Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν ζήτησε επισήμως από τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν βοήθεια για να υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια της χώρας του, ενώ μαίνεται η σύγκρουση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Εξωτερικών της Αρμενίας.
«Ο Αρμένιος πρωθυπουργός ζήτησε από τον Ρώσο πρόεδρο να αρχίσουν επείγουσες διαβουλεύσεις με στόχο να διευκρινιστεί το είδος και η ποσότητα της βοήθειας που μπορεί να προσφέρει η Ρωσική Ομοσπονδία στην Αρμενία για να υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλειά της», διευκρινίζει το υπουργείο σε ανακοίνωσή του.
Η Ρωσία έχει καθήκον να παρέμβει, αλλά η κατάσταση είναι αρκετά περίπλοκη. Η ρωσική ενεργειακή πολιτική, μπορεί να εξηγήσει σε μεγάλο βαθμό τους λόγους που ενώ η παγωμένη σύγκρουση της Αρμενίας με το Αζερμπαϊτζάν εξελίσσεται σταδιακά σε έναν πόλεμο μεγάλης κλίμακας, η Ρωσία εμφάνιζεται έως τώρα ψύχραιμη και αδρανής.
Η Ρωσία με την Τουρκία είχαν λίγες βδομάδες πριν, ένα επεισόδιο στη Συρία.Ρωσικά μαχητικά της κυβέρνησης Άσαντ βομβάρδισαν ομάδες που υπερασπίζονται τα τουρκικά συμφέρονται στην Συρία. Λίγες μέρες πριν, ο Ταγίπ Ερντογάν μίλησε ξανά για την Ιντλίμπ και για ανθρώπους που βρίσκονται εκεί που πρέπει να απελευθερωθούν. Ήταν ένα σαφές μήνυμα στη Μόσχα.
Το Ναγκόρνο Καραμπάχ είναι πλούσιο σε κοιτάσματα φυσικού αερίου. Από το Αζερμπαϊτζάν περνάει ο αγωγός ΤΑΡ-ΤΑΝΑΡ ο οποίος είναι δυτικών συμφερόντων. Μάλιστα,το Αζερμπαϊτζάν ήταν η χώρα που πήρε τη μεγάλη απόφαση να διαφοροποιηθεί από τη ρωσική ενεργειακή πολιτική και να έρθει κοντά με τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Στην πραγματικότητα, η Ρωσία έχει μόνο έναν λόγο να επέμβει στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Στην περίπτωση που η Τουρκία φέρνει τζιχαντιστές στρατιώτες με σκοπό να μείνουν. Η ρωσική αρχιτεκτονική ασφάλειας στην περιοχή του Καυκάσου, δεν θα είναι βιώσιμη αν διεισδύσει ο ισλαμικός φονταμενταλισμός στο μαλακό της υπογάστριο, όταν ο Πούτιν αντιμετώπισε τους Τσετσένους τρομοκράτες κατά την αρχή της προεδρικής του θητείας. Πόσο μάλλον σήμερα που η Ουκρανία μπορεί ανά πάσα στιγμή να ξαναπάρει ″φωτιά″, ούσα πρακτικά διχοτομημένη.
Από την άλλη, η Ρωσία έχει εκνευριστεί με τη βελτίωση των σχέσεων Αρμενίας και ΗΠΑ. Το αμερικανικό Κογκρέσο ενέκρινε πέρυσι μετά από 19 έτη, την Αρμενική Γενοκτονία. Επίσης, η Αρμενία έχει αρχίσει να αγοράζει οπλικά συστήματα από την Ινδία. Η Μόσχα πουλάει οπλισμό και στο Αζερμπαϊτζάν για να διατηρεί την ισορροπία ισχύος που επιθυμεί στην περιοχή. Έως τώρα, η Μόσχα αντέδρασε μόνο όταν επιβεβαιώθηκε οτι οι Τούρκοι στέλνουν Σύρους τζιχαντιστές να πολεμήσουν μαζί με τους Αζέρους.
Πιθανά σενάρια
Ο Γερμανός πολιτικός επιστήμονας και ειδήμων σε ζητήματα που αφορούν τις χώρες του Καυκάσου, Στέφαν Μάιστερ, έδωσε τη δική του εκδοχή. «Σύμφωνα με επίσημες δηλώσεις από τη Μόσχα η Άγκυρα θα πρέπει να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να μην ρίχνει ακόμη περισσότερο λάδι στη φωτιά. Προκειμένου να ασκηθούν πιέσεις προς αυτή την κατεύθυνση, υπήρξαν και επαφές με τον τούρκο πρόεδρο Ερντογάν. Δεν μπορώ να φανταστώ την Τουρκία να έρχεται σε ανοιχτή σύγκρουση με τη Ρωσία. Με απλά λόγια:
Κάπου θα υποχωρήσει η Άγκυρα και στη συνέχεια η Μόσχα θα επιχειρήσει να διαπραγματευτεί μια κατάπαυση του πυρός μεταξύ των εμπλεκόμενων πλευρών. Βέβαια, με δεδομένο το ιδιαίτερα φορτισμένο κλίμα σε Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν, αυτό είναι κάθε άλλο παρά εύκολο».
Ο Στέφαν Μάιστερ εκτιμά ότι παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της ΕΕ να εμπλακεί και να συμβάλει στην αποκλιμάκωση, οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο.
«Σε ρητορικό επίπεδο η ΕΕ βρίσκεται στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν […], αλλά την ίδια ώρα βάζει κάθε τόσο στο τραπέζι το δικαίωμα αυτοδιάθεσης των λαών ώστε να παρουσιαστεί ως ουδέτερος διαμεσολαβητής. Διερωτώμαι ωστόσο πόσο σημαντική είναι εν τέλει αυτή η διένεξη για τους Ευρωπαίους και εάν ενδεχομένως έχουν συμβιβαστεί απλώς τα τελευταία χρόνια με το status quo. H EE ήταν ιδιαίτερα συγκρατημένη σε αυτή την τόσο εκρηκτικών διαστάσεων διαμάχη. Το ίδιο ισχύει και για τις ΗΠΑ […]. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα στην Τουρκία να καλύψει αυτό το κενό. Εν τέλει όμως η σύγκρουση και η επίλυσή της αφέθηκαν κυρίως στα χέρια της Ρωσίας».
Με πληροφορίες από: HP, Reuters, Bloomberg