Πολλοί αυτόπτες μάρτυρες είπαν ότι άκουσαν το θόρυβο μιας έκρηξης. «Ήμουν στο σπίτι μου και άκουσα κάτι πολύ δυνατό, σαν βροντή, είδα πολύ καπνό», αναφέρει η Μαρία Τερέζα Ράμος, μια 62χρονη γυναίκα που κατοικεί σε απόσταση μερικών μέτρων από το σημείο του δυστυχήματος, καθισμένη στον κήπο της απ’ όπου βλέπει έναν τεράστιο γερανό που ετοιμάζεται να ανασύρει τα κατεστραμμένα βαγόνια. «Μας βρήκε συμφορά. Ο κόσμος ούρλιαζε. Όλοι έτρεξαν να πάνε κουβέρτες και πετσέτες για να βοηθήσουν τους τραυματίες. Ποτέ κανείς δεν είχε δει κάτι τέτοιο εδώ».
Η σιδηροδρομική τραγωδία σημειώθηκε στις 20.42 τοπική ώρα (21.42 ώρα Ελλάδος) σε ένα τμήμα σιδηροδρομικής γραμμής για αμαξοστοιχίες μεγάλης ταχύτητας, πάνω σε μια στροφή αρκετά υπερυψωμένη, σχεδόν τέσσερα χλμ. από τον σταθμό της Κομποστέλα, της παγκοσμίως γνωστής πόλης για το προσκύνημα στον Άγιο Ιάκωβο, τον προστάτη της Γαλικίας.
Πολλά βαγόνια εκτροχιάστηκαν, πέφτοντας το ένα πάνω στο άλλο.
Από τους 222 επιβαίνοντες στην αμαξοστοιχία, 77 σκοτώθηκαν ανακοίνωσε νωρίτερα σήμερα το δικαστήριο της περιφέρειας της Γαλικίας, αρμόδιο για την καταμέτρηση των νεκρών, διευκρινίζοντας ότι ο απολογισμός είναι προσωρινός. Σε 143 ανέρχεται ο αριθμός των τραυματιών.
«Άκουσα έναν πολύ δυνατό θόρυβο. Ήταν σαν να γινόταν σεισμός», είπε ο 39χρονος Φρανθίσκο Οτέρο που εκείνη τη στιγμή ήταν στο σπίτι των γονιών του, κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής.
«Έφθασα στο σημείο ένα λεπτό αργότερα. Το πρώτο που είδα ήταν το πτώμα μιας γυναίκας. Αυτό με τάραξε φοβερά. Δεν είχα δει ποτέ πτώμα στη ζωή μου. Ωστόσο αυτό που με συγκλόνισε ήταν η απόλυτη σιωπή, υπήρχε επίσης λίγος καπνός και μια μικρή φωτιά».
«‘Ηταν σαν εφιάλτης. Γείτονες πλησίαζαν στο σημείο, προσπαθούσαν να βγάλουν ανθρώπους που είχαν μείνει εγκλωβισμένοι στα βαγόνια, με αξίνες, με σφυριά και τέλος το πέτυχαν με ένα χειροκίνητο πριόνι».
Τέσσερα βαγόνια ανατράπηκαν πάνω στις γραμμές, εκ των οποίων το ένα τουλάχιστον έγινε συντρίμμια, στοιβαγμένο πάνω σε ένα άλλο, καπνός και φλόγες έβγαιναν από την αμαξοστοιχία. Ένα άλλο βαγόνι τινάχτηκε στον αέρα και έπεσε σε ύψωμα πάνω από τη σιδηροδρομική γραμμή. Πολλά πτώματα κείτονταν στις γραμμές, καλυμμένα με κουβέρτες.
Φαίνεται πως σε μια στροφή το τραίνο άρχισε να εκτροχιάζεται. Πολλά βαγόνια έπεσαν το ένα πάνω στο άλλο», δήλωσε ένας επιβάτης στο ραδιοφωνικό σταθμό Cadena Ser.
Ενώ τα αίτια του δυστυχήματος δεν έχουν γίνει επισήμως γνωστά, ο Τύπος επισημαίνει την υπερβολική ταχύτητα σε ένα τμήμα της σιδηροδρομικής γραμμής όπου η αμαξοστοιχία διέσχιζε στροφή σε κατοικημένη περιοχή και το όριο ταχύτητας ήταν 80 χλμ. την ώρα.
