Γράφει ο
Βασίλης Γιαννακόπουλος,
Γεωστρατηγικός Αναλυτής*
Το Ισλαμικό Κράτος συνιστά μια πολυπληθή διεθνή ένοπλη οργάνωση εξτρεμιστών σουνιτών, η οποία διεξάγει τρομοκρατικές ενέργειες από τον Ειρηνικό Ωκεανό (Αυστραλία) έως τον Ατλαντικό (Γαλλία, Καναδάς και Ηνωμένες Πολιτείες ), με άτομα τα οποία ανήκουν στη δύναμή του ή εμπνέονται από την ιδεολογία του. Ενεργεί ως δύναμη ανταρτών στη Συρία και το Ιράκ, με σκοπό την κατάληψη εδαφών για τη δημιουργία και τη διατήρηση του Ισλαμικού Χαλιφάτου, αλλά δραστηριοποιείται και ως εγκληματική οργάνωση, κυρίως στη Συρία, το Ιράκ και τις γειτονικές χώρες, για την εξεύρεση κεφαλαίων χρηματοδότησης του αγώνα του. Επιπρόσθετα, συνιστά μια νεοσύστατη de facto κρατική οντότητα (Ισλαμικό Χαλιφάτο) από τον Ιούνιο του 2014, της οποίας το κέντρο βάρους εντοπίζεται στο δυτικό Ιράκ και την κεντρο-ανατολική Συρία (περιοχή με περισσότερα από έξι εκατομμύρια κατοίκους, στη συντριπτική τους πλειοψηφία σουνίτες μουσουλμάνους), ενώ ταυτόχρονα, επιδιώκει να επεκταθεί σε όλες τις μουσουλμανικές χώρες και όχι μόνον, τις οποίες ονομάζει βιλαέτια (Wilayats).
Τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο του 2015, η στρατηγική του Ισλαμικού Κράτους για τη Δύση εισήλθε σε μια νέα φάση. Επικεντρώθηκε στην τιμωρία των ευρωπαϊκών χωρών που συμμετείχαν στον υπό αμερικανική διοίκηση πολυεθνικό αντι-τζιχαντιστικό στρατιωτικό συνασπισμό και επιδίωξε να εκμεταλλευθεί την αδυναμία χάραξης και εφαρμογής κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας της ΕΕ. Αρχικά, ενθάρρυνε τις τρομοκρατικές επιθέσεις όσων εμπνέονταν από το Ισλαμικό Χαλιφάτο, των «μοναχικών λύκων», ενώ στη συνέχεια έστειλε «ξένους μαχητές» στην Ευρώπη, προκειμένου να διεξάγουν θεαματικές τρομοκρατικές επιθέσεις. Κατέστησε σαφές ότι θα στοχοποιήσει κάθε χώρα, η οποία επιτίθεται στο Ισλαμικό Χαλιφάτο. Επιδίωξε επίσης να προκαλέσει λαϊκές αντιδράσεις για την τρομοκρατική απειλή των τζιχαντιστών, και κατά συνέπεια για την αύξηση του ελλείμματος εσωτερικής ασφάλειας που θα επέφερε στη γηραιά ήπειρο. Ταυτόχρονα, ευελπιστούσε ότι όλα αυτά θα ικανοποιούσαν τους δυσαρεστημένους και περιθωριοποιημένους νεαρούς Ευρωπαίους μουσουλμάνους, αυξάνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την πιθανότητα να τους εντάξει στη δύναμή του.
Κατά κάποιο τρόπο, άφηνε να εννοηθεί ότι προετοιμάζεται για μια ολομέτωπη μάχη με τη Δύση.
Η ανάδυση της ασύμμετρης απειλής του Ισλαμικού Κράτους προκάλεσε τον έντονο προβληματισμό ολόκληρης της Ευρώπης και ιδιαίτερα των χωρών της ΕΕ. Ως γνωστόν, η Γαλλία, το Βέλγιο, η Δανία, η Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχουν στις αεροπορικές επιδρομές του υπό αμερικανική διοίκηση πολυεθνικού αντι-τζιχαντιστικού στρατιωτικού συνασπισμού στο πλαίσιο της επιχείρησης «Εγγενής Αποφασιστικότητα» (Operation Inherent Resolve), για την αποδόμηση και τη διάλυση του Ισλαμικού Χαλιφάτου. Ειδικά μετά την 21η Σεπτεμβρίου του 2014, όταν ο εκπρόσωπός του Ισλαμικού Κράτους, Muhammad al-Adnani, με μήνυμά του παρότρυνε τους μουσουλμάνους να σκοτώνουν τους πολίτες των χωρών που συμμετείχαν στον εν λόγω στρατιωτικό συνασπισμό, η έναρξη ενός παρατεταμένου κύκλου βίας, υπό τη μορφή τρομοκρατικών επιθέσεων χαμηλής έως μεσαίας κλίμακας, ήταν πλέον αναμενόμενη. Ακόμη και μετά την πρώτη τρομοκρατική ενέργεια στο Παρίσι (9 Ιανουαρίου 2015), το Ισλαμικό Κράτος συνέχιζε να ενθαρρύνει τις τρομοκρατικές επιθέσεις κατά της Γαλλίας, με τη δημοσίευση σχετικών βίντεο στη γαλλική γλώσσα (14 Ιανουαρίου, 3 και 7 Φεβρουαρίου 2015).
