Δέκα χρόνια μετά την απόφαση της κυβέρνησης του Τζορτζ Μπους να εισβάλει στο Ιράκ χωρίς εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα ετοιμάζεται να πλήξει τη Συρία του Μπασάρ αλ-Ασαντ, χωρίς απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Σε αυτόν τον παραλληλισμό προσφεύγει η Μόσχα για να στηρίξει τη ρητορική της τις τελευταίες ημέρες προβάλλοντας την υπέρβαση του νομιμοποιητικού πλαισίου για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης και την έλλειψη επαρκών επιβαρυντικών για το καθεστώς της Δαμασκού στοιχείων.
Απουσία συμφωνίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη Συρία, όπως άλλωστε συμβαίνει από την έναρξη της συριακής εξέγερσης εδώ και δυόμισι χρόνια και καθ’ όλη την εξέλιξή της σε αιματηρό εμφύλιο πόλεμο που έχει αφανίσει τη χώρα και τον πληθυσμό της, μία στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο από έναν «συνασπισμό προθύμων», όπως εκείνος που ανέλαβε την ανατροπή του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσέιν. Η Ρωσία, που στέκεται αδιαλείπτως στο πλευρό της Δαμασκού , προχωρά τον παραλληλισμό υπενθυμίζοντας ότι η εισβολή του 2003 στο Ιράκ έγινε με βάση αναληθή στοιχεία για την ύπαρξη όπλων μαζικής καταστροφής. Ομως αυτή τη φορά Αμερικανοί και Ευρωπαίοι δηλώνουν όλο και περισσότερο ανοικτά ότι ο συριακός στρατός όντως πραγματοποίησε επίθεση με χημικά όπλα κατά αμάχων στα ανατολικά περίχωρα της Δαμασκού την περασμένη εβδομάδα.
«Αυτή τη φορά η κατάσταση είναι πραγματικά διαφορετική», δηλώνει ο Ρίτσαρντ Γκόουαν, του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης: «Μόνο ένας θερμός υποστηρικτής των θεωριών συνωμοσίας μπορεί να ισχυρισθεί ότι ο Ομπάμα ήθελε να φθάσουν τα πράγματα εδώ, ενώ αντίθετα, η κυβέρνηση Μπους είχε τη σαφή βούληση να εισβάλει στο Ιράκ το 2003».
Εκείνη την εποχή, η Γερμανία και η Γαλλία ήταν αντίθετες με την επιχείρηση, ενώ το Λονδίνο υποστήριξε τον Τζορτζ Μπους. Αυτήν τη φορά οι μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις συμφωνούν, με τον πρόεδρο της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ να επικαλείται «την υποχρέωση προστασίας των αμάχων».
Ομως η εκτόξευση λίγων πυραύλων Cruise είναι ευκολότερη από την επίτευξη συμφωνίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας για τον τερματισμό μιας σύρραξης που έχει προκαλέσει τον θάνατο περισσότερων των 100.000 ανθρώπων από τον Μάρτιο 2011. Η Ρωσία και η Κίνα έχουν συστηματικά προβάλει το βέτο τους σε όλες τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας που είχαν ως στόχο να ενισχύσουν την πίεση επί του καθεστώτος.
«Η Μόσχα και το Πεκίνο θα καταδικάσουν αναμφίβολα οποιαδήποτε στρατιωτική επιχείρηση, αλλά η Ουάσινγκτον είναι πεπεισμένη ότι η ανάληψη δράσης κατά της Δαμασκού είναι ηθικά δικαιολογημένη και η στάση αυτοσυγκράτησης που έχει τηρήσει μέχρι στιγμής ο Ομπάμα ενισχύει αυτήν την θέση», σύμφωνα με τον Ρίτσαρντ Γκόουαν.
«Το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν μπορεί να είναι ο μοναδικός εγγυητής της νομιμότητας και της νομιμοποίησης», δηλώνει ο Ρίτσαρντ Χάας, πρόεδρος του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων και πρώην διπλωμάτης των ΗΠΑ. «Αυτό θα σήμαινε ότι επιτρέπεται σε μία χώρα όπως η Ρωσία να έχει το πάνω χέρι επί των κανόνων του διεθνούς δικαίου και ευρύτερα επί των διεθνών σχέσεων…και οι ΗΠΑ δεν μπορούν να το επιτρέψουν αυτό».
Η Ουάσινγκτον, εξηγεί, «αναζητεί μία ισορροπία» ανάμεσα στη χρήση στρατιωτικής ισχύος επαρκούς, ώστε «να επιβάλει την ιδέα ότι υπάρχουν πραγματικά κόκκινες γραμμές που δεν μπορούν να ξεπερασθούν», όχι όμως και υπερβολικής και επί μακρόν, » ώστε να μην καταστούν οι ΗΠΑ πρωταγωνιστής σε αυτόν τον εμφύλιο πόλεμο».
Οπως οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στηρίχθηκαν το 1999 στο ΝΑΤΟ, παρακάπτοντας τον ΟΗΕ, για τον βομβαρδισμό της Σερβίας, θα μπορούσαν και τώρα, σύμφωνα με τον Ρίτσαρντ Χάας, να στηριχθούν στο ΝΑΤΟ ή σε ένα δίκτυο αραβικών χωρών εχθρικών προς το καθεστώς Ασαντ.
Ορισμένες χώρες παραμένουν ωστόσο επιφυλακτικές. Σύμφωνα με τον Καρλ Μπιλτ, το υπουργό Εξωτερικών της Σουηδίας, πρέπει να επιδιωχθεί να υπάρξει η κάλυψη του Συμβουλίου Ασφαλείας και είναι σημαντικό να δοθεί η δυνατότητα στους επιθεωρητές του ΟΗΕ που βρίσκονται στη Συρία να παραδώσουν τα αποτελέσματα των ερευνών τους.
«Θα ήθελα να δω μία επίσημη απόδειξη, υπό μία ή άλλη μορφή, ότι έγινε χρήση χημικών όπλων, πριν από την έναρξη μίας επιχείρησης», εξήγησε ο πρεσβευτής χώρας συμμάχου του ΗΠΑ στον ΟΗΕ.
Ο Ομπάμα θα διαπιστώσει ότι η διεθνής υποστήριξη σε μία αμερικανική στρατιωτική επιχείρηση εύκολα θα φυλορροήσει εάν περάσει από μία περιορισμένη επιχείρηση τιμωρίας για τη χρήση χημικών όπλων σε απόπειρα ανατροπής του καθεστώτος, προειδοποιεί ο Ρίτσαρντ Γκόουαν.
