Η δύναμη έλξης που ασκεί το Ισλαμικό Κράτος στους επίδοξους υποψήφιους για τζιχάντ έχει αδιαμφισβήτητα δεχθεί ένα πλήγμα από τις στρατιωτικές ήττες του «χαλιφάτου» στη Συρία και το Ιράκ, όμως η εδαφική υποχώρηση του ΙΚ δεν σηματοδοτεί σε καμία περίπτωση το τέλος της απειλής του, σύμφωνα με τους ειδικούς.
«Είναι σημαντικό να χάσει το ΙΚ τα καταφύγια που του επιτρέπουν να συγκεντρώνει πόρους ή να εκπαιδεύει μαχητές. Όμως οι στρατιωτικές ήττες δεν εξαλείφουν σε καμία περίπτωση τη διαρκή απειλή» της οργάνωσης, η οποία θα συνεχίσει να εμπνέει επιθέσεις, δήλωσε ο Άντονι Κόρντσμαν του Κέντρου Διεθνών και Στρατηγικών Ερευνών (CSIS) στην Ουάσινγκτον.
Τον Ιούνιο του 2014, ο Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, επικεφαλής του ΙΚ, κήρυξε τη δημιουργία ενός «χαλιφάτου» στις περιοχές της Συρίας και του Ιράκ που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της οργάνωσης. Παράλληλα κάλεσε τους μουσουλμάνους να πάρουν τα όπλα υπό τη σημαία του νέου αυτού κράτους, υποσχόμενός τους δόξα.
Χιλιάδες νέοι, ξένοι μαχητές εντάσσονται στην οργάνωση τους επόμενους μήνες. Η πλειονότητα των δραστών των επιθέσεων της 13ης Νοεμβρίου 2015 στο Παρίσι είχαν περάσει από τα στρατόπεδα εκπαίδευσης του ΙΚ.
Έκτοτε, πολλές στρατηγικές πόλεις του χαλιφάτου έχουν ανακαταληφθεί από τον ιρακινό στρατό. Το προπύργιο της οργάνωσης, η Μοσούλη, πολιορκείται από τον ιρακινό στρατό και τον διεθνή συνασπισμό υπό τις ΗΠΑ. Παράλληλα μια επιχείρηση εναντίον του προπυργίου του ΙΚ στη Συρία, της Ράκας, ξεκίνησε την Κυριακή.
Συνέπεια όλων αυτών είναι ότι έχει μειωθεί ο αριθμός των ξένων μαχητών που εντάσσονται στην οργάνωση. Οι αφίξεις στο Ιράκ και τη Συρία μειώθηκαν από 2.000 το μήνα σε μόνο 200 από την άνοιξη του 2015, σύμφωνα με το Πεντάγωνο.
Η πιο στενή φύλαξη των τουρκικών συνόρων και η αυξημένη επιτήρηση των ευρωπαϊκών υπηρεσιών Πληροφοριών συνέβαλαν στη μείωση της εισροής.
Επίσης οι ήττες της οργάνωσης έχουν επηρεάσει την προπαγάνδα της, κεντρικό άξονα της πολιτικής των στρατολογήσεων.
Ο αριθμός των άρθρων και των βίντεο που αναρτώνται στους επίσημους ιστότοπους των τζιχαντιστών έχει μειωθεί κατά 70%, περνώντας από τα 700 μηνύματα τον Αύγουστο του 2015 στα 200 το φετινό καλοκαίρι, σύμφωνα με το αντιτρομοκρατικό κέντρο του Γουεστ Πόιντ (CTC). Τον Σεπτέμβριο σκοτώθηκε σε αεροπορική επιδρομή ο επικεφαλής προπαγάνδας του ΙΚ Αντνάνι.
«Το βασικό τους επιχείρημα ήταν η δημιουργία του “χαλιφάτου”», σύμφωνα με τον Ντάνιελ Μίλτον του CTC. Όμως πλέον το ΙΚ δυσκολεύεται «να διατηρήσει την εικόνα ενός λειτουργικού κράτους», που ήταν ελκυστική, πρόσθεσε.
Παρόλα αυτά, κατά γενική ομολογία, ούτε η εξάλειψη του «χαλιφάτου», ούτε η επιστροφή της οργάνωσης στο περιθώριο δεν αναμένεται να εμποδίσουν να δίνει έμπνευση για επιθέσεις εναντίον της Δύσης.
«Για τους οπαδούς της στις ΗΠΑ, την Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική και αλλού (…) η οργάνωση παραμένει ένας ισχυρός μαγνήτης που προσελκύει τη βία και προκαλεί ένα έντονο συναίσθημα ότι ανήκουν κάπου», υπογραμμίζουν οι ειδικοί του Soufan. Ο φόβος είναι ότι οι στρατιωτικές ήττες στη Συρία και το Ιράκ «θα προκαλέσουν ενίσχυση της υποστήριξης στο εξωτερικό και μια αύξηση της τρομοκρατικής απειλής παγκοσμίως».
Καθώς έχει γίνει πιο δύσκολο να σχεδιαστούν καλά οργανωμένες επιθέσεις όπως αυτές της 13ης Νοεμβρίου στο Παρίσι, οι ειδικοί φοβούνται ότι θα αυξηθεί ο τζιχαντισμός που θα εμπνέεται από τους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.
«Πιθανόν θα δούμε λιγότερες θεαματικές επιχειρήσεις, όμως περισσότερες ατομικές ενέργειες που θα προάγονται μέσω του διαδικτύου», εξήγησε ο Ντιντιέ Λε Μπρε συντονιστής της γαλλικής υπηρεσίας Πληροφοριών ως τον Σεπτέμβριο.
Από τους περίπου 40.000 τζιχαντιστές «κάποιοι θα επιστρέψουν στις χώρες τους για να προσπαθήσουν να ζήσουν ξανά μια κανονική ζωή, αποκηρύσσοντας το Νταές (αραβικό ακρωνύμιο του ΙΚ). Όμως άλλοι θα λειτουργήσουν ως Δούρειοι Ίπποι που θα διαπράξουν επιθέσεις. Αυτό θα αποτελέσει πρόκληση για τις υπηρεσίες Πληροφοριών», υπογράμμισε ο Αμερικανός Τζόμπι Γουόρικ, ο οποίος έλαβε το βραβείο Πούλιτζερ 2016 για το βιβλίο του «Υπό τη μαύρη σημαία».