Πράγματι, εντός του 2015, διεξήχθησαν τρεις τρομοκρατικές επιθέσεις σε ευρωπαϊκό έδαφος, εκ των οποίων δύο χαμηλής κλίμακας (Παρίσι και Κοπεγχάγη τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο του 2015, αντίστοιχα) και μια μεσαίας κλίμακας στο Παρίσι, πριν λίγες ημέρες. Στα θύματα αυτών των τρομοκρατικών επιθέσεων ίσως θα πρέπει να προστεθούν και οι 224 επιβάτες του αεροσκάφους των ρωσικών Kogalymavia Airlines, που συνετρίβη στο Σινά, αν τελικά επαληθευθεί η ανάληψη της ευθύνης από το Ισλαμικό Κράτος.
Γιατί στο Παρίσι;
Η Γαλλία, ως μέλος του πολυεθνικού αντι-τζιχαντιστικού στρατιωτικού συνασπισμού, έχει αναπτύξει έξι μαχητικά αεροσκάφη Rafale πολλαπλού ρόλου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και έξι Mirage 2000 στην Ιορδανία. Μέχρι τα πρόσφατα τρομοκρατικά χτυπήματα στο Παρίσι, είχε πραγματοποιήσει περίπου 1.300 αποστολές, εκ των οποίων 271 αεροπορικές επιδρομές στο Ιράκ και ελάχιστες στη Συρία, καταστρέφοντας περισσότερους από 450 στόχους του Ισλαμικού Κράτους.
Το Φεβρουάριο και τον Απρίλιο του 2015, το γαλλικό πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle, που φέρει περίπου 40 μαχητικά αεροσκάφη και ελικόπτερα, είχε αναπτυχθεί στον περσικό Κόλπο, απ’ όπου διεξήγαγε επιχειρήσεις κατά των μαχητών του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ. Στις 5 Νοεμβρίου 2015, η Γαλλία ανακοίνωσε την εκ νέου ανάπτυξη του Charles de Gaulle στον Περσικό Κόλπο, για την έναρξη ενός δεύτερου κύκλου αντι-τζιχαντιστικών επιχειρήσεων. Ο απόπλους του αεροπλανοφόρου από τη ναυτική βάση της Toulon προγραμματίσθηκε για τις 18 Νοεμβρίου και η άφιξή του στον Περσικό Κόλπο αναμένεται στα μέσα Δεκεμβρίου.
Πέρα από την αντι-τζιχαντιστική της δραστηριότητα, θα πρέπει να τονίσουμε ότι στη Γαλλία κατοικεί η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή μουσουλμανική κοινότητα (5-6 εκατομμύρια). Μια κοινότητα στη συντριπτική της πλειοψηφία περιθωριοποιημένη, με υψηλά ποσοστά ανεργίας και υψηλή εγκληματικότητα. Μια κοινότητα που συνιστά την πηγή του μεγαλύτερου αριθμού Ευρωπαίων τζιχαντιστών, οι οποίοι μάχονται στη Συρία και το Ιράκ. Μάλιστα, οι περισσότεροι εξ αυτών ανήκουν στο Ισλαμικό Κράτος. Περίπου 1.200 από τους 4.000 Δυτικοευρωπαίους, που υπολογίζονται ότι μάχονται στο συρο-ιρακινό θέατρο επιχειρήσεων, είναι Γάλλοι πολίτες. Όσοι από αυτούς επιστρέφουν χαρακτηρίζονται από τη γαλλική κυβέρνηση ως «η μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζει η χώρα τα τελευταία χρόνια».
Και μετά το Παρίσι;
Αναμφισβήτητα, η «επόμενη μέρα» απασχολεί έντονα τόσο τους Ευρωπαίους, όσο και ολόκληρη την παγκόσμια κοινότητα. Πολλά και σημαντικά τα αναπάντητα ερωτήματα. Ωστόσο, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, θα μπορούσαμε να εκτιμήσουμε ότι η λήψη απόφασης για τη διεξαγωγή χερσαίων επιχειρήσεων κατά του Ισλαμικού Κράτους και της Al-Nusrah (θυγατρική της Αλ-Κάιντα) είναι περισσότερο πιθανή σε σχέση με το παρελθόν. Μάλιστα, πολύ πιθανή είναι και η συνεργασία ή συντονισμός των αντι-τζιχαντιστικών επιχειρήσεων μεταξύ του δυτικού πολυεθνικού στρατιωτικού συνασπισμού και της ρωσικής δύναμης, που έχει αναπτυχθεί στη Συρία.
Από την πλευρά του, το Ισλαμικό Κράτος είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα αντιδράσει δυναμικά. Θα επιδιώξει να πολλαπλασιάσει τις τρομοκρατικές του ενέργειες -μικρής έως μεσαίας κλίμακας- σε δυτικές και αραβικές χώρες. Ιδιαίτερα στις πρωτεύουσες των χωρών που στοχοποίησε πρόσφατα με μήνυμά του, όπως το Λονδίνο, το Βερολίνο και τη Ρώμη. Αναμενόμενες θεωρούνται επίσης και τρομοκρατικές επιθέσεις στην Τουρκία, τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και οπουδήποτε αποφασίσει κάποιος «μοναχικός λύκος» να δραστηριοποιηθεί.
Σε χώρες του ευρωπαϊκού νότου, αναμένεται η λήψη μέτρων για τη διακοπή της προσφυγικής ροής προς την κεντρική Ευρώπη, γεγονός το οποίο θα οδηγήσει σε συσσώρευση των προσφύγων στη βόρεια Ελλάδα. Ταυτόχρονα, κυρίως σε χώρες της κεντρικής Ευρώπης θα σημειωθεί έντονη δραστηριοποίηση ακροδεξιών οργανώσεων κατά των μουσουλμάνων μεταναστών.
*www.geostrategy.gr
geostrategical@yahoo.gr