Ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς, ο Ισμαήλ Χανίγιε, που δολοφονήθηκε σήμερα 31/7/2024 στο Ιράν, προσέλκυσε πάνω του τους προβολείς σε διεθνές επίπεδο το 2006, όταν έγινε πρωθυπουργός της Παλαιστινιακής Αρχής, μετά την απρόσμενη νίκη του κινήματός του στις εκλογές.
Συνηγορούσε για καιρό υπέρ του συμβιβασμού του ένοπλου αγώνα με την πολιτική μάχη στην οργάνωσή του και λέγεται πως είχε καλλιεργήσει καλές σχέσεις με τους ηγέτες αρκετών άλλων παλαιστινιακών κινημάτων.
Ο 62χρονος ζούσε αυτοεξόριστος στο Κατάρ και στην Τουρκία.
Γιος οικογένειας προσφύγων από την πόλη που ονομάζεται Ασκαλέν στα αραβικά (Ασκελόν στα εβραϊκά), μερικά χιλιόμετρα βόρεια από τη Λωρίδα της Γάζας, άρχισε την πολιτική του δράση στην οργάνωση φοιτητών των Αδελφών Μουσουλμάνων στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας, εκεί όπου γεννήθηκε η Χαμάς. Ήταν μέλος της ένωσης φοιτητών του Ισλαμικού Πανεπιστημίου το 1983 και το 1984.
Τρία χρόνια αργότερα, εντάχθηκε στη Χαμάς με την ίδρυσή της, ενώ ξεσπούσε η πρώτη Ιντιφάντα, η παλαιστινιακή εξέγερση η οποία θα διαρκούσε μέχρι το 1993. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής, ο Ισμαήλ Χανίγιε φυλακίστηκε επανειλημμένα από τις αρχές του Ισραήλ κι είχε εκτοπιστεί για έξι μήνες στον νότιο Λίβανο.
Προσέλκυσε τη διεθνή προσοχή το 2006, όταν ανέλαβε πρωθυπουργός της Παλαιστινιακής Αρχής, μετά την απρόσμενη νίκη του ισλαμιστικού κινήματος στις βουλευτικές εκλογές.
Αφού ανέλαβε επικεφαλής κυβέρνησης ενότητας, δεσμεύτηκε να εργαστεί για την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους «στη Δυτική Όχθη και στη Λωρίδα της Γάζας, με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ», επιλέγοντας να πάει αντίθετα στο ρεύμα, καθώς η Χαμάς στον επίσημο λόγο της τότε δεν αναγνώριζε τα σύνορα αυτά.
Όμως ήταν επί των ημερών του που ξέσπασε, το 2007, ο μίνι-εμφύλιος ανάμεσα στη Χαμάς και την Παλαιστινιακή Αρχή. Το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα κατέλαβε την εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας έπειτα από πολύνεκρες εχθροπραξίες. Η σύγκρουση συνεχίζει ως ακόμη και σήμερα να τροφοδοτεί τη διένεξη ανάμεσα στη Χαμάς και τη Φάταχ.
Η συγκατοίκησή του με τη Φάταχ, την παράταξη του προέδρου Μαχμούντ Αμπάς, ήταν βραχεία. Η Χαμάς την έδιωξε από τον θύλακο διά της βίας το 2007, δυο χρόνια μετά την ανακοίνωση του Ισραήλ πως προχωρούσε μονομερώς στην αποχώρηση από την μικρή περιοχή όπου επέβαλε κατοχή για δεκαετίες.
Ο Ισμαήλ Χανίγιε εξελέγη επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς το 2017, διαδεχόμενος τον Χάλεντ Μεσάαλ, επίσης εξόριστο στο Κατάρ.
Σε οπτικό υλικό που είχαν μεταδώσει τα μέσα ενημέρωσης της Χαμάς αμέσως μετά την επίθεση του στρατιωτικού βραχίονα του κινήματος στο νότιο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου, διακρινόταν ο Ισμαήλ Χανίγιε να συζητά με αγαλλίαση με άλλα στελέχη της παράταξης στο γραφείο του στη Ντόχα, καθώς παρακολουθούσε ρεπορτάζ σε αραβικό τηλεοπτικό δίκτυο που εικόνιζε μαχητές που είχαν καταλάβει τζιπ του ισραηλινού στρατού.
Εννιά και πλέον μήνες μετά το ξέσπασμα του πολέμου που έχει μετατρέψει τη Λωρίδα της Γάζας σε ερείπια, ο Ισμαήλ Χανίγιε είχε επιμείνει επανειλημμένα στη θέση πως δεν θα απελευθερωθούν οι ισραηλινοί όμηροι, παρά μόνο αφού κηρυχθεί οριστική κατάπαυση του πυρός.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP