«Μην πείτε πως δεν σας προειδοποιήσαμε». Το «μήνυμα» της Κίνας προς τις ΗΠΑ έρχεται μέσω της εφημερίδας του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Αφορά φυσικά στον εντεινόμενο εμπορικό πόλεμο ανάμεσα στις δύο χώρες.
Επιπλέον το επίσημο κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων μετέδωσε σήμερα πως «η Κίνα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για να ανταποκριθεί στην παγκόσμια ζήτηση για σπάνιες γαίες, εφόσον αυτές χρησιμοποιούνται για θεμιτούς σκοπούς. Ωστόσο, αν κάποιος θέλει να χρησιμοποιήσει τις εισαγόμενες σπάνιες γαίες εναντίον της Κίνας, ο κινεζικός λαός θα αντιταχθεί».
Τι είναι οι σπάνιες γαίες και γιατί είναι σημαντικές
Οι σπάνιες γαίες είναι μια ομάδα 17 χημικών στοιχείων που έχουν ευρύτατες εφαρμογές σ’ ένα μεγάλο φάσμα προϊόντων. Από ηλεκτρονικές συσκευές υψηλής τεχνολογίας για τον απλό καταναλωτή, μέχρι στρατιωτικό εξοπλισμό.
Από την Κίνα προερχόταν το 80% των εισαγωγών σπανίων γαιών που πραγματοποίησαν οι ΗΠΑ από το 2014 έως το 2017. Η Ουάσινγκτον έχει εξαιρέσει τις σπάνιες γαίες από τους πρόσφατους δασμούς, μαζί με μερικά άλλα κρίσιμης σημασίας κινεζικά μεταλλεύματα.
Η επίσκεψη του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ σε ένα εργοστάσιο σπάνιων γαιών την περασμένη εβδομάδα τροφοδότησε εικασίες πως η Κίνα θα χρησιμοποιήσει την κυρίαρχη θέση της ως εξαγωγού σπάνιων γαιών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες σαν μοχλό στον εμπορικό πόλεμο.
Η Κίνα προς το παρόν δεν έχει δηλώσει ρητά ότι θα περιορίσει τις πωλήσεις σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ. Ωστόσο κινεζικά μέσα ενημέρωσης έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι αυτό θα συμβεί.
Η «Λαϊκή Ημερησία», επίσημη εφημερίδα του ΚΚ Κίνας επισημαίνει την «άβολη» εξάρτηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τις σπάνιες γαίες που έρχονται από την Κίνα.
«Θα γίνουν άραγε οι σπάνιες γαίες ένα όπλο για την Κίνα, ώστε να απαντήσει στην πίεση που ασκούν οι ΗΠΑ για απολύτως κανέναν λόγο; Η απάντηση δεν είναι μυστικό», αναφέρει.
«Αναμφίβολα οι ΗΠΑ θέλουν να χρησιμοποιήσουν τα προϊόντα που κατασκευάζονται με τις σπάνιες γαίες και εξάγει η Κίνα, για να αντισταθμίσει και να καταστείλει την ανάπτυξη της Κίνας. Ο κινεζικός λαός δεν θα το δεχθεί ποτέ!», προσθέτει.
«Συμβουλεύουμε την αμερικανική πλευρά να μην υποτιμά την ικανότητα της κινεζικής πλευράς να διαφυλάξει τα συμφέροντά της. Μην πείτε πως δεν σας προειδοποιήσαμε!»
«Μην πείτε πως δεν σας προειδοποιήσαμε»
Η έκφραση «μην πείτε πως δεν σας προειδοποιήσαμε» χρησιμοποιείται από τα επίσημα κινεζικά ΜΜΕ για να προειδοποιήσουν αντιπάλους σε μείζονες τομείς διαφωνίας. Παράδειγμα, στη διάρκεια μιας μεθοριακής διένεξης με την Ινδία το 2017. Ή και το 1978, πριν η Κίνα εισβάλει στο Βιετνάμ.
Η Κίνα έχει χρησιμοποιήσει τις πωλήσεις σπάνιων γαιών στο παρελθόν για να ασκήσει πίεση σε διπλωματικές διενέξεις.
Το 2010, το Πεκίνο μείωσε τις ποσοστώσεις στις εξαγωγές σπάνιων γαιών αφού ένα κινεζικό αλιευτικό συγκρούσθηκε με δύο σκάφη της ιαπωνικής Ακτοφυλακής κοντά σε ακατοίκητα νησιά στην Ανατολική Σινική Θάλασσα, τα οποία διεκδικούν αμφότερες οι χώρες.
Το 2012, η Ιαπωνία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση διαμαρτυρήθηκαν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) για τις μειώσεις. Δύο χρόνια αργότερα, η Κίνα δέχθηκε επίπληξη από τον ΠΟΕ επειδή επικαλέσθηκε περιβαλλοντικούς λόγους για να δικαιολογήσει τις ποσοστώσεις. Τελικά κατήργησε το σύστημα των ποσοστώσεων στις εξαγωγές αφού έχασε την υπόθεση.
Κινέζοι εμπορικοί εμπειρογνώμονες λένε πως, αν το Πεκίνο προχωρήσει σε νέους περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιων γαιών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι πιθανό να ακολουθήσει το παράδειγμα της Ουάσινγκτον και να χρησιμοποιήσει ως δικαιολογία την εθνική ασφάλεια.
Η Κίνα έχει επανειλημμένα επικρίνει την Ουάσινγκτον για «καταχρήσεις των εξαιρέσεων» στον ΠΟΕ για λόγους εθνικής ασφαλείας. Αυτή την εβδομάδα κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι παραβιάζουν κανόνες βάζοντας στη μαύρη λίστα την Huawei.
Όμως η Κίνα έχει χρησιμοποιήσει για πολλά χρόνια λόγους εθνικής ασφαλείας για να αποκλείσει από την αγορά της μεγάλες αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας, μεταξύ των οποίων οι Google και Facebook.
Οι περιορισμοί αυτοί έχουν τροφοδοτήσει τα τελευταία χρόνια αιτήματα από τμήματα της αμερικανικής επιχειρηματικής κοινότητα να απαντήσει η Ουάσινγκτον σ’ αυτές τις πολιτικές του Πεκίνου.