 37.000 στρατιώτες από 36 χώρες.
Η πλειονότητα των στρατιωτών προέρχονταν από χώρες του ΝΑΤΟ. H Ρωσία σε μία κίνηση αιφνιδιασμού, λίγες ώρες πριν από την είσοδο της νατοϊκής δύναμης, έστειλε στο Κόσοβο 200 στρατιώτες οι οποίοι κατέλαβαν το στρατιωτικό αεροδρόμιο στην Πρίστινα.
Η κίνηση αυτή προκάλεσε τριβές στις σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση αλλά και εντός της βορειοατλαντικής συμμαχίας. «Δεν επιθυμώ να γίνουν υπεύθυνοι οι στρατιώτες μου για την έναρξη του Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου» είχε απαντήσει ο Βρετανός διοικητής της KFOR, Μάικ Τζάκσον, στη διαταγή του στρατιωτικού διοικητή του ΝΑΤΟ, Γουέσλι Κλάρκ, να απωθήσει τους Ρώσους από το αεροδρόμιο. Μερικούς μήνες αργότερα οι Ρώσοι αποχώρησαν από το Κόσοβο το ίδιο αιφνίδια όπως και ήρθαν προκαλώντας την απογοήτευση του Βελιγραδίου αλλά και του σερβικού πληθυσμού στο Κόσοβο.
Today marks 25 years of NATO’s Kosovo Force peacekeeping mission.
The mission works to maintain a safe and secure environment and freedom of movement for all people in Kosovo, impartially and in line with its UN mandate.
Learn more about @NATO_KFOR ⤵️ pic.twitter.com/GxvK2J8dxp
— NATO (@NATO) June 12, 2024
Σήμερα στην Πρίστινα πραγματοποιήθηκε πανηγυρική συνεδρίαση της βουλής του Κοσόβου στην οποία παρέστησαν η πρόεδρος της Δημοκρατίας Βιόσα Οσμάνι και ο πρόεδρος της Αλβανίας Μπαϊράμ Μπεγκάι.
Η Βιόσα Οσμάνι στην ομιλία της ανέφερε ότι «οι νατοϊκοί στρατιώτες έφεραν στο λαό του Κοσόβου την πολυπόθητη ελευθερία» και επισήμανε πως το Κόσοβο δικαιούται να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Ο πρωθυπουργός Άλμπιν Κούρτι επίσης μίλησε για την ανάγκη ένταξης του Κοσόβου στους ευρω-ατλαντικούς θεσμούς. «Πολιτικός μας στόχος είναι η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στρατιωτικός μας προσανατολισμός το ΝΑΤΟ» τόνισε ο Κούρτι.
«Σήμερα εκφράζω τις ευχαριστίες μου για τα 25 χρόνια ειρήνης στο Κόσοβο» έγραψε σε ανάρτησή του στο διαδίκτυο ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον, ο οποίος το 1999 διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας και την ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου.
Ένας άλλος ένθερμος υποστηρικτής των βομβαρδισμών, ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ, επισκέφτηκε προχθές την Πρίστινα και από το βήμα της βουλής του Κοσόβου υπερασπίστηκε την ορθότητα της απόφασης του ΝΑΤΟ για τον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας.
Ενδιαφέρον είχε και η επίσκεψη του πρωθυπουργού της Αλβανίας Έντι Ράμα ως προς το γεγονός ότι δεν έγινε δεκτός από τον κοσοβάρο πρωθυπουργό Άλμπιν Κούρτι. Ανάμεσα σε αυτούς τους δύο Αλβανούς ηγέτες είναι έκδηλος ο ανταγωνισμός για το ποιος θα επικρατήσει στο αλβανικό στοιχείο στην περιοχή.
Ο Ράμα και αυτήν τη φορά επέκρινε την πολιτική του Κούρτι υπογραμμίζοντας ότι η αντιπαράθεση της Πρίστινας με την Ουάσινγκτον και τις Βρυξξέλες δεν ευνοεί τα συμφέροντα του Κοσόβου και των Αλβανών γενικότερα.
Οι εκδηλώσεις για την 25η επέτειο της απελευθέρωσης, όπως αποκαλείται, ολοκληρώθηκαν με παρέλαση των ενόπλων δυνάμεων στην Πρίστινα.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφίες Reuters