Αν και δεν είχε γίνει γνωστό από την αρχή, το Ισραήλ φαίνεται πως έπληξε τελικά πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, την ημέρα που εξαπέλυσε την μαζική αεροπορική επιχείρηση, με την κωδική ονομασία «Ημέρες Μετάνοιας», τα ξημερώματα της 26ης Οκτωβρίου 2024.
Ο ισραηλινός στρατός είχε ανακοινώσει ότι «επλήγησαν εγκαταστάσεις κατασκευής των πυραύλων που το Ιράν εκτοξεύει κατά του Ισραήλ εδώ και έναν χρόνο. Οι πύραυλοι αυτοί αποτελούσαν απευθείας και άμεση απειλή για τους πολίτες του Ισραήλ».
Οι στόχοι περιελάμβαναν εργοστάσια κατασκευής πυραύλων, εγκαταστάσεις ανάπτυξης και παραγωγής UAV και βάσεις εκτόξευσης βαλλιστικών πυραύλων – όλα μέρος του πυρήνα της βιομηχανίας όπλων του Ιράν.
Παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ είχαν προειδοποιήσει το Ισραήλ να μην πλήξει πυρηνικές υποδομές του Ιράν, νέες δορυφορικές εικόνες αποδεικνύουν ότι τελικά τα ισραηλινά μαχητικά κατέστρεψαν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις «Taleghan 2», κοντά στην Τεχεράνη.
Επρόκειτο για μια άκρως απόρρητη ερευνητική εγκατάσταση πυρηνικών όπλων, μέσα στο στρατιωτικό – βιομηχανικό συγκρότημα που βρίσκεται περίπου 30 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της ιρανικής πρωτεύουσας, η οποία μέχρι πρότινος θεωρούνταν ανενεργή.
Το χρονικό της επίθεσης
Η συγκεκριμένη υποδομή ήταν μέρος του ιρανικού προγράμματος ανάπτυξης πυρηνικών όπλων «Amad», αλλά η Τεχεράνη αποφάσισε το 2003 να σταματήσει την λειτουργία του. Εκεί πραγματοποιούνταν δοκιμές εκρηκτικών που απαιτούνταν για την πυροδότηση των πυρηνικών όπλων, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Επιστήμης και Διεθνούς Ασφάλειας.
Ωστόσο, Αμερικανοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι, τους οποίους επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Axios, διαπίστωσαν έντονη δραστηριότητα και κινητικότητα τους τελευταίους μήνες, με αποτέλεσμα να βρεθεί στο στόχαστρο των ισραηλινών αεροπορικών επιθέσεων ακριβείας στις 26 Οκτωβρίου 2024.
«Πραγματοποιούσαν επιστημονικές δραστηριότητες που μπορούσαν να προετοιμάσουν το έδαφος για την παραγωγή ενός πυρηνικού όπλου και μάλιστα, ένα μικρό μέρος της ιρανικής κυβέρνησης το γνώριζε», δήλωσε χαρακτηριστικά Αμερικανός αξιωματούχος.
Στη συνέχεια, οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ και των ΗΠΑ άρχισαν να παρατηρούν ακόμα μεγαλύτερη ερευνητική δραστηριότητα στις εν λόγω πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Το «νομικό παράθυρο» που εκμεταλλεύτηκε το Ισραήλ
Έτσι, όταν το Ισραήλ αποφάσισε να εξαπολύσει αντίποινα κατά του Ιράν, με αφορμή την επίθεση της Τεχεράνης με βαλλιστικούς πυραύλους την 1η Οκτωβρίου 2024, οι εγκαταστάσεις «Taleghan 2» μπήκαν στη λίστα των στόχων.
Μπορεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, να ζήτησε από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου, να μην χτυπηθούν πυρηνικές εγκαταστάσεις, εντούτοις το Ισραήλ χτύπησε τις πυρηνικές δομές του «Taleghan 2», διότι το Ιράν δεν τις είχε χαρακτηρίσει «ενεργές» και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να αναγνωρίσει διεθνώς και επίσημα το πλήγμα «κατά πυρηνικών στόχων».
Με άλλα λόγια, το Ισραήλ εκμεταλλεύτηκε τη συγκυρία και το «νομικό παράθυρο» που είχε προκύψει, καθώς αν το Ιράν παραδεχόταν ότι χτυπήθηκαν υποδομές για πυρηνικές έρευνες και δομικές, αυτό παράλληλα θα σήμαινε ότι παραβίαζε διεθνή συνθήκη για την μη διάδοση πυρηνικών όπλων.
Μάλιστα, όπως αποκαλύπτουν δορυφορικές εικόνες από το σημείο, το Ισραήλ κατέστρεψε ολοσχερώς τις πυρηνικές εγκαταστάσεις «Taleghan 2».
Πηγή: Newsit, Axios / Φωτογραφία αρχείου Reuters