«Φονική ταχύτητα», είναι ο πηχυαίος τίτλος της εφημερίδας El Mundo, σύμφωνα με την οποία η αμαξοστοιχία έτρεχε με ταχύτητα 220 χλμ. την ώρα σε αυτή τη δύσκολη στροφή, τη στροφή Α Γκραντέιρα. «Η υπερβολική ταχύτητα είναι μια από τις εκδοχές που υπερισχύουν», γράφει.
Σύμφωνα με την El Pais, η αμαξοστοιχία έτρεχε με ταχύτητα 180 χλμ. την ώρα όταν διέσχιζε τη στροφή.
Το τραίνο που ερχόταν από τη Μαδρίτη και κατευθυνόταν στην Ελ Φερόλ, στην ακτή του Ατλαντικού, κινείτο σε αυτό το σημείο σε σιδηροδρομική γραμμή για τραίνα μεγάλης ταχύτητας στην Γαλικία. Η γραμμή τέθηκε σε λειτουργία τον Δεκέμβριο του 2011 για να συνδέει την πόλη Ουρένσε με το Σαντιάγο ντε Κομποστέλα και μετά με την Λα Κορούνια. Μετέφερε 218 επιβάτες και 4 εργαζόμενους της εταιρίας σιδηροδρόμων Renfe.
«Διεξάγεται έρευνα και πρέπει να περιμένουμε» για να μάθουμε τα αίτια του δυστυχήματος, δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρίας Renfe. «Θα μάθουμε σύντομα για την ταχύτητα όταν εξετάσουμε τα μαύρα κουτιά του τραίνου».
Το δυστύχημα σημειώθηκε παραμονή του Αγίου Ιακώβου, του προστάτη της Γαλικίας, μια μεγάλη παραδοσιακή γιορτή στην περιοχή αυτή. Όλες οι εκδηλώσεις ακυρώθηκαν.
Πολύ γρήγορα σχηματίστηκαν αυτοκινητοπομπές από ασθενοφόρα, με περιστρεφόμενα φώτα και σειρήνες που ηχούσαν ασταμάτητα, σε έναν αγώνα ενάντια στο χρόνο, για να μεταφερθούν το ταχύτερο οι τραυματίες στα πλησιέστερα νοσοκομεία. Είχε γίνει πια νύχτα. Όλοι οι γύρω δρόμοι είχαν γεμίσει ασθενοφόρα, οι σειρήνες ηχούσαν ακόμη, ενώ στις σιδηροδρομικές γραμμές οι διασώστες με τις κάσκες και τα κίτρινα γιλέκα κρατώντας αξίνες προσπαθούσαν να ανοίξουν πέρασμα μέσα από τη μάζα των λαμαρινών.
Κτίριο του δήμου τέθηκε στη διάθεση των οικογενειών, για να έχουν ψυχολογική υποστήριξη και να λαμβάνουν πληροφορίες. Οι τοπικές αρχές απηύθυναν επείγουσα έκκληση για δωρεά αίματος. Το κέντρο υποστήριξης των οικογενειών γέμισε από την πρώτη στιγμή. Κόσμος έφθανε συνεχώς.
Ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι που έχει γεννηθεί στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα θα μεταβεί σήμερα στο σημείο της τραγωδίας. «Θέλω να εκφράσω την οδύνη μου και την αλληλεγγύη μου στις οικογένειες», έγραψε σε μήνυμα στο Twitter.
Από το Ρίο ντε Ζανέιρο, ο Πάπας Φραγκίσκος κάλεσε τον κόσμο να προσευχηθεί στη μνήμη των θυμάτων και υπέρ των οικογενειών τους.
Η σιδηροδρομική αυτή καταστροφή είναι από τις μεγαλύτερες που έχει γνωρίσει η Ισπανία. Το 1944, η σύγκρουση τραίνου που επίσης ερχόταν από τη Μαδρίτη στη Γαλικία και ατμομηχανής, προκάλεσε τον θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων. Το 1972, 77 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε εκτροχιασμό τραίνου που εκτελούσε το δρομολόγιο Κάδιξ – Σεβίλλη στην Ανδαλουσία.
